Η σύνοδος κορυφής που ολοκληρώθηκε χθες τα ξημερώματα είχε χαρακτηριστεί η σημαντικότερη μετά την πανδημία. Λογικό: μια χώρα στα σύνορα της Ευρώπης που έχει δεχθεί εισβολή και βομβαρδίζεται αδιάκοπα τα τέσσερα τελευταία χρόνια κινδύνευε να χρεοκοπήσει την ερχόμενη άνοιξη αν δεν την ενίσχυαν οι δυτικοί της σύμμαχοι. Και με δεδομένο ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες την έχουν πρακτικά εγκαταλείψει, αποτελούσε καθήκον της Ευρώπης να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων.
Τα σχέδια που υπήρχαν στις Βρυξέλλες για την ενίσχυση της Ουκρανίας ήταν δύο: η αξιοποίηση των παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων και ο κοινός δανεισμός. Το πρώτο είχε την υποστήριξη της προέδρου της Κομισιόν, του μεγαλύτερου μέρους της Βόρειας Ευρώπης και της Ελλάδας. Το δεύτερο υποστηριζόταν κυρίως από το Βέλγιο, τη Γαλλία και την Ιταλία.
Επικράτησαν οι τελευταίοι, καθώς η χρησιμοποίηση των ρωσικών κεφαλαίων ήταν νομικά περίπλοκη. Mε τον τρόπο αυτό έσπασε ένα σκληρό ταμπού: για πρώτη φορά στην ιστορία, οι Ευρωπαίοι προχωρούν σε κοινό δανεισμό για να στηρίξουν μια τρίτη χώρα. Και ο λόγος που το κάνουν είναι η συνειδητοποίηση ότι αυτό που απειλείται σήμερα δεν είναι απλώς η εδαφική ακεραιότητα μιας χώρας, αλλά η ίδια η ύπαρξη της ενωμένης Ευρώπης.
Η σύνοδος είχε βέβαια παράπλευρες απώλειες. Τα 90 δισεκατομμύρια ευρώ που θα συγκεντρωθούν δεν είναι αρκετά. Η εικόνα μιας Ευρώπης με βαθιές εσωτερικές διαφωνίες και πολλές γραμμές δεν στέλνει το καλύτερο μήνυμα στους υπονομευτές της, είτε αυτοί κατοικοεδρεύουν στην Ουάσιγκτον είτε στη Μόσχα. Η εξαίρεση τριών χωρών (Τσεχία, Σλοβακία, Ουγγαρία) από τις εγγυήσεις του δανείου παγιώνει ένα μέτωπο που δεν κρύβει τον φιλορωσικό και αντιευρωπαϊκό του χαρακτήρα. Παρ’ όλ’ αυτά, ο στόχος επετεύχθη: η Ουκρανία δεν θα μείνει μόνη.
Μην μπορώντας να κρύψει τον ενθουσιασμό του για την προσωπική του νίκη, ο βέλγος πρωθυπουργός επικαλέστηκε τη γνωστή ρήση του Ντενγκ Σιαοπίνγκ ότι «δεν έχει σημασία το χρώμα της γάτας, αρκεί να πιάνει ποντίκια». Σωστό. Μόνο που στην περίπτωσή μας έχουν αντιστραφεί οι ρόλοι: εφτάψυχα αποδεικνύονται τα ποντίκια.
