ΜΙΑ ΝΟΥΒΕΛΑ ΚΑΙ ΕΞΙ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΣΦΑΤΗ
ΕΣΟΔΕΙΑ ΤΟΥ ΣΑΡΑΝΤΑΤΕΤΡΑΧΡΟΝΟΥ ΠΕΛΕΒΙΝ,
ΤΟΥ ΔΙΑΣΗΜΟΤΕΡΟΥ ΡΩΣΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΤΗΣ
ΓΕΝΙΑΣ ΤΟΥ. ΕΝΑ ΜΕΙΓΜΑ ΣΚΛΗΡΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΧΙΟΥΜΟΡ,
ΠΑΡΑΝΟΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΥ, ΧΛΕΥΑΣΜΟΥ
ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ, ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΑΘΕΙΑΣ,
ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟΥ ΜΕΤΑΜΟΝΤΕΡΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΤΟΛΙΤΙΚΗΣ
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ
Οπαγκόσμιος καταμερισμός εργασίας είναι μια άχαρη και ισοπεδωτική διαδικασία. Ειδικά για τις χώρες και τα άτομα που βρίσκονται σε σχετική απόσταση από τα κέντρα λήψης των αποφάσεων. Αυτό φαίνεται καθαρά στην περίπτωση του Βίκτορ Πελέβιν. Του έχει κληρωθεί ο ρόλος του αντιπροσωπευτικού Ρώσου πεζογράφου. Βιβλία του κυκλοφορούν στις ΗΠΑ υπό την αιγίδα έγκυρων εκδοτών και έχουν μεταφραστεί στις περισσότερες ευρωπαϊκές γλώσσες. Οι Δυτικοί θεωρητικοί τον κρίνουν συγκαταβατικά ως χρονικογράφο της μετασοβιετικής αποδιοργάνωσης, έξυπνο χιουμορίστα και απαισιόδοξο επικριτή της παγκοσμιοποίησης. Ο ίδιος, πάντως, δεν χολοσκάει με την ανιαρή προχειρότητα των άρθρων που τον αφορούν. Εστιάζει στη θετική πλευρά της κατάστασης: ζει άνετα από τα γραπτά του, εκδίδει ένα βιβλίο τον χρόνο, ταξιδεύει σε όλον τον κόσμο.

Στις σπάνιες συνεντεύξεις του, ο Πελέβιν δεν αναφέρεται σε ζητήματα πλοκής και δεν προβαίνει σε κοινωνικές αναλύσεις της χώρας του. Ισχυρίζεται ότι η εθνικότητα είναι μια έννοια χωρίς ουσία. Υποστηρίζει ότι η λεγόμενη ρωσική ψυχή είναι ένα ακόμη εφεύρημα. Προτιμά να μιλά για ψυχολογικές παραμέτρους όπως η πρόσληψη και η εκλογίκευση. Εκφράζει την έλξη που αισθάνεται για την ασιατική ψυχοσύνθεση και φιλοσοφία.

Σαν βουδιστής

Ο Πελέβιν παρουσιάζεται στα έργα του ως βουδιστής και ταοϊστής. Έχει δε διαλέξει αυτά τα μονοπάτια για σεβαστούς λόγους. Η ανατολίτικη φιλοσοφία χαρακτηρίζεται από στοχαστικότητα, ανοχή και απουσία καταδικαστικών αποφάσεων. Με βάση αυτές τις αρχές το άτομο αυτοπροσδιορίζεται και αντιλαμβάνεται τη σημασία του χωρίς καταφυγή σε συλλογικά δεκανίκια. Ένας τέτοιος τρόπος σκέψης, επίσης, αποκλείει από την επικράτειά του εκείνες τις ηγετικές ομάδες που ανεμίζουν ύποπτες κοινωνικές τελεολογίες και υπόσχονται επίγειους παραδείσους. Ο Πελέβιν δηλαδή, έχοντας ζήσει μέχρι τα τριάντα του χρόνια ως Σοβιετικός πολίτης, έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο σοσιαλισμός εφαρμόστηκε ως ένα είδος χιλιασμού και αντιμετωπίζει τον δυτικό πολιτικό ορθολογισμό ως καμουφλαρισμένο

Βίκτορ Πελέβιν

OΙ ΑΡΙΘΜΟΙ

ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ

ΜΤΦ. ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ, ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ, ΣΕΛ.

400, ΤΙΜΗ: 20 ΕΥΡΩ

σωτηριολογικό πρόγραμμα.

Από κει και πέρα, ο συγγραφέας βλέπει το σύγχρονο «παγκόσμιο χωριό» ως ένα άθροισμα ατόμων εγκλωβισμένων στον σολιψισμό. Για εκείνον η συνολική ανθρώπινη κοινότητα ισούται με έξι δισεκατομμύρια περίπλοκες, περίκλειστες, εγωκεντρικές και καλά εμπεδωμένες μυθολογίες. Με βάση αυτήν την υπόθεση εργασίας, λοιπόν, η πεζογραφία πρέπει να πραγματώνεται με εργαλεία την ειρωνεία, τη γλωσσολογία, τη διαστρέβλωση επιστημονικοφανών ορολογιών και την εύθυμη παρώδηση παλαιότερων λογοτεχνικών μορφών. Οι τελευταίες επιλογές, πάντως, δείχνουν την αγωνία του Πελέβιν να αναγνωριστεί ως συγγραφέας πρώτης γραμμής και έχουν κάνει τα γραπτά του να μοιάζουν με την ελαφρώς προγενέστερη παραγωγή συνομήλικων Αμερικανών συναδέλφων του που διέπονται από παρόμοια νοοτροπία.

Σαν Αμερικανός

Πιο συγκεκριμένα, ολόκληρα χωρία του Ρώσου δείχνουν απευθείας αντλημένα από τα βιβλία τωνάγνωστων στην Ελλάδα- Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας, Ντόναλντ Άντριμ και Τζόναθαν Λέθεμ.

Πράγματι, χωρίς την παραμικρή αλλαγή στη γραφή του, ο Πελέβιν θα μπορούσε να ανήκει στους σύγχρονους Αμερικανούς μεταμοντέρνους: λατρεύει την ευρηματική παραμυθία, διαθέτει χιούμορ, ρέπει στα λογοπαίγνια, χειρίζεται σκληρά τους ήρωές του χωρίς να τους κατακρίνει. Η διαφορά του σχετίζεται με την υπέρμετρη επικαιρικότητα των έργων του. Οι σελίδες του είναι ασφυκτικά γεμάτες με προϊοντικές ονομασίες, τίτλους χολιγουντιανών επιτυχιών και χαρακτήρες κινουμένων σχεδίων. Στα βιβλία του γίνεται λόγος για την «εποχή του Γιέλτσιν» ή τον «καιρό του Πούτιν». Όλα αυτά, ωστόσο, σύντομα δεν θα σημαίνουν τίποτα. Ένα κείμενο με λογοτεχνικές αξιώσεις δεν μπορεί, για παράδειγμα, να ποντάρει στην εποχή του δικτάτορα Κονδύλη ωσάν να επρόκειτο για βαρυσήμαντο ιστορικό στάδιο.