Στον ρυθμό του Εγκέλαδου στροβιλίζεται η Κρήτη τις τελευταίες τέσσερις ημέρες. Οι επιστήμονες εκφράζουν σοβαρό προβληματισμό, καθώς ακόμη δεν έχει καταστεί σαφές αν πρόκειται για μια απλή ακολουθία σεισμών μεσαίου μεγέθους ή για προσεισμική δραστηριότητα που υποδηλώνει ότι έπεται ένα ισχυρότερο φαινόμενο.

Από την προηγούμενη Παρασκευή μέχρι χθες το απόγευμα, σε διάστημα 80 ωρών, είχαν καταγραφεί περισσότερες από 90 σεισμικές δονήσεις προερχόμενες από τον ίδιο εστιακό χώρο, τη θαλάσσια περιοχή νοτιοανατολικά της Παλαιοχώρας Χανίων. «Δεν έχουμε ακόμη υπερβεί την κόκκινη γραμμή ανησυχίας» επισημαίνει ο σεισμολόγος δρ Γέρασιμος Παπαδόπουλος μιλώντας στα «ΝΕΑ», ενώ ο δρ Αθανάσιος Γκανάς, διευθυντής ερευνών στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο, εξηγεί ότι το φαινόμενο προσομοιάζει σε σμηνοσειρά, όμως απαιτεί περαιτέρω παρακολούθηση για την εξαγωγή έγκυρων αποτελεσμάτων.

Ανησυχία

Η αρχή έγινε την Παρασκευή το πρωί όταν 4,5 ρίχτερ ταρακούνησαν το νησί. Από τότε μέχρι χθες το απόγευμα η Κρήτη δεν έχει σταματήσει να δονείται. Το απόγευμα του Σαββάτου σημειώθηκε νέα σεισμική δόνηση μεγέθους 4,4 ρίχτερ, ενώ λίγο μετά τα μεσάνυχτα της Κυριακής ακολούθησε νέος σεισμός ίδιου μεγέθους. Ενδιαμέσως παρεμβλήθηκαν πολλές μικρότερες δονήσεις που έφτασαν τις 85 τις πρώτες 72 ώρες και τις 90 μέχρι χθες το απόγευμα.

«Η σεισμική δραστηριότητα επιμένει στην ίδια εστία, σε απόσταση περίπου 30 χιλιομέτρων νοτιοδυτικά της Χώρας Σακιών. Εχει αρχίσει να εμφανίζει τα χαρακτηριστικά σμήνους σεισμών, όμως ακόμη δεν είμαστε βέβαιοι ότι είναι κάτι τέτοιο» λέει ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος. «Αν είναι, τότε πρόκειται για ένα αισιόδοξο σενάριο καθώς οι σμηνοσειρές συνήθως διαρκούν αρκετές μέρες αλλά σιγά σιγά «σβήνουν» χωρίς να έχουν αρνητικές συνέπειες.

Εξακολουθούμε να παρακολουθούμε με προσοχή την καθημερινή εξέλιξη του φαινομένου ώστε να κάνουμε επαναξιολόγηση. Δεν έχουμε ακόμη ξεπεράσει την ανησυχία. Αλλωστε, οι 85-90 σεισμοί δεν είναι αρκετοί για να διατυπωθούν ασφαλή συμπεράσματα».

Τις εκτιμήσεις επιβεβαιώνει και ο δρ Αθανάσιος Γκανάς, ο οποίος θεωρεί ότι «το φαινόμενο έχει χαρακτηριστικά σμηνοσειράς, όμως θέλει παρακολούθηση». Χαρακτηριστικό της σμηνοσειράς είναι, όπως εξηγεί, «ότι δεν υπάρχει διακριτό κύριο γεγονός, αλλά αρκετοί σεισμοί μεσαίου μεγέθους στον ίδιο χώρο και αυτό μπορεί να διαρκέσει ημέρες ή και εβδομάδες. Ακόμη είναι νωρίς για να βγάλουμε συμπεράσματα, το παρακολουθούμε».

Αυτό που προβληματίζει τους σεισμολόγους είναι η περιοχή όπου εκδηλώνονται οι σεισμοί. Η Κρήτη βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα του ελληνικού σεισμικού τόξου, μια περιοχή με πολύ μεγάλη σεισμικότητα, ενώ «πολύ κοντά στον εστιακό χώρο, κατά μήκος των ακτών της Νότιας Κρήτης, από την Παλαιοχώρα μέχρι τα Σφακιά, υπάρχει ένα μεγάλο σεισμικό ρήγμα» προσθέτει ο κ. Γκανάς. «Το καλό είναι ότι δεν έχει ενεργοποιηθεί, τα δεδομένα δείχνουν ενεργοποίηση ρηγμάτων με διαφορετική κινηματική από αυτό το μεγάλο ρήγμα».

93 χρόνια από τον καταστροφικό σεισμό 7,4 βαθμών

Αξίζει να σημειωθεί ότι έχουν περάσει 93 χρόνια από την ημέρα που η Κρήτη έζησε έναν από τους καταστροφικότερους σεισμούς στην ιστορία της. Ηταν στις 26 Ιουνίου του 1926, όταν ένα σκηνικό καταστροφής απλώθηκε στο νησί. Μια σεισμική δόνηση μεγέθους 7,4 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ και εστιακού βάθους 115 χιλιομέτρων έπληξε την Κρήτη, τη Ρόδο και περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου.

Στο Ηράκλειο και σε άλλες περιοχές του νησιού εκατοντάδες κατοικίες, εκκλησίες και άλλα κτίσματα καταστράφηκαν, ενώ περίπου 10.000 άνθρωποι έμειναν άστεγοι. Βλάβες εξαιτίας του σεισμού αναφέρθηκαν μέχρι το Κάιρο και άλλες περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου, ενώ ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι εκείνος ο σεισμός έλαβε και μια ιστορική διάσταση άλλου τύπου: Επηρέασε τον τρόπο με τον οποίο ο ανασκαφέας της Κνωσού Αρθουρ Εβανς ενοχοποίησε τη σεισμική δραστηριότητα για την κατάρρευση του μινωικού πολιτισμού. Πολύ ισχυρός καταστροφικός σεισμός είχε εκδηλωθεί και στις 12 Οκτωβρίου 1856 με επίκεντρο στο Κρητικό Πέλαγος και εκτιμώμενο μέγεθος 7,6 ρίχτερ.