Αναζήτηση
|
|
Στις 19 Μαΐου του 1983, όταν το ελληνικό αντιαεροπορικό σύστημα Artemis-30
πραγματοποίησε την πρώτη του δοκιμή κατά ιπτάμενων στόχων στο Αλεποχώρι, οι
βολές του έπεφταν διάνα το ποσοστό επιτυχίας μάλιστα ξεπέρασε το 96%,
εντυπωσιάζοντας Έλληνες και ξένους ειδικούς.
Εμπορικά το Artemis-30 δεν έπεσε ποτέ διάνα. Στα χρόνια που πέρασαν και παρά
τα δισ. που έρρευσαν, η Ελληνική Βιομηχανία Όπλων (ΕΒΟ) δεν μπόρεσε να το
πλασάρει αρκετά ακόμα και η μοναδική παραγγελία των ελληνικών Ενόπλων
Δυνάμεων, το 1993, περιορίστηκε τελικά ποσοτικά και ποιοτικά!
Έτσι τώρα, σχεδόν 20 χρόνια από την αρχική σχεδίαση, η ΕΒΟ αναγκάζεται να
προχωρήσει σε αλλαγές και βελτιώσεις του αντιαεροπορικού σε συνεργασία με
παραδοσιακές βιομηχανίες του χώρου: το νέο, ουσιαστικά, όπλο, είναι… πιο
«έξυπνο», κυνηγάει εκτός από αεροπλάνα και… βλήματα, ενώ έγινε πιο ευέλικτο
σε εμπορικά και επιχειρησιακά «παντρέματα» με συστήματα εγκαίρου
προειδοποιήσεως και ελέγχου πυρός!
Οι αλλαγές στη φιλοσοφία και τις εφαρμογές είναι τόσο μεγάλες που πλέον οι
αρμόδιοι της ΕΒΟ δεν θέλουν να θυμούνται ούτε το όνομα του πάλαι ποτέ
Artemis-30. Στην τελευταία παρουσίαση που έκαναν στην Πολεμική Αεροπορία στο
πεδίο βολής Κρήτης είχε το «δανεικό» όνομα «Βέλος-30», ενώ στην πρόσφατη
έκθεση Defendory στον Πειραιά περίμενε πελάτες και… νονό με προσωρινό,
περιγραφικό, όνομα!
Βάση του νέου αντιαεροπορικού της κρατικής ελληνικής βιομηχανίας είναι το
διεθνώς αναγνωρισμένο και επιτυχημένο δίδυμο πυροβόλο του Artemis-30, η
λεγόμενη Μονάδα Πυρός Πυροβόλου, του πλήρους, αρχικά, συστήματος. Δικαστικά,
οικονομικά και λειτουργικά προβλήματα, που κορυφώθηκαν στις αρχές της
δεκαετίας του ’90, κατέστησαν αδύνατη τη συνέχιση της συνεργασίας της ΕΒΟ με
τους 2-3 γίγαντες της αμυντικής και ηλεκτρονικής βιομηχανίας, με αποτέλεσμα να
μην παραχθεί ποτέ μαζικά το Artemis-30 ως πλήρες σύστημα, δηλαδή με ένα Ραντάρ
Ερεύνης, δύο συστήματα Ελέγχου Πυρός και τέσσερα πυροβόλα το καθένα. Οι
εμπλεκόμενοι υποστηρίζουν ότι η ΕΒΟ προσπάθησε να ανακαλύψει… ξανά τον
τροχό, δηλαδή να φτιάξει τα ηλεκτρονικά μέρη εκ του μηδενός, τη στιγμή που
υπήρχαν άλλα παρόμοια αλλά δοκιμασμένα. Το πείραμα συνεπώς δεν ολοκληρώθηκε.
Έτσι, ενώ τότε είχαν παραγγελθεί 16 πλήρη συστήματα και αρκετές δεκάδες
αυτόνομες Μονάδες Πυρός Πυροβόλων (το γνωστό δίδυμο) για τις ανάγκες των
ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, τελικά η σύμβαση τροποποιήθηκε το 1993 και
παραδόθηκαν μόνο 60 πυροβόλα έναντι 40 δισ. δρχ. Αυτό ήταν και το τέλος του
«συστήματος» Artemis-30 η απόφαση ήταν να εστιασθούν πλέον οι προσπάθειες
στην παραγωγή Μονάδων Πυροβόλων 30 χιλιοστών, όπου υπήρχε ήδη στην ΕΒΟ υψηλή
τεχνολογία («ψυχρή σφυρηλάτηση» για τις κάννες) και δοκιμασμένη απόδοση πυρών.
Η ελληνική «πατέντα» των 30 χιλ. είχε πολλά πλεονεκτήματα και καινοτομίες και
ήδη είχε μπει στο στόχαστρο των ανταγωνιστών, διεθνώς. Δεν είναι μάλιστα λίγες
οι προσπάθειες ξένων πρακτόρων να πάρουν τα απόρρητα σχέδιά του στο τέλος
κάποιοι εκ των ανταγωνιστών κατάφεραν να αντιγράψουν τα πυροβόλα, να τα
κατασκευάσουν και να τα πουλήσουν κιόλας!
Από το 1995 μέχρι σήμερα οι τρεις κλάδοι των Ενόπλων Δυνάμεων που έχουν
μοιραστεί τις 60 δίδυμες Μονάδες Πυρός Πυροβόλων (38, 17 και 5 αντίστοιχα σε
Αεροπορία, Στρατό και Ναυτικό) χρησιμοποιούν ανελλιπώς το manual Artemis-30.
«Η επιχειρησιακή ένταξη και η απόδοσή του είναι τέλεια», παραδέχονται οι
χρήστες, αλλά όλοι επισημαίνουν ότι θα το ήθελαν διασυνδεμένο με ένα σύστημα
Ελέγχου Πυρός. Δηλαδή, με απλά λόγια, να μην περιμένει ο χειριστής της μονάδας
να δει με τα μάτια του τον επερχόμενο κίνδυνο (αεροσκάφος) στα 3 χιλιόμετρα
(πράγμα αδύνατο), αλλά να έχει την εικόνα από ένα σύστημα ανίχνευσης –
εγκαίρου προειδοποίησης που θα κατευθύνει τα πυρά του. Όσον αφορά τη διεθνή
αγορά, από το 1994 ήδη καταβλήθηκαν έντονες προσπάθειες για διείσδυση σε χώρες
κυρίως της Ασίας δύο φορές μάλιστα οι Μονάδες Πυρός Πυροβόλων της ελληνικής
βιομηχανίας έμειναν στο… ράφι στο «παρά 1». Από τις κινήσεις αυτές οι
αρμόδιοι της ΕΒΟ διαπίστωσαν ότι στο εξωτερικό υπήρχε πράγματι ενδιαφέρον για
την απόκτηση πλήρους αντιαεροπορικού συστήματος 30 χιλιοστών, μικρού
βεληνεκούς και παντός καιρού με πυροβόλα 30 χιλ.. Η διαπίστωση αυτή, όπως και
οι παρατηρήσεις των Ελλήνων χρηστών, οδήγησε τους αρμόδιους της ΕΒΟ να
αναζητήσουν είτε τη διασύνδεση της δικής τους πετυχημένης Μονάδας Πυρός
Πυροβόλου με πιστοποιημένο και δοκιμασμένο Σύστημα Ελέγχου Πυρός είτε την
τοποθέτηση στις μονάδες πυροβόλων αυτόνομου συστήματος Ελέγχου Πυρός για να
κατευθύνει τις βολές.
Ήδη όμως η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία είχε σε χρήση από χρόνια το Σύστημα
Ελέγχου Πυρός Skyguard στο αντιαεροπορικό «Βέλος» των 35 χιλ. Αυτό ήταν το
έναυσμα για να ξεκινήσει η προσπάθεια διασύνδεσης των Μονάδων Πυρός Πυροβόλων
με το ελβετικό Skyguard μέσα από μια τριπλή συνεργασία: των κατασκευαστριών
εταιρειών ΕΒΟ και Έρλικον Κοντράβες (Ελβετίας) και τη συνδρομή της Πολεμικής
Αεροπορίας. Οι βλητικές δοκιμές έγιναν παρουσία εκπροσώπων των Γενικών
Επιτελείων στο Πεδίο Βολής Κρήτης και ήταν, σύμφωνα με τους αρμοδίους, απόλυτα
επιτυχείς.
Και εξαγωγή
Οι δοκιμές αυτές άνοιξαν τον δρόμο για να παρουσιασθεί το πρώην Artemis στην
Πολεμική Αεροπορία ως… Βέλος-30 και να ξεκινήσει κοινή ελληνο-ελβετική
προσπάθεια για εμπορική εκμετάλλευση στη διεθνή αγορά. Η ΕΒΟ προσφέρει τις ΜΠΠ
και τα πυρομαχικά Α-30 και η Oerlikon Contraves το Σύστημα Ελέγχου Πυρός. Το
όλο σύστημα μπορεί να συνδυασθεί και με πυραύλους όπως τους «Σπάροου».
Όπως επισημαίνει η διοίκηση της ΕΒΟ, που βλέπει να ανοίγονται νέοι δρόμοι για
την εταιρεία, η κοινή προσπάθεια συνεχίζεται σε τρίτη χώρα, η οποία
ενδιαφέρεται έντονα για την απόκτηση ολοκληρωμένου συστήματος αντιαεροπορικής
άμυνας με πυροβόλο 30 χιλ.
Οι λύσεις που προσφέρει στα Γενικά Επιτελεία η κρατική αμυντική βιομηχανία
(διασύνδεση, αναβάθμιση, «έξυπνα» πυρομαχικά αντιπυραυλικής προστασίας)
εξετάζονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον από την Πολεμική Αεροπορία. Στον Στρατό
Ξηράς, όπου τα πυροβόλα χρησιμοποιούνται για προστασία ευαίσθητων μονάδων,
εξετάζεται η διασύνδεση τόσο με υπάρχοντα ΣΕΠ όσο και με υπό ανάπτυξη. Ένα απ’
αυτά αναπτύσσεται στον χώρο ευθύνης του Δ’ Σώματος Στρατού σε συνεργασία με το
Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Η πρώτη δοκιμή διασύνδεσης με μικρότερο
αντιαεροπορικό όπλο έγινε στην τελευταία διακλαδική άσκηση ενώπιον του
Προέδρου της Δημοκρατίας και ήταν απολύτως επιτυχής. Στο πείραμα θα
ενσωματωθεί και το Πυροβόλο της ΕΒΟ.
Και αντιπυραυλικό
Πέραν όμως της διασύνδεσης, η ΕΒΟ συνέχισε τις προσπάθειές της για περαιτέρω
αναβάθμιση των πυροβόλων των 30 χιλ. προκειμένου να ανταποκρίνονται στις νέες
απειλές.
Το νέο δόγμα στις αεροπορικές επιθέσεις με όπλα μακρού πλήγματος θέτει τα
αεροσκάφη εκτός του βεληνεκούς των περισσότερων αντιαεροπορικών όπλων. Έτσι
όσο πιο «έξυπνα» γίνονται τα βλήματα αέρος-επιφανείας τόσο οι προσπάθειες της
αντιαεροπορικής προστασίας στρέφονται στην καταστροφή των επερχόμενων βλημάτων
αντί των αεροσκαφών που μένουν πλέον μακριά από τους στόχους. Συνεπώς το
ζήτημα για τους σχεδιαστές όπλων είναι πώς μπορείς να αντιμετωπίσεις τους
πυραύλους ήδη η αντιβαλλιστική τεχνολογία καλπάζει και περιλαμβάνει φυσικά
και τα μικρής εμβέλειας αντιαεροπορικά, όπως το όπλο της ΕΒΟ. Στο πλαίσιο αυτό
το Ελληνικό Πυροβόλο ήδη ενσωμάτωσε νέα τεχνολογία στην έξοδο της κάννης,
καθώς και έναν ειδικό κομπιούτερ για να μπορεί να βάλλει έξυπνα πυρομαχικά
(AHEAD) που καταστρέφουν (ή αποπροσανατολίζουν) τους εχθρικούς πυραύλους,
χτυπώντας τους εγκαίρως με μεταλλικούς κυλίνδρους (βλέπε γράφημα). Ήδη η ΕΒΟ
για να καταστήσει ελκυστική τη λύση της συμφώνησε για την αναπτυξιακή
συμπαραγωγή του αντιπυραυλικού βλήματος στην Ελλάδα.
Παράλληλα το πετυχημένο πυροβόλο των 30 χιλ. εγκρίθηκε και θα τοποθετηθεί στις
4 νέες τορπιλοπυραυλακάτους του Πολεμικού Ναυτικού που ναυπηγούνται, καθώς και
στο Τεθωρακισμένο Όχημα Μάχης (ΤΟΜΑ) Κένταυρος της ΕΛΒΟ.
