Η μικρή μας χώρα ιστορικά είχε μεγάλο μερίδιο στις εθνικές καταστροφές. Κάποιες από αυτές υπήρξαν αποτέλεσμα λανθασμένων πολιτικών αποφάσεων και επιζήμιων επιλογών που πρόθυμα ο ελληνικός λαός στήριξε. Επιλογές που υποκινήθηκαν από καταστροφικές ιδεοληψίες και τυχοδιωκτικές ηγεσίες. Σε όλες τις περιστάσεις, κοινός παρονομαστής τους υπήρξε -όπως και τώρα- ο εθνολαϊκισμός.

Σήμερα βρισκόμαστε μπροστά σε μία στιγμή κρίσιμων αποφάσεων που θα καθορίσουν την πορεία της χώρας για τα πολλά επόμενα χρόνια. Είναι λοιπόν αναγκαίο να γνωρίζουμε επακριβώς τι θα ακολουθήσει. Η επισήμανση της κρισιμότητας των στιγμών δεν συνιστά κινδυνολογία αλλά αντίθετα, ηθικό καθήκον απέναντι στον αδικαιολόγητο εφησυχασμό και τον επικίνδυνο τυχοδιωκτισμό.

Η οικονομία μας βρίσκεται οριακά πριν από την ολοκληρωτική καταστροφή. Η επιβολή περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων ήταν αναπόδραστη συνέπεια του τερματισμού των διαπραγματεύσεων και η προκήρυξη ενός πολιτικά εγκληματικού και εθνικά επιζήμιου δημοψηφίσματος. Η οριστική παύση ροής της χρηματοδότησης της οικονομίας που θα επιφέρει η ενδεχόμενη επικράτηση του ΟΧΙ αναπόφευκτα θα οδηγήσει στην έξοδο μας από την ευρωζώνη και την επιστροφή σε ένα (δραματικά) υποτιμημένο εθνικό νόμισμα. Στη συνέχεια, η δυσκολία να εξασφαλιστεί εξωτερικός δανεισμός θα καταστήσει αναγκαία μία δραστική δημοσιονομική προσαρμογή (δηλαδή ένα ακόμη οδυνηρότερο «Μνημόνιο»). Ο υψηλός πληθωρισμός θα αποτελειώσει ότι απομείνει από το αναγκαστικό «κούρεμα» των καταθέσεων και τη μείωση των μισθών. Βασικές δημόσιες υποδομές θα καταρρεύσουν. Η πρόσφατη περιπέτεια της Αργεντινής θα φαντάζει αστειότητα μπροστά στην ελληνική τραγωδία καθώς εμείς δεν διαθέτουμε τα εμπορικά πλεονάσματα της αργεντίνικης οικονομίας την περίοδο της κρίσης. Τα πρώτα θύματα θα είναι οι ασθενέστεροι συμπολίτες μας (καθώς ο πληθωρισμός κατατρώει μισθούς και συντάξεις) και ιδιαίτερα όσοι εξαρτώνται από την κρατική αρωγή. Οι οικονομικές ανισότητες θα ενταθούν και η κοινωνική συνοχή θα διαρραγεί. Οι εθνικές απειλές θα πολλαπλασιαστούν, και θα αναγκαστούμε να τις αντιμετωπίσουμε χωρίς τα ευρωπαϊκά στηρίγματα.

Σε τέτοιες έκτακτες συνθήκες κλονίζεται η σταθερότητα του πολιτικού συστήματος, αναπόφευκτα κυριαρχεί ο λαϊκισμός, ενισχύονται τα πολιτικά άκρα και απειλούνται οι δημοκρατικοί θεσμοί. Τα ατομικά δικαιώματα δοκιμάζονται και οι πολιτικές ελευθερίες περιστέλλονται. Ο κίνδυνος περιθωριοποίησης της χώρας και μετατροπής της σε κράτος-παρία είναι περισσότερο από υπαρκτός.

Είναι γεγονός πως οι πολίτες την τελευταία πενταετία παρακολούθησαν, βουβοί και ανήμποροι, τη συντριβή των προσδοκιών που καλλιέργησε η μεταπολιτευτική περίοδος. Η υπέρβαση όμως των προβλημάτων μας δεν πρόκειται να προέλθει από την επιβράβευση του τριτοκοσμικού επιθετικού λαϊκισμού που απειλεί να βυθίσει τη χώρα μας στα σκοτάδια μιας πολύχρονης παρακμής, βγαλμένης από τις πλέον ζοφερές σελίδες της ελληνικής ιστορίας.

Για μας δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι στο δημοψήφισμα της Κυριακής πρέπει πρώτιστα να κρατήσουμε την Ελλάδα στην Ευρώπη. Για αυτό ψηφίζουμε ΝΑΙ. Και όλα τα άλλα θα τα φτιάξουμε.

*Ο Μάνος Ματσαγγάνης είναι αν. καθηγητής κοινωνικής πολιτικής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ο Δημήτρης Σκάλκος είναι πολιτικός επιστήμονας-διεθνολόγος.