Τα όσα ακολούθησαν το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015 ήταν πραξικόπημα, είπε. Αρχιτέκτονες του πραξικοπήματος ήταν ο Τσίπρας και ο Παυλόπουλος, είπε. Υπόλογη είναι όλη η κυρίαρχη πολιτική τάξη επειδή συνηγόρησε στο πραξικόπημα κι ύστερα το κουκούλωσε, είπε. Αλλά το καλύτερο το φύλαγε για το τέλος: «Προφανώς στην Ελλάδα θα τυπώναμε νέες δραχμές, που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν αποθεματικά για να υπάρξει αντίκρισμα».

Τα παραπάνω αποσπάσματα από μια συνέντευξη στο Θέμα 104,6 μοιάζουν με μια ακραία τοποθέτηση ενός εκκεντρικού τύπου. Και από μια άποψη είναι κιόλας. Ο Παναγιώτης Λαφαζάνης όμως λέει τέτοιες εκκεντρικότητες εδώ και 25 χρόνια. Από τότε που ίδρυσε το Αριστερό Ρεύμα στο εσωτερικό του τότε Συνασπισμού, το 1992, κατηγορεί τα κόμματα ότι έχουν μετατρέψει το πολίτευμα σε μια «ιδιότυπη δικτατορία με κοινοβουλευτικό μανδύα», υποστηρίζει ότι η χρεοκοπία δεν είναι κατ’ ανάγκη καταστροφική, θέλει την κρατικοποίηση των τραπεζών και τάσσεται υπέρ της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ. Αυτά πιστεύει, αυτά λέει. Στο κάτω κάτω είναι συνεπής.

Αυτές οι απόψεις, όμως, και αυτά τα σενάρια, δεν ήταν καθόλου εκκεντρικά, περιθωριακά ή ακραία πριν από τρία χρόνια. Οχι μόνο επειδή ο Λαφαζάνης ήταν υπουργός. Αλλά επειδή η κυβέρνηση στην οποία μετείχε δεν έβλεπε κατ’ ανάγκη αρνητικά τέτοιες ιδέες. Το αλήστου μνήμης δημοψήφισμα οργανώθηκε με φόντο τη σύγκρουση, και αν χρειαζόταν τη ρήξη, με την Ευρώπη. Οι συνέπειες αυτής της ρήξης ήταν γνωστές. Αλλά αυτό δεν εμπόδιζε τον Πρωθυπουργό να καλεί τους πολίτες να βροντοφωνάξουν ένα περήφανο Οχι στα τελεσίγραφα.

Οχι, όχι, ο Αλέξης Τσίπρας δεν ήταν υπέρ της εξόδου από το ευρώ. Ούτε άλλωστε ο Βαρουφάκης, έκδοση IOU ήθελε εκείνος, όπως και ο συνασπισμός που κυβερνά σήμερα την Ιταλία. Στο ίδιο αποτέλεσμα όμως οδηγούσε η πολιτική τους. Με τη βοήθεια διαφόρων ψευδοδιανοουμένων και οικονομολόγων της συμφοράς, η κοινωνία άρχισε να εξοικειώνεται με αυτό το ενδεχόμενο. Ακουγες δεξιά κι αριστερά ότι δεν έχουμε τίποτα να χάσουμε αν γυρίσουμε στη δραχμή, ίσα ίσα θα αποκτήσουμε την ανεξαρτησία μας και θα πάρουμε πίσω την εθνική μας υπερηφάνεια. Δεν ήθελε πολύ για να γίνει το κακό. Αν μάλιστα η κατάσταση στην Ευρώπη ήταν τότε όσο χαώδης είναι σήμερα, κανείς δεν ξέρει τι θα είχε συμβεί.

Να μην τα ξεχνάμε: ο συμπαθής Λαφαζάνης, με τις εκκεντρικές ιδέες, είχε παρουσιάσει σε κυβερνητική σύσκεψη σχέδιο εισβολής στο Νομισματοκοπείο και αρπαγής του χρηματικού αποθέματος της Τραπέζης της Ελλάδος για την πληρωμή μισθών και συντάξεων μετά την επιβολή των capital controls. Εκτοτε βέβαια μεσολάβησαν πολλά, εκείνος αποχώρησε, ίδρυσε κόμμα και εξακολουθεί να ονειρεύεται την επανάσταση, οι άλλοι μετάνιωσαν, έκαναν κωλοτούμπα, ευθυγραμμίστηκαν, ωρίμασαν.

Σήμερα μιλούν ελάχιστοι πια για τη δραχμή και παρόμοιες ακρότητες. Αλλά η κάθαρση δεν έχει γίνει, η χθεσινή συζήτηση στη Βουλή το απέδειξε για μια ακόμη φορά.