Ο Ρέμπραντ έλεγε: η ζωγραφική είναι ζήτημα επιλογών. Το ίδιο ισχύει για την πολιτική. Οταν η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε, πριν από μία βδομάδα, να βγει στις αγορές, με επταετές ομόλογο, ήξερε ότι το κλίμα δεν ήταν ενθαρρυντικό αλλά τόλμησε. Καθυστέρησε λοιπόν την έκδοσή της δύο μέρες και, μόλις ησύχασαν λίγο οι αγορές, έκανε το μεγάλο άλμα. Η ζήτηση ήταν ενθαρρυντική αλλά ο ενθουσιασμός κράτησε λίγο.

Εδώ και λίγες μέρες η απόδοση των ομολόγων πέφτει συνέχεια. Ηταν λάθος από την κυβέρνηση να μην περιμένει παραπάνω; Η απάντηση είναι ότι ήταν η επιλογή της. Ολοι οι «πλανήτες» ήταν ευθυγραμμισμένοι για να πετύχει η έκδοση ακριβώς όπως πέτυχε τον περασμένο Ιούλιο, αλλά οι αγορές ήταν ευμετάβλητες για άλλο λόγο.

Το πρόβλημα ήρθε από τους αμερικανούς επενδυτές. Η αμερικανική οικονομία είναι σε τόσο καλή κατάσταση που τρομάζουν με την επιστροφή στην κανονικότητα. Προσέξτε: το 80% των εταιρειών δημοσίευσε αποτελέσματα για το 2017 που ξεπέρασαν τις προσδοκίες τους. Η ανεργία βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο και, για πρώτη φορά μετά τη μεγάλη κρίση, οι μισθοί αυξάνονται. Το μόνο μειονέκτημα είναι τα ελλείμματα. Ετσι, λοιπόν, οι επενδυτές φοβούνται πως έρχεται το τέλος μιας εξαιρετικής κατάστασης, όπου η τιμή του χρήματος, τα επιτόκια είναι απίστευτα φθηνά.

Μια κατάσταση η οποία είναι το αποτέλεσμα των πολιτικών που εφαρμόστηκαν για την καταπολέμηση της μεγάλης πολιτικής κρίσης από την οποία βγαίνει η Αμερική. Ακούγεται σαν το τέλος των εύκολων χρημάτων, του υπερβολικού χρέους, ενός ασφαλούς κόσμου, ανώμαλων πρακτικών, δηλαδή επιστροφή στην πραγματικότητα.

Οι επενδυτές είναι λίγο σαν τους αλκοολικούς, οι οποίοι δεν θέλουν να φύγουν από το μπαρ που κλείνει ζητώντας ένα τελευταίο ποτήρι. Την ώρα της παγκοσμιοποίησης, το γνωρίζουμε, όλα τα χρηματιστήρια είναι συνδεδεμένα μεταξύ τους. Τα παραδείγματα μετάδοσης μιας χρηματιστηριακής κρίσης είναι πολλά, το θέμα είναι να μη γίνει η ελληνική οικονομία όμηρος των ξένων αλκοολικών και να μην πανικοβληθεί η ελληνική κυβέρνηση απ’ αυτήν την εμπειρία.

Καλώς ή κακώς δεν έχουμε επιλογή. Για να κερδίσει ξανά η Ελλάδα την εμπιστοσύνη των επενδυτών, να δείξει ότι δεν φοβάται και μετά από οχτώ χρόνια λιτότητας μπορεί να δανειστεί, θα πρέπει να πάει αντίθετα στο ρεύμα και κάποια στιγμή να ξαναβγεί στις αγορές. Διότι είναι ο μόνο τρόπος να ξανακερδίσει η χώρα κάποια στιγμή την πραγματική ανεξαρτησία της. Ολα τα υπόλοιπα είναι απλώς λόγια.