Το Βrexit κείτονταν στον πυθμένα της Ευρώπης, χρόνια τώρα, μια βόμβα που κανείς δεν είχε εξουδετερώσει. Ολοι ήξεραν, όμως απωθούσαν το ενδεχόμενο της έκρηξης. Οταν εξερράγη, άρχισαν οι θρήνοι και οι απειλές, οι οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές μετατοπίσεις. Οι δυνάμεις που πυροδότησαν την έκρηξη θριαμβολογούν αποκρύπτοντας τις συνέπειες, oι αντίθετοι διαμαρτύρονται, μελαγχολούν. Το οικοδόμημα της Ευρώπης τρίζει.

Ο τουρισμός αναδιανέμεται, οι εξαγωγές κινδυνεύουν, τα προσφυγικά σύννεφα κινούνται ανεξέλεγκτα πάνω από την ανέφελη ζωή μας.

Ποιος ωφελείται απ’ όλα αυτά; Ο λαϊκισμός, ο ρατσισμός, ο πολιτικός εξτρεμισμός. Ομως η Ευρώπη είχε φροντίσει, παραμερίζοντας τις ουμανιστικές και ανθρωποκεντρικές αξίες της συστατικής της πράξης, να υποβάλλει τους πολίτες της σ’ ένα οικονομικό μαρτύριο. Ψυχροί τεχνοκράτες αδιαφορούν για τον πόνο και την αγωνία των πολλών. Ο Βalzac, ο Τomas Mann, o Τ.S. Eliot χρησιμοποιήθηκαν ως διακοσμητικές απλίκες στο δημοσιονομικό τερατούργημα.

Η ευτυχία θεωρήθηκε ύβρις και η ευημερία των πολλών θρυμματίστηκε χάριν των ολίγων. Το πολιτικό προσωπικό δεν ανταποκρίνεται στο παρελθόν του και στις απαιτήσεις των καιρών. Οι άνεργοι, οι απελπισμένοι, οι «εκτοπισμένοι» συνταξιούχοι, αποτελούν τη μεγάλη δεξαμενή των ψήφων της Ακροδεξιάς.

Η Ευρώπη έχασε το πνεύμα της. Ευχόμαστε να αφυπνιστεί με προτεραιότητα στην παιδεία και στην τέχνη. Ο πολιτισμός είναι παραγωγική και αναπτυξιακή δύναμη, αλλά κυρίως ενοποιός ουσία. Ας βιαστούμε γιατί στον πυθμένα παραμονεύουν και άλλες βόμβες βυθού.

Στη στήλη «Μπιλιέτο», σημαντικά πρόσωπα σχολιάζουν μία λέξη από την επικαιρότητα.

Επιμέλεια

Θανάσης Θ. Νιάρχος