Είτε το πούμε γενοκτονία είτε αλλιώς, αυτό που διαπράττει το Ισραήλ με τις ένοπλες δυνάμεις του εις βάρος του παλαιστινιακού πληθυσμού της Γάζας είναι ένα έγκλημα διαρκείας. Ετσι τουλάχιστον το αντιλαμβανόμαστε εμείς οι τρίτοι, στις χώρες της Δύσης. Εμείς, που παρακολουθούμε με αγωνία τις εξελίξεις στο Μεσανατολικό, μέσα από τις οθόνες των κινητών μας – βασικό μέσο για την πρόσληψη της πραγματικότητας, μας αρέσει ή όχι. Ο στρατός του Ισραήλ πράγματι σκοτώνει αμάχους σωρηδόν στη Γάζα. Τους αντιμετωπίζει σαν φυσικό εμπόδιο, που επειδή δεν μπορείς να το υπερβείς το ανατινάζεις με εκρηκτικά, όπως τους πολυώροφους πύργους. Υπάρχουν όμως μερικά ερωτήματα, τα οποία οφείλει ο καθένας μας να τα λάβει υπόψη, εφόσον θέλει να κρίνει τις καταστάσεις και με το μυαλό, εκτός από την καρδιά. Αν τις κρίνει μόνο με την καρδιά του, τότε δεν υπάρχει λόγος να διαβάσει παρακάτω.
Το πρώτο ζήτημα που οφείλουμε να σταθμίσουμε είναι το είδος του πολέμου που διεξάγεται στη Γάζα. Ποτέ άλλοτε δεν έχει υπάρξει αυτό το είδος πολέμου, τούτη είναι η πρώτη φορά που το βλέπουμε. Ούτε το Στάλινγκραντ, στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ούτε η Φαλούζα και η Μοσούλη, στον Πόλεμο του Ιράκ, μοιάζουν με αυτό που συμβαίνει στη Γάζα. Δεν υπάρχει ιστορικό προηγούμενο, όσο και αν ψάξει κάποιος. Δεν στέκεται ούτε η σύγκριση με την αιματηρή ανακατάληψη της Μανίλας από τους Αμερικανούς, στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όπου οι Ιάπωνες χρησιμοποίησαν τον πληθυσμό της πόλης ως ασπίδα, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους κάπου 100.000 άμαχοι. Οι Ιάπωνες όμως ήταν οι εισβολείς στις Φιλιππίνες, τους δε αυτόχθονες τους αντιμετώπιζαν ως κατώτερη ράτσα.
Στη Γάζα, εντούτοις, έχουμε τη δική τους κυβέρνηση να χρησιμοποιεί τον πληθυσμό σαν ασπίδα ή ακόμη και σαν είδος πυρομαχικού, ανάλογα με τις ανάγκες, και να διεξάγει τον πόλεμο υπογείως μέσα από εκατοντάδες χιλιόμετρα σηράγγων. Πώς επιμερίζονται λοιπόν οι ευθύνες για τις εκατόμβες των αμάχων, μου λέτε; Ιδίως όταν μιλούμε για έναν πόλεμο που τον ξεκίνησε η Χαμάς με ανεπανάληπτη βαρβαρότητα. Επειτα, ο χαρακτήρας του συγκεκριμένου πολέμου γεννά σωρεία προβλημάτων, όπως λ.χ. πώς ορίζεται ο εμπόλεμος σε μια τέτοια κατάσταση. Ο πολίτης χωρίς διακριτικά που μεταφέρει πυρομαχικά ή μηνύματα λογίζεται ως νόμιμος στόχος; Ο άλλος, εκείνος που κρατάει ομήρους στο υπόγειό του, τι είναι; Σε τελευταία ανάλυση, το ερώτημα που πρέπει να απαντήσει ο καθένας μας είναι το εξής: Τελικά, όποιος χαραμίζει τις ζωές των παιδιών του κερδίζει τον πόλεμο; Αυτό είναι το κριτήριο που έχουμε την υποχρέωση να δεχτούμε; Και πόσο ευάλωτος θα γίνει ο πολιτισμός μας, αν το επιτρέψουμε; Δεχόμαστε, δηλαδή, ότι ο κόσμος ανήκει στον πιο αδίστακτο; Προσωπικά, θαυμάζω εκείνους που έχουν έτοιμες απαντήσεις στα ζητήματα αυτά. Ζηλεύω όσους βρίσκουν εύκολα σε ποια πλευρά είναι το δίκιο και σπεύδουν να την υποστηρίξουν χωρίς ηθικούς ενδοιασμούς. Εγώ δεν μπορώ. Το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να μοιράζομαι μαζί σας τις αβεβαιότητές μου.
Θα βοηθούσε στη διαμόρφωση της κρίσης μας για τα γεγονότα και λίγη γνώση της ιστορίας του ζητήματος. Είναι θλιβερό, λ.χ., να ακούς πολιτικούς ή σχολιαστές από την Ευρώπη να κατηγορούν το Ισραήλ ότι αυτό σκότωσε την ελπίδα για τη λύση των δύο κρατών. Είναι θλιβερό, γιατί προδίδει άγνοια την ιστορίας του Μεσανατολικού. Το κράτος του Ισραήλ ιδρύθηκε, ως γνωστόν, με απόφαση του ΟΗΕ του 1947 – σημειωτέον, του ίδιου ΟΗΕ που έκρινε ως γενοκτονία τη μεταχείριση του παλαιστινιακού πληθυσμού από τον στρατό του Ισραήλ. Η συγκεκριμένη απόφαση όριζε και τη δημιουργία κράτους της Παλαιστίνης. Οι Παλαιστίνιοι ήταν εκείνοι που δεν δέχτηκαν ποτέ την απόφαση αυτή και εξαιτίας αυτής της άρνησης οι Παλαιστίνιοι, συνεπικουρούμενοι από τα αραβικά κράτη, έκαναν τον Πόλεμο του 1948 κατά του Ισραήλ. Η παλαιστινιακή πλευρά είναι εκείνη που δεν αναγνωρίζει το δικαίωμα ύπαρξης των άλλων, όχι η πλευρά των Ισραηλινών. Μόνο το 2000, με τη διπλωματική πρωτοβουλία του προέδρου Κλίντον, πλησίασαν κάπως οι Παλαιστίνιοι την αναγνώριση του δικαιώματος ύπαρξης του Ισραήλ· την ευκαιρία όμως κλώτσησε την τελευταία στιγμή ο Αραφάτ. Εκτοτε, η υπόθεση πάει κατά διαόλου…
Ενα τελευταίο ζήτημα, που προτείνω να εξετάσουμε, είναι γιατί η Αίγυπτος δεν ανοίγει τα σύνορά της για να εκτονωθεί η ανθρωπιστική κρίση; Γιατί, αντιθέτως, τα ενίσχυσαν, χτίζοντας και τρίτη περίφραξη και στέλνοντας μια τεθωρακισμένη μεραρχία να τα φυλάει; Αυτό το αφήνω όμως για την επόμενη φορά που θα πιάσουμε το Μεσανατολικό…
