Μια μέλισσα είναι ο μηχανικός! Σας φαίνεται περίεργη και άστοχη η παρομοίωση; Καθόλου. Αντιθέτως, για σκεφτείτε πόσοι μηχανικοί μάς έχουν «πονέσει» με τις κατασκευές τους, όπως η μέλισσα με το κεντρί της –μόνο που το κεντρί φεύγει, ενώ το κτίριο μένει –αλλά και πόσοι μηχανικοί έχουν «γλυκάνει» το οπτικό μας πεδίο όπως η μέλισσα τον ουρανίσκο με το μέλι της!

Τη μοναδική αυτή σύνδεση του επαγγέλματος του μηχανικού με τη μέλισσα έκανε ο Κώστας Λιάσκας, πολιτικός μηχανικός, επί σειράν ετών (ο μακροβιότερος) πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ) και πρώην υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, που πέθανε την περασμένη Δευτέρα.

Αριστερός ο ίδιος, δεν έκρυβε ότι το παράδειγμα της μέλισσας και του μηχανικού το είχε υιοθετήσει από τον Φρίντριχ Ενγκελς, που μαζί με τον Καρλ Μαρξ επεξεργάστηκε τη θεωρία του επιστημονικού κομμουνισμού και του διαλεκτικού υλισμού: «Ο Ενγκελς έλεγε ότι η μέλισσα και ο μηχανικός χτίζουν. Η μέλισσα «χτίζει» καταπληκτικά εξάγωνα στις κερήθρες. Η σημαντική διαφορά με τον μηχανικό είναι ότι αυτός ξέρει ή οφείλει να ξέρει από την αρχή το τέλος του έργου. Η δουλειά του είναι να οργανώνει, να μελετά, να σχεδιάζει, να προβλέπει, να ξέρει από πριν το τελικό αποτέλεσμα και να μπορεί να το «μεταφέρει» στον πελάτη του…».

Ο Κώστας Λιάσκας, που ξεκίνησε τη διαδρομή του από τη Μακρακώμη Φθιώτιδας και αγαπήθηκε από εχθρούς και φίλους στον τεχνικό και πολιτικό κόσμο, έλεγε ότι το τετράπτυχο του καλού μηχανικού είναι: αισθητική, προστασία του περιβάλλοντος, ασφάλεια και οικονομία. Οπως εξηγούσε, είναι τα τέσσερα στοιχεία που πρέπει να λαμβάνει οπωσδήποτε υπόψη ο σωστός μηχανικός, καθώς πρέπει να φροντίζει ταυτόχρονα αφενός για ένα αισθητικό αποτέλεσμα που θα ικανοποιεί τον πελάτη χωρίς να προσβάλλει το περιβάλλον και αφετέρου για την οικονομία των υλικών, που δεν θα δημιουργεί όμως αμφιβολίες όσον αφορά την ασφάλεια και την ποιότητα της κατασκευής.

Στο δημόσιο βίο η παρουσία του Κώστα Λιάσκα σφράγισε το ΤΕΕ, την επιστημονική και επαγγελματική υπόσταση των μηχανικών, ακόμα και την κεντρική πολιτική σκηνή. Συμμετείχε, επί δεκαετίες, στην πρώτη γραμμή των εξελίξεων, αφήνοντας παρακαταθήκες προσφοράς, δημιουργικών συνθέσεων, αποτελεσματικού έργου και διαρκούς ανάδειξης του ρόλου και της ευθύνης των μηχανικών στο χώρο των μεγάλων έργων.

Χαρακτηρίστηκε και όχι αδίκως εμβληματική μορφή της σύγχρονης ιστορίας του ΤΕΕ, συνδέοντας την πορεία του στα όργανα διοίκησης του Επιμελητηρίου με μια ολόκληρη εποχή, η οποία ξεκίνησε από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 και έφτασε μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 2000. Δεν είναι τυχαίο ότι στη θέση του προέδρου του Επιμελητηρίου παρέμεινε για τέσσερις συνεχόμενες θητείες.

Στις τεχνικές παρακαταθήκες περιλαμβάνονται δύο από τα σημαντικά έργα που ο ίδιος επέβλεψε ως μηχανικός ή λειτούργησε ως τεχνικός σύμβουλος. Ηταν το Σπίτι του Λαού στον Περισσό και το Μέγαρο Μουσικής στην Αθήνα. Στην πρώτη περίπτωση, το ΚΚΕ του είχε αναθέσει ρόλο επιβλέποντος μηχανικού, ενώ στην περίπτωση του Μεγάρου Μουσικής λειτουργούσε ως τεχνικός σύμβουλος του προέδρου του Οργανισμού Μεγάρου Μουσικής Αθηνών Χρήστου Λαμπράκη.

Στις «δημιουργικές συνθέσεις» του καταλογίζουν και το γεγονός ότι τον Φλεβάρη του 1987, δυο χρόνια πριν το «ταραγμένο 1989», ήταν ο πρωτομάστορας της πρώτης σοβαρής συνεργασίας της Αριστεράς με τη Δεξιά στο χώρο του ΤΕΕ, που τότε αριθμούσε πάνω από 70.000 μηχανικούς. Συγκεκριμένα, ο Κώστας Λιάσκας έγινε πρόεδρος στο ΤΕΕ συνεργαζόμενος με τους Γιώργο Αυγερίκο και Νίκο Δρέττα, δυο στελέχη που προέρχονταν από το χώρο της Νέας Δημοκρατίας. Απέναντί του την εποχή εκείνη από το χώρο του ΠΑΣΟΚ βρισκόταν ο Γιώργος Παπαβασιλείου.

Συγκεντρώνοντας την ευρύτερη αναγνώριση και αποδοχή και με το θεσμικό ρόλο του προέδρου του ΤΕΕ, ο Κώστας Λιάσκας διετέλεσε δύο φορές υπουργός Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Εργων (ΠΕΧΩΔΕ): στις υπηρεσιακές κυβερνήσεις Ζολώτα και Γρίβα.

Ειδικότερα, στην οικουμενική κυβέρνηση Ζολώτα απασχόλησε έντονα τους κυβερνητικούς εταίρους (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Συνασπισμό) και μάλιστα δύο φορές! Την πρώτη φορά προκάλεσε αναστάτωση στην κυβέρνηση Ζολώτα, αμέσως όταν ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο του ΥΠΕΧΩΔΕ. Στη θέση του γενικού γραμματέα του υπουργείου βρισκόταν ο Φώτης Μανούσης, στενός συνεργάτης του Σωτήρη Κούβελα, τον οποίο ο Λιάσκας διαδέχτηκε. Η συμβίωση με τον Φώτη Μανούση δεν ήταν καθόλου καλή. Ομως όταν ο Λιάσκας ζητούσε την αντικατάστασή του, έπεφτε συνεχώς σε τοίχο (!), καθώς προσέκρουε στη σθεναρή στήριξη της ΝΔ προς το πρόσωπο του γενικού γραμματέα. Ενα βράδυ κι ενώ έξω από το γραφείο του στο ΥΠΕΧΩΔΕ τον περίμενε ένας συντάκτης των «ΝΕΩΝ» προκειμένου να συζητήσουν για κάποιο ρεπορτάζ, ο Λιάσκας αναχώρησε εσπευσμένα. Το μόνο που είπε στον συντάκτη ήταν: «Μπορείς να περιμένεις μια ώρα; Εάν δεν επιστρέψω στο διάστημα αυτό, να φύγεις…». Τελικά ο υπουργός, που είχε μεταβεί στο Μαξίμου για να συναντήσει τον πρωθυπουργό Ξενοφώντα Ζολώτα ήταν συνεπής στο ραντεβού του! Την επομένη το πρωί μάζεψε τα πράγματά του και έφυγε από το ΥΠΕΧΩΔΕ ο Φώτης Μανούσης!

Η δεύτερη αναστάτωση στους κόλπους της κυβέρνησης Ζολώτα προκλήθηκε όταν ο Κώστας Λιάσκας, ως υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, κάνοντας σημαντικό άνοιγμα στους ιδιώτες μηχανικούς, αύξησε γενναία τις αμοιβές τους (για τις μελέτες, τις οικοδομικές άδειες κ.λ.π). Οι αυξήσεις αυτές προκάλεσαν σούσουρο, αλλά και την έντονη αντίδραση ενός εκ των κυβερνητικών εταίρων, του τότε προέδρου της ΝΔ Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ο οποίος φέρεται ότι απείλησε να ρίξει την κυβέρνηση Ζολώτα. Λέγεται ότι ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης τού το κρατούσε μανιάτικο λόγω της μεταχείρισης Μανούση.

Ο Κώστας Λιάσκας πέθανε στις 7 Μαΐου 2018 σε ηλικία 76 ετών.