Στο πρώτο μέρος τις ιστορικής αναδρομής στις κυβερνήσεις συνεργασίας που έχουν σχηματιστεί στην Ελλάδα από το 1877 μέχρι σήμερα, είχαν παρουσιαστεί οι πρώτες επτά, από την κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Κανάρη έως την κυβέρνηση (που διήρκεσε μόλις 22 ημέρες) του Σοφοκλή Βενιζέλου του 1950. Σήμερα, στο δεύτερο μέρος θα παρουσιαστούν οι υπόλοιπες οκτώ κυβερνήσεις συνεργασίας έως σήμερα και τους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ.

Κυβέρνηση Νικολάου Πλαστήρα: 27 Οκτωμβρίου 1951. Στις εκλογές της 9ης Σεπτεμβρίου 1951 δεν θα προκύψει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Ο Νικόλαος Πλαστήρας με τις 74 έδρες του κόμματος του ΕΠΕΚ και τις 57 των Φιλελευθέρων (114 ο Παπάγος) θα σχηματίσει κυβέρνηση με οριακή πλειοψηφία. Θα αντέξει έναν χρόνο με πολλές εσωτερικές διαφωνίες και υπονόμευση από το δεξιό παρακράτος. Είχε και μαύρες σελίδες τη δίκη των Αεροπόρων και την εκτέλεση Μπελογιάννη.

Την Κυβέρνηση Βενιζέλου την ανέτρεψαν οι Αμερικανοί και την Κυβέρνηση Πλαστήρα ο Βενιζέλος. Εχει, νομίζω, ενδιαφέρον οι λόγοι της ανατροπής της Κυβέρνησης Πλαστήρα από τον Βενιζέλο. Στον εορτασμό της Παναγίας της Τήνου ο Πλαστήρας εκφώνησε τον λόγο της… αποπομπής του. Ο Πλαστήρας δεν ήταν ιδιαίτερα εξοικειωμένος με την «τέχνη της πολιτικής», ούτε και με τις ίντριγκες του παρασκηνίου. Στο δείπνο του Ιδρύματος της Ευαγγελιστρίας, ο Πλαστήρας εκφώνησε έναν πολιτικό λόγο που έμοιαζε περισσότερο με εξομολόγηση: «Ανέκαθεν επιθυμία μου υπήρξεν η καθολική ειρήνευσις της χώρας και υπό το πρίσμα αυτό εδέχθην να αναλάβω την ηγεσίαν της σημερινής κυβερνήσεως. Ειρήνευσις δε άνευ μέτρων επιεικείας του κράτους, δεν νοείται». «Δυστυχώς, κύριοι», συνέχισε στο ίδιο ύφος ο πρωθυπουργός, «η ειρήνευσις είναι αδύνατος υπό την παρούσαν σύνθεσιν της κυβερνήσεως. Οι μετ’ εμού κυβερνώντες την χώραν (σ.σ.: εννοούσε τους Βενιζέλο και Παπανδρέου) δεν συμφωνούν μαζί μου. Η σύνθεσις, συνεπώς, της κυβερνήσεως δεν μου επιτρέπει να εφαρμόσω τα εξαγγελθέντα υπ’ εμού μέτρα». Ο Βενιζέλος, που καραδοκούσε, άδραξε την ευκαιρία και έθεσε θέμα παραίτησης του Πλαστήρα: «Ο κ. πρωθυπουργός, εις τον χθεσινόν λόγον του εις την Τήνον, είπεν ότι εμπόδιον εις την εφαρμογήν της εσωτερικής πολιτικής είναι η παρούσα σύνθεσις της κυβερνήσεως. Ο κ. πρωθυπουργός θα ήτο υποχρεωμένος να παραιτηθή. Αι δηλώσεις του δημιουργούν πολιτικόν ζήτημα, προς αντιμετώπισιν του οποίου συνεκάλεσα εις σύσκεψιν τα κοινοβουλευτικά μέλη του Κόμματος των Φιλελευθέρων». Το βράδυ της ίδιας ημέρας, η κοινοβουλευτική ομάδα των Φιλελευθέρων υιοθέτησε την πρόταση του Βενιζέλου να παραιτηθούν οι υπουργοί της παράταξης. Ουσιαστικά επρόκειτο για άρση της εμπιστοσύνης προς τον Πλαστήρα. Ηταν τόσο σοβαρό το «πολιτικόν ζήτημα» για να δικαιολογεί την απόφαση των Φιλελευθέρων; Οχι βέβαια. Η αλήθεια είναι ότι ο Βενιζέλος δεν είχε συγχωρήσει τον Πλαστήρα που του «πήρε» την πρωθυπουργία μετά τις εκλογές του Μαρτίου. Στις 19 Αυγούστου θα πάρει τη «ρεβάνς», αλλά θα ενταφιάσει την προσπάθεια ενοποίησης των δυνάμεων του Κέντρου και θα ανοίξει τον δρόμο στον Παπάγο.

Κυβέρνηση Ιωάννη Παρασκευόπουλου: 22 Δεκεμβρίου 1966. Μετά τα Ιουλιανά οι ηγέτες της Ενωσης Κέντρου Γ. Παπανδρέου και Π. Κανελλόπουλος της ΕΡΕ συμφώνησαν τον σχηματισμό μεταβατικής κυβέρνησης που κράτησε μόλις τρεις μήνες. Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος έδωσε την εντολή στον τραπεζίτη Ιωάννη Παρασκευόπουλο και η κυβέρνηση ορκίστηκε στις 22 Δεκεμβρίου 1966. Στις 3 Απριλίου 1967 η ΕΡΕ ήρε την εμπιστοσύνη προς την κυβέρνηση. Ο Κανελλόπουλος έλαβε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Μετά 13 μέρες θα ανατραπεί από τη Χούντα.

Κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή: 24 Ιουλίου 1974. Σχηματίστηκε μετά την πτώση της δικτατορίας με τη συμμετοχή στελεχών των προδικτατορικών κομμάτων ΕΡΕ και Ενωση Κέντρου και μελών του αντιδικτατορικού αγώνα. Θα τη διαδεχτεί μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου 1974 η κυβέρνηση της ΝΔ με πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.

Κυβέρνηση ΝΔ και Συνασπισμού της Αριστεράς: 2 Ιουλίου 1989 – 11 Οκτωβρίου 1989. Η πρώτη κυβέρνηση «ιστορικού συμβιβασμού» με Πρόεδρο της ΝΔ τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη και ηγέτες της Αριστεράς τον Χαρίλαο Φλωράκη και τον Λεωνίδα Κύρκο. Πρωθυπουργός το στέλεχος της ΝΔ Τζαννής Τζαννετάκης. Μοναδικό «πρόγραμμα» η παραπομπή του Ανδρέα Παπανδρέου και μελών της κυβέρνησής του στο Ειδικό Δικαστήριο για το σκάνδαλο Κοσκωτά.

Οικουμενική Κυβέρνηση Ξενοφώντα Ζολώτα: 23 Νοεμβρίου 1989 – 11 Απριλίου 1990. Πρώτο κόμμα στις εκλογές του Νοεμβρίου η ΝΔ, αλλά χωρίς αυτοδυναμία. Η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και ο Ενιαίος Συνασπισμός της Αριστεράς συμφώνησαν στη στήριξη οικουμενικής κυβέρνησης. Θα τη διαδεχθεί η Κυβέρνηση Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.

Κυβέρνηση Λουκά Παπαδήμου: 11 Νοεμβρίου 2011 – 17 Μαΐου 2012. Μετείχαν τα κόμματα ΠΑΣΟΚ (35 υπουργοί), ΝΔ (έξι υπουργοί) και Λαϊκός Ορθόδοξος Συναγερμός (4 υπουργοί). Θα ψηφιστεί από 255 βουλευτές, 38 αρνητικές. Το ΚΚΕ και ο ΣΥΡΙΖΑ άσκησαν έντονη κριτική για την επιλογή του «Τραπεζίτη». Στις 13 Φεβρουαρίου 2012 θα ψηφιστεί το 2ο Μνημόνιο. Στις 25 Μαΐου 2017 θα τραυματιστεί σοβαρά από την έκρηξη «τρομοπακέτου» στο αυτοκίνητο, με το οποίο μετέβαινε στην Ακαδημία, στην οποία είχε εκλεγεί Πρόεδρος. Θα παραμείνει στο νοσοκομείο 35 μέρες. Είχαν επουλωθεί τα τραύματα.

Κυβέρνηση Αντώνη Σαμαρά: 17 Ιουνίου 2012 – 26 Ιανουαρίου 2015. Μετείχαν η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και η Δημοκρατική Αριστερά. Τον Ιούνιο 2013, μετά την ακατανόητη απόφαση να κλείσει η ΕΡΤ, αποχώρησε από την Κυβέρνηση η ΔΗΜΑΡ. Οι βουλευτές Β. Οικονόμου και Γρ. Ψαριανός ήταν «κατά» και ο Σπ. Λυκούδης απείχε. Στην Εκτελεστική Επιτροπή 20 ψήφισαν «υπέρ» και έξι «κατά». Η ΔΗΜΑΡ με Πρόεδρο τον κ. Θεοχαρόπουλο θα προσχωρήσει στο Κίνημα Αλλαγής. Και ο κ. Κουβέλης τον Μάρτιο 2018 ορκίστηκε. Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Αμυνας με Υπουργό τον Καμμένο και τον Αύγουστο αναβαθμίστηκε σε Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.

Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου 2015 θα καταγραφεί στην Κοινοβουλευτική Ιστορία της Μεταπολίτευσης ως ο δεύτερος «ιστορικός συμβιβασμός» με σημαντικές διαφορές από τον πρώτο. Στον πρώτο, το 1989, μετείχαν η ΝΔ και ο Συνασπισμός της Αριστεράς (με Χαρίλαο Φλωράκη και Λεωνίδα Κύρκο). Και είχε ως πρόγραμμα μόνο την παραπομπή του Ανδρέα Παπανδρέου στο Ειδικό Δικαστήριο. Εμεινε στην εξουσία μόνο τρεις μήνες. Στις εκλογές του Ιανουαρίου 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ θα εκλέξει 149 βουλευτές. Θα επιλέξει το ακροδεξιό κόμμα ΑΝΕΛ του Πάνου Καμμένου με τους 13 βουλευτές για να διασφαλίσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Η ανακοίνωση της συμφωνίας έγινε από τον Καμμένο με δήλωση στους δημοσιογράφους: «Θέλω να σας ανακοινώσω ότι από αυτή τη στιγμή υπάρχει κυβέρνηση στη χώρα. Οι Ανεξάρτητοι Ελληνες δίνουμε ψήφο εμπιστοσύνης στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. Εμείς εκτελέσαμε την εντολή του ελληνικού λαού. Ο στόχος είναι ενωμένοι οι Ελληνες να προχωρήσουμε στην επόμενη μέρα με σεβασμό στο Σύνταγμα και στην κυριαρχία της χώρας»!

Επίκαιρο. Η πρώτη επίσκεψη του Τσίπρα, πριν από την ορκωμοσία, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος. Θα ακολουθήσει ο Πάνος Καμμένος!

Επιμύθιο. Από την ομιλία του Κώστα Γαβρά στην τελετή αναγόρευσής του σε επίτιμο διδάκτορα του Πανεπιστημίου Αθηνών: «Η Ελλάδα έχει πληρώσει επανειλημμένως την απουσία συναίνεσης των πολιτικών δυνάμεων. Η έκβαση των Μνημονίων θα ήταν πολύ διαφορετική εάν είχε επέλθει στοιχειώδης συνεννόηση μόλις διαπιστώθηκε η χρεοκοπία».

Ο Γιώργος Ρωμαίος είναι δημοσιογράφος – συγγραφέας.

Βιβλία: Το τετράτομο «Η περιπέτεια του κοινοβουλευτισμού», «Η Ελλάδα των δανείων και των χρεοκοπιών», «Από τον Οθωνα στην καγκελάριο Μέρκελ – 180 χρόνια οι Γερμανοί στην Ελλάδα», «Η Ευρώπη και η Ελλάδα – Από την κρίση στην ελπίδα» (εκδόσεις Πατάκη)