Εκλεκτικές συγγένειες, εθισμός και εξάρτηση

Εντυπωσιακές οι ομοιότητες των ηγεσιών Μόσχας και Aγκυρας. Και οι δύο αναμιμνήσκονται του αυτοκρατορικού τους κλέους και, παράλληλα, εξοβελίζουν τους αντιφρονούντες εφαρμόζοντας όσα τα πριν από αυτές καθεστώτα. Οι διώξεις Ναβάλνι στη Ρωσία και Ντεμιρτάς και Καβάλα στην Τουρκία είναι χαρακτηριστικές των αντιλήψεων του ρώσου και του τούρκου ηγέτη. Και πάλι οι δύο, χρησιμοποιούν εμφανώς τη θρησκεία για εξυπηρέτηση εσωτερικών και εξωτερικών σκοπών. Η Ρωσία του Πούτιν εκμεταλλεύεται το βαθύ θρησκευτικό συναίσθημα του ρωσικού λαού ελπίζοντας να συνεχίσει να τον ποδηγετεί καθοριστικά με την κάθε άλλο παρά «αυτοκέφαλη» θρησκευτική του ηγεσία ενώ, παράλληλα, χρησιμοποιεί τη θρησκεία για άσκηση επιρροής σε ομόδοξες χώρες. Είτε με γενναιόδωρες παροχές σε εκκλησίες που πρόθυμα εισπράττουν τις προσφορές «πασών των Ρωσιών» είτε με προκλητική ρητορική. Οπως συνέβη κατά του πρωτόθρονου Οικουμενικού Πατριαρχείου τον Προκαθήμενο του οποίου, Πούτιν και Κύριλλος, χωρίς αναστολή και ανιστόρητα, προσβάλλουν αποσκοπώντας ο μεν πρώτος στην άσκηση επιρροής στα ορθόδοξα κράτη ο δε δεύτερος στα πρωτεία της Ορθοδοξίας. Αντίστοιχες οι κινήσεις του ηγέτη της Αγκυρας που ελπίζει να εδραιωθεί ως ηγετική δύναμη στον χώρο του σουνιτικού Ισλάμ. Και πάλι με μοχλό τη θρησκεία, επιδιώκει να απλώσει τη μακρά χείρα του στην ίδια την Ευρώπη μέσω των εγκατεστημένων σε αυτή συμπατριωτών του και των λοιπών πολυάριθων μουσουλμάνων της Γηραιάς Ηπείρου.