Το άλτερ έγκο του Γερούν

Ο κύβος ερρίφθη και όλα δείχνουν ότι στο ισχυρό πόστο του επικεφαλής του EuroWorking Group μετά την αποχώρηση του Αυστριακού Τόμας Βίζερ στο τέλος Ιανουαρίου θα βρίσκεται ο Ολλανδός Χανς Φάιλμπριφ. Αφού υπογραφεί επίσημα η τοποθέτησή του στο πρώτο Eurogroup της επόμενης χρονιάς στις 22 Ιανουαρίου, η θητεία του θα αρχίσει την 1η Φεβρουαρίου.

Η Ολλανδία, που ανήκει μαζί με τη Γερμανία στο μπλοκ των σκληρών υποστηρικτών της δημοσιονομικής αυστηρότητας, είχε εισέλθει δυναμικά εδώ και αρκετό καιρό στις διεργασίες με στόχο να «κατακτήσει», μετά την αποχώρηση του Γερούν Ντεϊσελμπλούμ από το Eurogroup, τη θέση – κλειδί στο τιμόνι του EuroWorking Group. Η αποχώρηση από την κούρσα για τη διαδοχή Βίζερ του Φιλανδού Τόμας Σαρενχέιμο στην αρχή της εβδομάδας, του μοναδικού ετέρου υποψηφίου για τη θέση, άνοιξε τον δρόμο για την τοποθέτηση Φάιλμπριφ, χωρίς την ανάγκη να διεξαχθεί ψηφοφορία.

Ο Χανς Φάιλμπριφ είναι βαθής γνώστης των ευρωπαϊκών θεμάτων και δη των καυτών ζητημάτων της ευρωζώνης, καθώς από το 2011 κατέχει τη θέση του βασικού συμβούλου του υπουργού Οικονομικών της Ολλανδίας για την ευρωζώνη, αλλά και την υψηλότερη θέση στην ιεραρχία του ολλανδικού υπουργείου Οικονομικών, ως γενικός ταμίας. Από το διττό αυτό πόστο αποτελούσε βασικό σύμβουλο του Ντεϊσελμπλούμ. Ηταν, κατά πολλούς, η σκιά του και το δεξί του χέρι, καθώς ως βασικός του συνεργάτης επεξεργαζόταν με τον προϊστάμενό του κάθε θέμα που απασχολούσε τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης.

Ηταν μάλιστα ο Φάιλμπριφ αυτός που θεωρείται ότι μύησε τον άπειρο Ντεϊσελμπλούμ στα ζητήματα της ευρωζώνης, όταν ο δεύτερος ανέλαβε πρόεδρος του Eurogroup πριν από πέντε χρόνια. Εκτοτε ο έμπειρος τεχνοκράτης Φάιλμπριφ τον συνόδευε σε όλα τα ταξίδια του εκτός Ολλανδίας και ιδίως στις Βρυξέλλες. Ο ίδιος έχει δηλώσει ότι με τον Ντεϊσελμπλούμ «δουλεύουμε μαζί συνεχώς μέρα – νύχτα».

Ως εκ τούτου, ο Φάιλμπριφ είναι ήδη γνωστός στους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης, ενώ (και) από τα χέρια του πέρασε η επεξεργασία σημαντικών αποφάσεων, καθώς ξενυχτούσε για να στηρίξει τον προϊστάμενό του στις δύσκολες στιγμές που έχουν χαράξει την πορεία του Eurogroup, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης της κρίσης στην Κύπρο, αλλά και της ελληνικής τον Ιούλιο του 2015.

Στο πρόσωπό του πιστώνεται, μάλιστα, ότι ασχολήθηκε σημαντικά με την προσπάθεια προώθησης της τραπεζικής ένωσης, θέμα που αποτέλεσε προτεραιότητα για τον Ντεϊσελμπλούμ. Ηταν ένα από τα τρία θέματα που ξεχώρισε ο ίδιος ως τα κρισιμότερα στη διαδρομή του ως πρόεδρος των υπουργών της Ευρωζώνης μετά το τελευταίο Eurogroup, στο οποίο συμμετείχε στις αρχές Δεκεμβρίου. Ο Φάιλμπριφ ήδη γνωρίζει καλά κάθε απόφαση του Eurogroup, με κάθε λεπτομέρεια, συμπεριλαμβανομένων των αποφάσεων που αφορούν το ελληνικό χρέος. Αλλά και η θέση του ως προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) τον έχει βοηθήσει να αποκτήσει μια σφαιρική εικόνα για τις εξελίξεις εντός της ευρωζώνης.

Ο 54χρονος Φάιλμπριφ προέρχεται από το φιλευρωπαϊκό κόμμα D66, ένα από τα τέσσερα κόμματα που συμμετέχουν στη νέα κυβέρνηση συνασπισμού στην Ολλανδία. Θεωρείται ένα από τα πιο ικανά στελέχη του κόμματος –ήταν μάλιστα ένας εκ των βασικών συντακτών του προεκλογικού προγράμματος του κόμματός του –αλλά έμεινε εκτός υπουργικού πόστου διότι η Ολλανδία προσέβλεπε στο να τον προτείνει για επικεφαλής του EuroWorking Group. Στο πρόσωπο του Φάιλμπριφ, ο οποίος έχει διδακτορικό στα οικονομικά από το Vrije Universiteit (VU) του Αμστερνταμ, η Ολλανδία ήθελε να διασφαλίσει ότι –μετά τον Ντεϊσελμπλούμ –θα συνεχίσει να κατέχει θέση – κλειδί στη σκακιέρα των δυνάμεων στις Βρυξέλλες, αλλά και ισχυρή επιρροή στο Eurogroup.

Για τον λόγο αυτό, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, η Ολλανδία δεν υποστήριξε στην ψηφοφορία για την εκλογή του νέου προέδρου των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης τον Πιερ Γκραμένια, υποψήφιο του Λουξεμβούργου –μιας χώρας «φυσικού» της συμμάχου –αλλά τον πορτογάλο Μάριο Σεντένο. Συναίνεσε να περάσει η θέση του προέδρου Eurogroup σε εκπρόσωπο μιας χώρας του ευρωπαϊκού Νότου, η οποία, μάλιστα, ήταν σε πρόγραμμα στήριξης και εξήλθε μόλις τον περασμένο Μάιο από τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος, με αντάλλαγμα το τιμόνι του EuroWorking Group.

Η θέση θεωρείται εξίσου ισχυρή με αυτή του προέδρου του Eurogroup, καθώς το EWG προετοιμάζει κάθε συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης και παίζει σημαντικό ρόλο στην ιεράρχηση των θεμάτων, τις εισηγήσεις και τις αποφάσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι στο πρόσωπο του απερχόμενου Βίζερ πιστώνεται ότι διαδραμάτισε βασικό ρόλο στο να διασφαλιστεί πως οι χώρες του ευρώ θα κατάφερναν να επιβιώσουν από την κρίση χρέους. Επίσης ασχολήθηκε με την προετοιμασία των δύσκολων πολιτικών αποφάσεων για τη διάσωση της Ελλάδας, αλλά και των άλλων ευρωπαϊκών χωρών τις οποίες χτύπησε η κρίση.

Μέσω του Φάιλμπριφ η Ολλανδία φιλοδοξεί να διασφαλίσει ότι σε μια περίοδο έντονου διπλωματικού και πολιτικού παρασκηνίου με αντικείμενο την εμβάθυνση της ευρωζώνης, η σκληρή γραμμή της δημοσιονομικής ορθότητας θα βρίσκει ισχυρό υποστηρικτή στο EWG «αμβλύνοντας» το κενό από την απουσία αφενός του Σόιμπλε –ο οποίος ανέλαβε πρόεδρος της Μπούντεσταγκ –και αφετέρου της λήξης της θητείας του Ντεϊσελμπλούμ. Ιδίως, τώρα, που η συγκυρία αλλάζει και οι προτάσεις της Κομισιόν για την εμβάθυνση της ευρωζώνης και τον μετασχηματισμό του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο (ΕΝΤ) έχουν θορυβήσει την ολλανδική κυβέρνηση.