ΣΗΜΕΡΑ, ΠΟΥ Η ΜΕΓΑΛΗ ΦΑΣΑΡΙΑ ΕΧΕΙ
ΚΑΤΑΛΑΓΙΑΣΕΙ, ΚΑΙ ΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΑ ΕΧΟΥΝ
«ΗΡΕΜΗΣΕΙ» ΚΑΤΑ ΚΑΠΟΙΟΝ ΤΡΟΠΟ, ΣΗΜΕΡΑ
ΠΟΥ Η ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗ ΕΧΕΙ ΧΑΣΕΙ
ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΟΡΜΗ ΚΑΙ ΟΙ
ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΕΣ ΑΠΟΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΙΣ ΘΕΣΕΙΣ
ΤΟΥΣ ΣΤΙΣ ΑΚΑΔΗΜΙΕΣ ΤΩΝ ΚΑΘΙΕΡΩΜΕΝΩΝ,
Η ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ ΦΡΟΫΝΤ
ΚΑΙ ΓΙΟΥΝΓΚ ΜΑΣ ΜΕΤΑΦΕΡΕΙ ΤΟΝ ΑΠΟΗΧΟ
ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΚΡΗΞΗΣ ΠΟΥ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΕ
ΤΟΝ ΔΥΤΙΚΟ ΚΟΣΜΟ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ
ΤΟΥ 20ού ΑΙΩΝΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ
ΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΛΟΖΩΝΤΑΝΗΣ ΣΚΕΨΗΣ
Είναι μάλλον βέβαιο πως η πνευματική εμβέλεια της ψυχανάλυσης ξεπερνά κατά πολύ την αποτελεσματικότητα της θεραπευτικής μεθόδου που προσέφερε στην ψυχιατρική. Η ανακάλυψη της ηπείρου του Ασυνείδητου και η χαρτογράφησή της από τον Φρόυντ και τους επιγόνους του επηρέασαν καταλυτικά τους τρόπους της σύγχρονης σκέψης. Είναι μάλλον κοινοτοπία να λες σήμερα πως μετά το πέρασμα του Φρόυντ το τοπίο της ανθρώπινης ψυχής δεν θυμίζει σε τίποτε αυτό που ήταν πριν από το πέρασμά του. Ο Οιδίπους, που διέπρεψε επί σειρά αιώνων ως βασιλιάς, έγινε ένα δημοκρατικότατα μοιρασμένο σύμβολο στις ψυχές όλου του κόσμου.

Το πέρασμα του Φρόυντ επηρέασε τον τρόπο με τον οποίον βλέπουμε τη σεξουαλικότητά μας, την τέχνη, τη σχέση μας με τη θρησκεία μεταξύ άλλων και σε τέτοιο σημείο ώστε πλέον τα ίχνη της θεωρίας του να έχουν τόσο καλά αφομοιωθεί από τις αντιλήψεις μας, που να είναι πλέον πολύ δύσκολο να τα ξεχωρίσεις και να τα αυτονομήσεις.

Γι΄ αυτόν ακριβώς τον λόγο είναι πολύ δύσκολο να εντοπίσεις τι έχει απομείνει σήμερα από το μεγάλο επαναστατικό κίνημα που συγκλόνισε όλον τον δυτικό κόσμο στις αρχές του 20ού αιώνα. Τι έχει απομείνει, εννοείται, εκτός από τη θεραπευτική πρακτική η οποία εξακολουθεί να ανθεί και να μεταφράζει καθημερινά στις γλώσσες όλου του πλανήτη τη γλώσσα του ασυνείδητου.

Έχω την εντύπωση ότι κομίζω γλαύκα ες Αθήνας αν πω ότι η σύγκρουση του Φρόυντ με τον Γιουνγκ, τα σημεία απόκλισης και τα σημεία σύγκλισης, μερικά των οποίων εμφανίζονται ανάγλυφα στην ανταλλαγή των επιστολών τους, είναι ένα από τα μεγάλα μυθικά επεισόδια της περιπέτειας του εικοστού αιώνα. Μυθικά, όχι μόνον εξαιτίας τής όχι πάντα συγκεκαλυμμένης σκληρότητας και της εντύπωσης του «ολοκληρωτικού πολέμου» που αφήνουν σε ορισμένες κρίσιμες στιγμές τους, αλλά και εξαιτίας του τρόπου με τον οποίον επηρέασαν την πορεία της ψυχανάλυσης και, κατ΄ επέκταση, την πορεία της σκέψης.

Ο Φρόυντ κατ΄ αρχάς, ο οποίος υπερασπίζεται από την αρχή ώς το τέλος μια εντελώς ορθολογική σχέση ανάμεσα στην παιδική σεξουαλικότητα και τις νευρώσεις θεωρώντας πως κατ΄ αυτόν τον τρόπο μπορεί να δώσει μια τελική ερμηνεία στο ανθρώπινο σύμπαν. Κι από την άλλη ο κατά είκοσι χρόνια νεώτερός του Καρλ Γιουνγκ, ο οποίος από την αρχή διατηρεί τις επιφυλάξεις του, μιλάει για μια «μεγάλη ποσότητα αγωνίας στον πρωτόγονο άνθρωπο» η οποία και ορίζει τη σεξουαλικότητα, το ταμπού της αιμομιξίας και καταλήγει στο τέλος να δημιουργήσει τη θεωρία των αρχετύπων και να κατηγορηθεί από τη φροϋδική ορθοδοξία για μυστικισμό.

Sigmund Freud, Carl Gustav Jung

ΦΡΟΫΝΤ

ΓΙΟΥΝΓΚ

Η ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ

ΜΤΦ. Γ. Μ. ΤΕΝΤΕΣ, ΕΚΔ. ΑΡΜΟΣ, 2008, ΣΕΛ. 463, ΤΙΜΗ: 18 ΕΥΡΩ

Τελευταία Νέα