Η τεχνητή νοημοσύνη δεν αλλάζει μόνο τον τρόπο που δουλεύουν οι υπολογιστές· αλλάζει και τις ισορροπίες της παγκόσμιας βιομηχανίας. Τους τελευταίους μήνες έχει αρχίσει να διαμορφώνεται μια νέα κρίση, λιγότερο ορατή αλλά εξαιρετικά κρίσιμη: η κρίση της μνήμης. Στο επίκεντρο βρίσκεται η μνήμη RAM, ένα βασικό εξάρτημα σχεδόν κάθε ηλεκτρονικής συσκευής, του οποίου η τιμή αυξάνεται ραγδαία σε όλο τον κόσμο.
Η RAM (Random Access Memory – Μνήμη Τυχαίας Προσπέλασης) είναι η «βραχυπρόθεσμη μνήμη» ενός υπολογιστή ή μιας συσκευής. Εκεί αποθηκεύονται προσωρινά τα δεδομένα και οι εντολές που χρησιμοποιούνται εκείνη τη στιγμή, ώστε ο επεξεργαστής να έχει άμεση και γρήγορη πρόσβαση. Οσο περισσότερη και ταχύτερη RAM διαθέτει ένα σύστημα, τόσο πιο ομαλά τρέχει εφαρμογές, προγράμματα, παιχνίδια ή – στην περίπτωση των data centers – αλγορίθμους τεχνητής νοημοσύνης. Χωρίς επαρκή RAM, ακόμη και ο πιο ισχυρός επεξεργαστής μπλοκάρει.
Η παγκόσμια ζήτηση για RAM έχει εκτοξευθεί λόγω της ανεξέλεγκτης ανάπτυξης των data centers που εκπαιδεύουν και λειτουργούν μεγάλα μοντέλα AI.
Οι ανάγκες τους είναι τόσο τεράστιες και τόσο επικερδείς, ώστε πολλοί κατασκευαστές μνήμης ανακατευθύνουν την παραγωγή τους μακριά από την καταναλωτική αγορά και προς τους τεχνολογικούς κολοσσούς. Το αποτέλεσμα είναι μια πρωτοφανής πίεση στις τιμές. Στη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη, μια μνήμη RAM 16GB που μέχρι το καλοκαίρι κόστιζε 80-100 δολάρια, πλέον ξεπερνά συχνά τα 230-260 δολάρια, καταγράφοντας αύξηση άνω του 150% μέσα σε λίγους μήνες. Στην Ασία, όπου βρίσκεται και μεγάλο μέρος της παραγωγής, η κατάσταση είναι ακόμη πιο έντονη: σε ορισμένες αγορές οι τιμές έχουν τριπλασιαστεί ή και εξαπλασιαστεί, ενώ εταιρείες εφαρμόζουν περιορισμούς στις πωλήσεις, διαθέτοντας συγκεκριμένο αριθμό μονάδων ανά πελάτη. Στην Κίνα και τη Νοτιοανατολική Ασία, κατασκευαστές smartphones και ηλεκτρονικών συσκευών μιλούν ήδη ανοιχτά για ανατιμήσεις προϊόντων.
Η Samsung έχει αυξήσει έως και 60% τις τιμές μνημών για servers, ενώ κολοσσοί όπως η Micron ανακοίνωσαν ότι αποσύρονται σταδιακά από την αγορά καταναλωτικών προϊόντων, προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες της AI.
Η αύξηση δεν αφορά μόνο τη RAM. Οι SSD, οι GPU και γενικότερα όλα τα υποσυστήματα που συνδέονται με την αποθήκευση και επεξεργασία δεδομένων ακολουθούν ανοδική πορεία. Και επειδή η μνήμη βρίσκεται παντού – σε κινητά τηλέφωνα, αυτοκίνητα, βιομηχανικό εξοπλισμό, τηλεοράσεις, ιατρικές συσκευές – το πρόβλημα αποκτά διαστάσεις πολύ μεγαλύτερες από μια «κρίση για gamers». Αναλυτές προειδοποιούν ότι η έλλειψη μνήμης μετατρέπεται σε συστημικό κίνδυνο.
