Επάνω στον ποταμό Αγραφιώτη και λίγο πριν φτάσεις στα λιγοστά σπιτάκια της

Βαρβαριάδας, παρατημένο στην άκρη του δρόμου υπάρχει ένα κουφάρι λεωφορείου

του προηγούμενου αιώνα. Ένας σιδερένιος σκελετός που σκουριάζει στο πέρασμα

του χρόνου. Απομεινάρι μιας άλλης εποχής, σημάδι σημαντικό, κομμάτι της

σύγχρονης ιστορίας του τόπου αυτού. Αυτό το κουβάρι παλιοσίδερα αψηφούσε τον

ποταμό, περνούσε πάνω από λάσπες, χιόνια και πάγο, κουβαλούσε ανθρώπους και

πραμάτειες, διατηρούσε την ελπίδα ζωντανή. Δεν ήταν παρατημένοι οι κάτοικοι

των Αγράφων, υπήρχε το λεωφορείο του Τσιγαρίδα, που μπορεί να αργούσε γιατί ο

καιρός δεν βοηθούσε, αλλά πάντως θα έφτανε! Οδηγός του ο ζωντανός θρύλος των

Αγράφων, ο Πάνος Τσιγαρίδας, σήμερα 63 ετών, οδηγός του ΚΤΕΛ και κτηνοτρόφος

μαζί. Κάτω από τη στάνη του αγναντεύει κάθε μέρα το λεωφορείο του και τον

Αγραφιώτη:

«Τους ζήτησα να το αφήσουν εκεί, εάν δεν τους εμποδίζει, για να το βλέπω.

Μπορεί να οδηγώ μεγαλύτερα και καλύτερα λεωφορεία, αλλά αυτό το αγαπώ… μου

θυμίζει τόσα πολλά! Ξεκίνησα στα 1972… τότε πήρα την άγονη γραμμή των

Αγράφων. Ξεκινούσα από τη Βαρβαριάδα στις 4.30 η ώρα το πρωί και το μεσημέρι

είχα φτάσει στο Καρπενήσι… Χωματόδρομος ήταν και μάλιστα πολύ άσχημος. Μετά

στα 1981-82 άνοιξε και η γραμμή Κερασοχώρι – Μάραθος – Άγραφα… δύσκολη

περιπέτεια, αλλά δεν βαριέσαι… νέοι ήμασταν τότε! Τώρα πια δεν περνάει

λεωφορείο από εδώ, κόπηκε η γραμμή, φτάνει μέχρι του Κρέντη το λεωφορείο. Εγώ

δουλεύω ακόμα στο ΚΤΕΛ Ευρυτανίας… Σήμερα το απόγευμα θα πάω Φουρνά, αύριο

Καστανιά…».

Μπορεί ο Πάνος Τσιγαρίδας πλέον να μην κάνει «επικίνδυνες αποστολές»

περνώντας με το λεωφορείο πάνω από τον Αγραφιώτη, αλλά μένει με την οικογένειά

του δίπλα στο ποτάμι, στη Βαρβαριάδα, και δεν θα ξεχάσει ποτέ τις στιγμές εκείνες

Έχοντας χαράξει μια σαφή διαχωριστική γραμμή από το παρελθόν ο Πάνος

Τσιγαρίδας τώρα σκέφτεται τη γυναίκα του, τα τρία παιδιά του και τα κοπάδια με

τα ζώα του. Άλλωστε, σήμερα οι δρόμοι δεν είναι οι ίδιοι και ο χειμώνας πιο

εύκολος.

«Τραβούσαμε πολλά εκείνες τις εποχές στα Άγραφα. Ο χειμώνας ήτανε πολύ βαρύς,

τα έλατα που βλέπεις στην απέναντι πλαγιά δεν φαίνονταν από το χιόνι… ήταν

ισάδια! Τα ρέματα όλα κατεβασμένα… άντε, να περάσεις. Αλλά ήταν και ο κόσμος

πολύς. Τα χωριά των Αγράφων είχανε από 40-50 οικογένειες και κάτω από 6 παιδιά

δεν είχε καμία! Στη Βαρβαριάδα κάθε μέρα θα έβλεπες δεμένα καμιά εκατοστή

αλογομούλαρα για τις μεταφορές».

Το σιδερένιο κουφάρι από το λεωφορείο του Τσιγαρίδα στέκεται στην είσοδο του

οικισμού της Βαρβαριάδας

«Δεν μου πήγαινε η καρδιά να τους αφήσω έτσι. Ό,τι καιρό και να είχε,

ξεκινούσα… Οι άλλοι οδηγοί της άγονης γραμμής φοβόντουσαν. Όταν ο δρόμος

ήτανε πεσμένος, όλοι έβγαιναν έξω με τα τσαπιά και τα φτυάρια και βοηθούσανε.

Όταν κολλούσαμε στη λάσπη έσπρωχναν και όταν είχε πάγο, βγαίναμε έξω με τις

βαριές και τα λοστάρια για να τον σπάσουμε. Άλλες φορές ξεκινούσα Δεκέμβρη

μήνα φορτωμένος από το Καρπενήσι με 8-9 τόνους καλαμπόκι και αλεύρι. Εγώ

τροφοδοτούσα τα χωριά. Αμέτρητες φορές έχω περάσει το ποτάμι και αρκετές έχω

μείνει μες στη μέση. Μια δόση κόντεψα να πνιγώ. Να έχει κολλήσει το λεωφορείο

και να πρέπει να κατέβω να μεριάσω τις πέτρες, μήπως και ξεφρακάρω… και να

είναι ορμητικό το ποτάμι, να με χτυπάει το νερό στην κοιλιά… Ο χειρότερος

ήτανε ο πάγος… το αυτοκίνητο έφευγε στην κατηφόρα και σταμάταγε μονάχο

του… σα μια Δύναμη να το κρατούσε κολλημένο στο γυαλί!».

Η όψη του αλλάζει μονομιάς, θέλει να μου εξηγήσει και κουνάει τα χέρια του

δίνοντας ένταση στις λέξεις: « Η Δύναμή Του είναι πολύ μεγάλη και κανείς δεν

μπορεί να την αναιρεί. Με βοηθούσε τότε, με βοηθάει ακόμα και σήμερα. Δεν λέω,

ήμουνα σκληρός, αλλά δεν ήμουνα εγώ ο άντρας… Άλλος οδηγούσε! Να είσαι

θαρραλέος… εντάξει, αλλά Άλλος βοηθάει την κατάσταση. Στο είπα… Άλλος

οδηγούσε το λεωφορείο!».

Τραχύ μέρος, ζεστοί άνθρωποι

Μια ξύλινη κρεμαστή πεζογέφυρα συνδέει τις δύο όχθες του Αγραφιώτη

Τα Άγραφα είναι ένα μέρος τραχύ, άγριο, αλλά με ευαίσθητους και γλυκούς

ανθρώπους. Είναι ο τόπος εκείνος που ακόμα σού απλώνουν το χέρι να σε

αγγίξουν, θέλοντας να νιώσουν τη ζεστασιά της παλάμης σου, για να δουν ποιος

είσαι. Είναι ένα σημείο στον χάρτη που κανείς δεν μπόρεσε ακόμα να καταγράψει

με ακρίβεια γιατί… δεν γίνεται! Ποιος θα ασχοληθεί την σήμερον ημέρα με τα

Άγραφα! Αν υπάρχει ένας δήμος στην Ελλάδα που δεν έχει ούτε μια σπιθαμή

ασφάλτου στο οδικό του δίκτυο, είναι αυτός των Αγράφων. Αν υπάρχει μια περιοχή

που δεν καλύπτεται από τα λεωφορεία του ΚΤΕΛ, εδώ και πολλά χρόνια, είναι αυτή

εδώ!

INFO

Η περιήγηση στα Άγραφα Ευρυτανίας ξεκινά κοντά από τη Λίμνη Κρεμαστών

ακολουθώντας αντίθετα τη ροή του ποταμού Αγραφιώτη. Η Βαρβαριάδα είναι το

πρώτο χωριό που θα συναντήσετε. Το χωριό Άγραφα απέχει από το Καρπενήσι 70 χλμ.

Τελευταία Νέα