Φαινόμενα

Κρας τεστ για τον πολιτισμό

Με ένα είδος «ριάλιτι» οι «Πρωταγωνιστές» επιχειρούν να αποκαλύψουν τη σκληρή πραγματικότητα της μετανάστευσης παρακολουθώντας μια οικογένεια Αφγανών
Φωνή που τρυπάει με το απάνθρωπο μένος της το ζαχαρένιο πέπλο της συνήθους τηλεοπτικής αφασίας: «Πάρτε αυτή τη “λάσπη” από ΄δώ. Ποιος έφερε αυτή τη “λάσπη” στην πατρίδα μου;». Έξαλλος ελληναράς μπροστά στην κάμερα των «Πρωταγωνιστών» του Μega απευθύνεται με αυτόν τον τρόπο σε μια οικογένεια Αφγανών, εκδηλώνει τα παραδοσιακά φιλόξενα αισθήματα της φυλής και τη θέρμη της χριστιανικής καλοσύνης.

Ο φακός πλησίαζε μέσα στη νύχτα τα πρόσωπα των Αφγανών, τα μάτια χαμηλωμένα να κοιτούν με συστολή και φόβο το τσιμέντο, οι δύο γονείς παγωμένοι, τα δύο πιτσιρίκια τρισχαριτωμένοι μπόμπιρες και απέναντί τους μια χούφτα εξαγριωμένων.

Πλάνα υψηλής αισθητικής και δεξιοτεχνικό μοντάζ σαν μοντέρνα ταινία μικρού μήκους υποστηρίζουν με την καλλιτεχνική τους ποιότητα την επιλογή των «Πρωταγωνιστών» για απόλυτο σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή και αξιοπρέπεια, όποιας καταγωγής κι αν είναι.

Αυτήν τη φορά η επιλογή είναι παρακινδυνευμένη και η εκπομπή το ομολογεί. Από παρατηρητής, που οφείλει να είναι η δημοσιογραφική κάμερα υποκύπτει στη «γοητεία», αλλά και το «αίτημα» για μιας μορφής κάμερα-ριάλιτι. Η εκπομπή αποφασίζει να βοηθήσει την οικογένεια, να της βρει ξενοδοχείο, τροφή, αλλά και να αφήσει την κάμερα ανοιχτή.

Όσο κι αν τα πλάνα του μικρούλη με τα πασσαλειμμένα μουτράκια από τη σοκολάτα που χαζεύει χαρούμενος τα καθαρά κρεβάτια του ξενοδοχείου και του αδελφούλη του που πλένει τα χέρια στον νιπτήρα και στρώνει όμορφα-όμορφα τη χωριστρούλα του με νερό, σαν να ήταν αυτό ακριβώς που περίμενε να κάνει πρώτο ύστερα από το μεγάλο ταξίδι, προσφέρουν την επικίνδυνη συγκίνηση για εθισμένους σε αυτή, η επιλογή των «Πρωταγωνιστών» είναι και μια πρόκληση. Για τον τηλεθεατή που ίσως θέλει να «κινδυνεύσει» ανοίγοντας το πνεύμα και τους ορίζοντές του ώς εκεί που είναι καθαρή η θέα του αληθινού κόσμου.

Τους προσφέρεται μια ιστορία που θα μπορούσε να συμβαίνει σε οποιαδήποτε χώρα υποδοχής μεταναστών και θα συμβαίνει, όσο επικρατούν πόλεμοι, πείνα και δυστυχία σε λιγότερο τυχερές περιοχές της γης, για τα οποία κάθε άλλο παρά άμοιρες είναι οι ευημερούσες. Οι «Πρωταγωνιστές» θα παρακολουθήσουν τις πρώτες ημέρες της οικογένειας των Αφγανών μεταναστών στην Ελλάδα, την προσπάθεια να βρουν δουλειά και να ζήσουν. Περιμένουμε τη συνέχεια για να ανακαλύψουμε μαζί με την κάμερα αυτό το κομμάτι του «πολιτισμού» μας που αγνοούμε, την ποιότητα, με την οποία περιβάλλει τον αδύναμο.

Θύμα μιας ιατρικής νοοτροπίας

Την ίδια περίπου τηλεοπτική στιγμή από το «Κουτί της Πανδώρας» του Αlpha δινόταν απρόσμενα η καλύτερη απάντηση στον ελληναρά που χαρακτήρισε «λάσπη» τους Αφγανούς, η αφήγηση ενός 25χρονου νεαρού, που επιβεβαίωνε ότι ο πολιτισμός ως σεβασμός στην αξία του ανθρώπου κάθε άλλο παρά τυγχάνει ιδιαίτερης υπόληψης, όταν συναντιέται με μια άλλη, υπέρτατη αξία των χωρών της ευμάρειας, το κέρδος.

Ήταν 16 χρόνων όταν του είπαν ότι πάσχει από καρκίνο και ξεκίνησε μια περιπέτεια εγχειρήσεων που έφτασαν ώς τον ακρωτηριασμό, για να διαπιστώσει τότε με ταξίδι στο εξωτερικό, ότι τίποτε από αυτά δεν χρειαζόταν και ούτε είχε καρκίνο. Ήταν απλώς θύμα μιας ιατρικής νοοτροπίας, η οποία αντιμετωπίζει το ανθρώπινο κορμί σαν άψυχη πρώτη ύλη για τη βιομηχανία των χειρουργείων. Μια ιατρική νοοτροπία που μας άφησε να υποψιαστούμε την ύπαρξή της η τηλεπεραθυράτη σύγκρουση μεγαλογιατρών περί της μεταμοσχεύσεως που θα γινόταν στον Αρχιεπίσκοπο, όπου τους ακούγαμε να «τεμαχίζουν» το ανθρώπινο σώμα σαν μοτέρ, που λύνεται στα εξ ων συνετέθη.

Να αποκαλύψει είχε στόχο το «Κουτί της Πανδώρας» (με τον Κώστα Βαξεβάνη) και ήταν μόνον η αρχή, έπεται συνέχεια εκπομπών με αποκαλύψεις για το πόσο έχει μετατραπεί σε «αξία» της αγοράς φαρμακοβιομηχανιών το ανθρώπινο κορμί και στη χώρα μας.

Εκεί αργά τη νύχτα, όταν τελειώνει η τηλεόραση με τους σουσουδισμούς και τα τηλεζαχαρωτά του prime time βρίσκει ο επίμονος «κηπουρός» της τηλεθέασης δείγματα μιας τηλεόρασης που εκπλήσσει με την αισθητική της πρωτοπορία και την επιμονή της στις αξίες που μάθαμε κάποτε ότι συνθέτουν την ποιότητα της δημοκρατίας- και πιστεύουμε πως έτσι πρέπει να είναι ακόμη.