Πάνω στο τραπέζι είναι απλωμένα πέντε σενάρια. Ανάμεσά τους εκείνο από την ταινία «Αυτοί οι τρελοί τρελοί παραγωγοί». Πλάι βρίσκεται ακουμπισμένο ένα μονόκλ και μια ασημένια ταμπακέρα. Ανήκε ως το καλοκαίρι του 1989 στον Γιώργο Χειμωνά. Οταν, όμως, ο συγγραφέας παρακολούθησε στην Πάτρα τους «Χτίστες» του σε μορφή θεατρικού αναλογίου, όπου οι ηθοποιοί πετούσαν τις σελίδες που είχαν ήδη διαβάσει μέσα σε ένα βαρέλι με φωτιά, τότε χωρίς δισταγμό χάρισε την ταμπακέρα του στον σκηνοθέτη του αναλογίου, που δεν ήταν άλλος από τον Ανδρέα Βουτσινά.
Η ασημένια αυτή ταμπακέρα μαζί με το μονόκλ που ο σκηνοθέτης φορούσε στην ταινία «Τρελοί παραγωγοί», πλάι σε 20 κασκέτα του, σε 38 πορτρέτα του που φέρουν σπουδαίες υπογραφές – μεταξύ των οποίων ο Γιάννης Τσαρούχης, Λίλα Ντε Νόμπιλι, Αλέκος Φασιανός, Παύλος Σάμιος – και δεκάδες φωτογραφίες με τους Φεντερίκο Φελίνι και Ελία Καζάν, Μπριζίτ Μπαρντό και Τζέιν Φόντα, Ζαν Λουί Τρεντινιάν, Ιζαμπέλ Ιπέρ, Φανί Αρντάν, Ειρήνη Παπά και Μελίνα Μερκούρη μεταξύ πολλών άλλων αστέρων του θεάτρου και του κινηματογράφου, θα επιχειρήσουν να προσφέρουν μια γεύση από τον σύνθετο κόσμο του πληθωρικού σκηνοθέτη, ηθοποιού και δασκάλου. Και να ανασυνθέσουν το σύμπαν του στην κλίμακα που επιτρέπει μια περιοδική έκθεση, όπως αυτή που διοργανώνεται στην Ελληνοαμερικανική Ενωση υπό την αιγίδα του Ελληνικού Κοινοβουλίου. Στη βιβλιοθήκη του τελευταίου θα κατατεθεί το αρχείο του Ανδρέα Βουτσινά για μελλοντική ψηφιοποίηση, ενώ στο πλαίσιο της έκθεσης αντί καταλόγου θα κυκλοφορήσει συλλεκτική εφημερίδα – μονογραφία με αρχειακό υλικό και κείμενα από το τυπογραφείο του Ελληνικού Κοινοβουλίου.
«Πρόκειται για ένα διττό αφιέρωμα στην πολυσχιδή χαρισματική του περσόνα, που δύσκολα κατατάσσεται σε μία καλλιτεχνική ιδιότητα», σημειώνει η εκ των επιμελητών της έκθεσης «Εγώ, ο Ανδρέας Βουτσινάς», αρχαιολόγος και ιστορικός τέχνης, Ιρις Κρητικού. «Το υλικό είναι τεράστιο και εκείνο που έπρεπε να προσέξω σε αυτή την έκθεση δεν είναι τι θα παρουσιαστεί, αλλά τι δεν θα εκτεθεί. Θα μπορούσαμε να γεμίσουμε το μισό Ζάππειο», λέει στα «Πρόσωπα» ο γιος του Ανδρέα Βουτσινά, εικαστικός, Μάριος – Αγγελος Βουτσινάς, που συνεπιμελείται την έκθεση.
200 ΚΟΥΤΕΣ. Συσκευασμένα σε 200 κούτες ήταν τα περισσότερα από τα αντικείμενα – μάρτυρες μιας ζωής γεμάτης εντάσεις, επιτυχίες και ανατροπές. Κούτες που ήρθαν ύστερα από επιθυμία του Ανδρέα Βουτσινά από το σπίτι του στο Παρίσι, αλλά που δεν πρόλαβαν να ανοιχτούν κι έμειναν κλειστές τα 15 χρόνια που ακολούθησαν τον θάνατό του. Ομως υπήρχαν και κομμάτια του παζλ της ζωής του σπουδαίου θεατρανθρώπου που εντοπίστηκαν σε απίθανα σημεία, όπως η αλληλογραφία με τη σύζυγό του και μητέρα του Μάριου, τακτοποιημένη σε ένα ψυγείο στην Κυψέλη.
«Για μένα αυτή η έκθεση είναι σαν γιορτή που συνδυάζει μια προσωπική ανάγκη για έρευνα, αλλά και την ευκαιρία να κάνω κάτι για τον πατέρα μου με ό,τι έχει μείνει πίσω από εκείνον», λέει ο Μάριος Βουτσινάς. «Είναι μια ευκαιρία να τον δω ολόκληρο. Και μέσα από τη διαδικασία της οργάνωσης αυτής της έκθεσης ήρθε μια λυτρωτική διαπίστωση για μένα: επιβεβαίωσα ότι δεν μπορούσε να είναι πατέρας με την κλασική έννοια του όρου, όχι ότι δεν ήθελε».
Επιχειρώντας με τους συνεργάτες του να δαμάσουν το τεράστιο και ετερογενές υλικό που έχει στη διάθεσή του – καθώς ο Βουτσινάς άφησε ισχυρό το αποτύπωμά του από την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και την Επίδαυρο έως το Λονδίνο, το Παρίσι, τον Καναδά, το Σικάγο και τη Νέα Υόρκη – επέλεξαν να οργανώσουν την έκθεση σε δύο σκέλη: στην αίθουσα Κένεντι, όπου θα φιλοξενηθούν όλα τα αντικείμενα που σχετίζονται με την προσωπικότητά του και την ιδιωτική του ζωή και που θα αποτελέσει κατά κάποιον τρόπο αναπαράσταση της ατμόσφαιρας του σπιτιού του στο Παρίσι. Ενας ολόκληρος τοίχος είναι αφιερωμένος στην Τζέιν Φόντα, με την οποία είχε σχέση επί δύο χρόνια, όπου οι επισκέπτες θα μπορούν να δουν προσωπικές φωτογραφίες του ζευγαριού, ακόμη και αυτόγραφα που χάρισε στους γονείς του Βουτσινά με τους οποίους έμενε όσο βρισκόταν στην Ελλάδα. «Υπάρχει και η μεγάλη τους αλληλογραφία, η οποία όμως δεν μπορεί να δημοσιευτεί. Είναι πολύ ερωτική και ζηλιάρικη», σχολιάζει ο Μάριος Βουτσινάς.
ΜΕΓΑΛΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ. Οι προβολείς στην αίθουσα Χατζηκυριάκου – Γκίκα πέφτουν στην επαγγελματική του δραστηριότητα, όπου μέσα από 26 πάνελ διαστάσεων 1,25 Χ2,3μ. θα αναδειχθούν όλες οι μεγάλες συνεργασίες του μέσα από φωτογραφίες, αφίσες, σημειώσεις και προγράμματα των 75 από τα 180 θεατρικά, κινηματογραφικά και μουσικά έργα, στα οποία ο ίδιος υπήρξε συμμέτοχος, ως σκηνοθέτης, ηθοποιός, δάσκαλος ή εμπνευστής. Κι εκεί οι ιστορίες είναι αναρίθμητες και γοητευτικές. Ο Σταμάτης Γκίκας, επιμελητής εκδόσεων, μαθητής του Βουτσινά και το τρίτο μέλος της επιμελητικής ομάδας, στέκεται σε μια φωτογραφία του Ανδρέα Βουτσινά με τη Φανί Αρντάν στο καμαρίνι του Théâtre Edouard VII στο Παρίσι, το 1983, όπου συνεργάζονταν στο ανέβασμα της «Δεσποινίδας Τζούλια». «Η Αρντάν έμαθε τον ρόλο μέσα σε τρεις εβδομάδες και ενώ ήταν λεχώνα, διότι η Ιζαμπέλ Ατζανί είχε αποχωρήσει από την παράσταση με τις απόψεις να διίστανται αν η ευθύνη ήταν δική της ή του Βουτσινά. Ο,τι κι αν συνέβη ο Ανδρέας περιέγραφε τη συνεργασία του με την Αρντάν ως «την τέλεια συνεργασία ανάμεσα στο άλογο και στον ιππέα»».
Σε ένα άλλο ασπρόμαυρο καρέ ο Ανδρέας Βουτσινάς ποζάρει ως Κάρμεν Γκία στη βραβευμένη με Οσκαρ ταινία «Αυτοί οι τρελοί τρελοί παραγωγοί». Στον Μελ Μπρουκς τον σύστησε η σύζυγός του Αν Μπάνκροφτ διότι πίστευε πως η ελληνική προφορά του θα έκανε πιο αστείο τον ρόλο. Ο Βουτσινάς επιμελήθηκε μόνος του το μακιγιάζ του ακολουθώντας την οδηγία του σκηνοθέτη: «Να μοιάζεις με τον Ρασπούτιν και να φέρεσαι σαν τη Μέριλιν Μονρόε».
Πιο κει ο φακός τον έχει συλλάβει μαζί με την Τζέιν Φόντα κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων διάρκειας 12 εβδομάδων που έκανε το περιοδικό Time – Life. Ο σκηνοθέτης Ρίτσαρντ Λίκοκ παρακολουθούσε το ζευγάρι σχεδόν σε εικοσιτετράωρη βάση, από την πρώτη πρόβα ως το βράδυ της πρεμιέρας του έργου «Fun Couple» που θα ανέβαζαν στο Μπρόντγουεϊ. Η παράσταση κατέβηκε ύστερα από τέσσερις ημέρες.
