Ο φόβος της μάχης, ο πατριωτισμός, το θάρρος αλλά και οι αδυναμίες των μαχητών ή των αμάχων, τα θραύσματα από τις βόμβες, οι πίδακες της λάσπης, ο κρότος των πυροβόλων, τα κομμένα μέλη… Οι ανταποκρίσεις του κατοπινού νομπελίστα από το ισπανικό μέτωπο είναι γεμάτες ολοζώντανες εικόνες όπου η φρίκη εναλλάσσεται με την ανθρωπιά, η ντομπροσύνη με τα ύπουλα παιχνίδια, το όραμα των Δημοκρατικών με τα σκοτεινά σχέδια των Φρανκιστών και του Χίτλερ.


Ο Ερνεστ Χεμινγουέι είναι 38-40 ετών όταν φθάνει στην Ισπανία κατ΄ αρχάς ως σεναριογράφος για να αντικαταστήσει τον ομότεχνό του Τζον Ντος Πάσος κοντά στον περίφημο ντοκιμαντερίστα Γιόρις Ιβενς που ετοίμαζε την «Ισπανική γη». Παράλληλα όμως κλείνει συμφωνία με την Ενωση Βορειοαμερικανικού Τύπου και από τον Μάρτιο του 1937 ώς τις αρχές του 1939 στέλνει συστηματικά ανταποκρίσεις από τη γραμμή του πυρός και τις πόλεις όπου μαίνεται ο Εμφύλιος. Θα τις διαβάσουμε στον δεύτερο τόμο της σειράςΜε την υπογραφή Χεμινγουέι 1923-1939- Από τον Μουσολίνι στον Ισπανικό Εμφύλιο, (μτφ. Ηλίας Μαγγλίνης, Κωστής Καλογρούλης, Εκδόσεις Καστανιώτη) που θα κυκλοφορήσει στις αρχές του 2011. Ωστόσο, με αφορμή το μεγάλο αφιέρωμα στον Ισπανικό Εμφύλιο που πραγματοποιείται στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, προδημοσιεύουμε δύο από τα ωραιότερα αποσπάσματα σχετικά με τον βομβαρδισμό της Μαδρίτης το 1937 και την εκκένωση της Βαρκελώνης το 1938.

Ο κατοπινός νομπελίστας έζησε από τα μέσα τον βομβαρδισμό της Μαδρίτης που κράτησε 19 ημέρες τον Μάιο του 1937, έναν μήνα δηλαδή μετά τον βομβαρδισμό της Γκερνίκα, από τις δυνάμεις του στρατηγού Φράνκο. Οι ανταποκρίσεις του είναι γεμάτες ιστορίες ζωής και πορτρέτα Ισπανών, όπως αυτό του σοφέρ Ιππόλυτου που εξυπηρετούσε μια ομάδα έξι δημοσιογράφων.