Στο Μαρόκο, οι οικογένειες των θυμάτων του ισπανού Ντανιέλ Γκάλβαν, καταδικασμένου σε 30 χρόνια φυλάκιση για βιασμούς παιδιών ηλικίας 4-15 ετών, βίωσαν άλλη μια τραγωδία: τη χάρη που δόθηκε στον παιδόφιλο από τον Βασιλιά Μοχάμεντ ΣΤ’ με αφορμή τη Γιορτή του Θρόνου. Ο βασιλιάς, που με βάση το Σύνταγμα της χώρας οφείλει να προστατεύει «τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών», απογοήτευσε τους Μαροκινούς με αυτή του την ενέργεια.

Ο Γκάλβαν συνελήφθη εκ νέου στις 5 Αυγούστου στην Ισπανία, όμως οι αντιδράσεις στο Μαρόκο συνεχίζονται. Προκύπτει ζήτημα πολιτικής ευθύνης του ίδιου του βασιλιά για την απονομή χάριτος, η οποία αν δεν είχε δημοσιοποιηθεί από τον δικηγόρο των θυμάτων, με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν διαμαρτυρίες στα ηλεκτρονικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τότε ίσως και να είχε περάσει απαρατήρητη.

Η περίπτωση του παιδόφιλου εξελίχθηκε με την απονομή χάριτος από ένα διπλωματικό πρόβλημα με την Ισπανία σε μείζον πολιτικό σκάνδαλο ηθικής φύσεως. Πολλοί γονείς ξεσηκώθηκαν, διότι τίποτα δεν αποκλείει το να δοθεί αύριο χάρη και σε κάποιον που θα βιάσει τα δικά τους παιδιά. Ταυτόχρονα, αποδεικνύεται και η άποψη του παλατιού για τους υπηκόους του, τους οποίους θεωρεί ανθρώπους πειθήνιους, έτοιμους να δεχθούν κάθε του απόφαση. Ο βασιλιάς κυβερνά μαζί με μια άρχουσα τάξη και σε συνεργασία με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, που διαρκώς προβάλλουν θετικά τη μοναρχία. Ολες οι κρατικές αποφάσεις περνούν από το παλάτι και, παρά τις πολιτικές και συνταγματικές εξελίξεις των τελευταίων τριών χρόνων, οι εξουσίες του Βασιλιά Μοχάμεντ δεν έχουν περιοριστεί καθόλου.

Η ευθύνη για την «άφεση αμαρτιών» στον Γκάλβαν αποδόθηκε απευθείας στον βασιλιά και οι διαδηλώσεις που οργανώθηκαν μέσω των κοινωνικών δικτύων στο Ιντερνετ πέτυχαν μια μεγάλη νίκη: την ανάκληση της χάριτος. Οι πολίτες κατάφεραν διαμαρτυρόμενοι να επιβάλουν στο παλάτι μια δημοκρατική ερμηνεία του Συντάγματος και να αμφισβητηθεί για πρώτη φορά το «αλάθητο» των βασιλικών αποφάσεων. Η παραδοχή ότι ούτε το επιτελείο του ούτε ο ίδιος ο Μοχάμεντ ΣΤ’ γνώριζαν σε ποιον απένειμαν χάρη φανερώνει μια αδιαφορία που μόνο χαρακτηριστικό υποδειγματικής διακυβέρνησης δεν αποτελεί. Η κινητοποίηση των πολιτών θα πρέπει να συνεχιστεί, ώστε ο βασιλιάς να αντιληφθεί ότι οι πράξεις του έχουν συνέπειες και δεν αρκούν δικαιολογίες για τα «λάθη». Επιπλέον, καθίσταται σαφής η ανάγκη για μεταρρύθμιση στη Δικαιοσύνη. Η αυθαίρετη χρήση της απονομής χάριτος θα πρέπει να σταματήσει και να ασκείται το δικαίωμα αυτό μόνο από την εκλεγμένη κυβέρνηση και υπό τον έλεγχο του Κοινοβουλίου και οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Το παλάτι θα πρέπει, πλέον, να αποφασίσει αν θα συνεχίσει να κυβερνά δεσποτικά και χωρίς μηχανισμούς ελέγχου, με τον κίνδυνο να υπάρξουν αιματηρές διαδηλώσεις, ή αν θα επιλέξει να μετατραπεί σε έναν συμβολικό θεσμό με ενωτικό χαρακτήρα για τον λαό, μακριά από τις πολιτικές συγκρούσεις.

Ο Youssef Belal είναι κοινωνιολόγος, καθηγητής στα Πανεπιστήμια Κολούμπια των ΗΠΑ και Μοχάμεντ Ε’ του Μαρόκου

Τελευταία Νέα