Τη χρηματοοικονομική κρίση των δύο ταχυτήτων, η οποία έκανε τους φτωχούς φτωχότερους και τους πλούσιους πλουσιότερους – αλλά και περισσότερους – αναδεικνύει για μία ακόμη φορά έκθεση της βρετανικής φιλανθρωπικής ΜΚΟ Oxfam.

Από το 2009 έως το 2014, τη δύσκολη δηλαδή περίοδο κατά την οποία πολλές χώρες βυθίστηκαν στην χρηματοικονομική ύφεση, οι κυβερνήσεις τους υποχρεώθηκαν σε δυσμενείς περικοπές, οι μισθοί μειώθηκαν δραματικά και η ανεργία εκτοξεύθηκε σε πρωτοφανή ύψη, μία μερίδα του κόσμου βγήκε ανέλπιστα κερδισμένη. Είναι οι δισεκατομμυριούχοι του πλανήτη, οι οποίοι υπερδιπλασιάστηκαν (από 793 σε 1.645) και, ανέπαφοι από τη λιτότητα, είδαν τον πλούτο τους να αυξάνεται με τρελούς ρυθμούς – περίπου μισό εκατομμύριο δολάρια ανά λεπτό.

Ξεκινώντας από το προφανές συμπέρασμα της «έκρηξης» της ανισότητας, η οποία έχει ολέθριες συνέπειες για όλους – «ληστεύει από εκατομμύρια ανθρώπους καλύτερες ευκαιρίες ζωής, πυροδοτεί το έγκλημα, τη διαφθορά, ακόμη και τις βίαιες συγκρούσεις» – οι συντάκτες της έκθεσης (Even It Up) τονίζουν ότι τώρα είναι η ώρα να ληφθούν μέτρα και γι’ αυτό προτείνουν ένα σχέδιο δράσης επτά σημείων.

Η έκθεση, τα αποτελέσματα της οποίας επιβεβαιώνουν κορυφαίοι οικονομολόγοι, όπως ο επικεφαλής της Τράπεζας της Αγγλίας Αντριου Χαλντέιν και ο νομπελίστας Τζόζεφ Στίγκλιτς, επιχειρεί μία παράλληλη σύγκριση της πορείας των φτωχών και των πλούσιων από την έναρξη της οικονομικής κρίσης. Επισημαίνει λοιπόν ότι από το 2009, τουλάχιστον ένα εκατομμύριο γυναίκες έχασαν τη ζωή τους στον τοκετό εξαιτίας της φτωχής υγειονομικής περίθαλψης και περίπου 57 εκατομμύρια παιδιά στερούνται κάθε μορφής εκπαίδευσης. Στον αντίποδα, μόνο πέρυσι, καταγράφηκε ραγδαία αύξηση του πλούτου της ελίτ, της τάξεως των 668 εκατ. δολαρίων την ημέρα.

Ενα χαρακτηριστικό δείγμα αποτελεί ο μεξικανός μεγιστάνας Κάρλος Σλιμ. Οι συντάκτες της έκθεσης υπολογίζουν ότι ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο θα χρειαστεί περί τα 220 χρόνια για να ξοδέψει την περιουσία του (80 δισ. δολάρια), σπαταλώντας αλόγιστα περίπου ένα εκατομμύριο δολάρια την ημέρα.

«Η ανισότητα είναι ένα από τα προβλήματα που προσδιορίζει την εποχή μας. Σε έναν κόσμο όπου εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό και αρκετό φαγητό για να ταΐσουν τις οικογένειές τους, μία μικρή ελίτ έχει περισσότερα χρήματα από όσα θα μπορούσε να ξοδέψει σε αρκετές ζωές», όπως το έθεσε χαρακτηριστικά στην Guardian ο διευθύνων σύμβουλος της Oxfam Μαρκ Γκόλντρινγκ.

Η απάντηση στο πρόβλημα, υπογραμμίζουν οι ειδικοί, είναι πολιτική και μεταξύ άλλων θα πρέπει να περιλαμβάνει τα εξής: πάταξη της φοροδιαφυγής, επενδύσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, μία παγκόσμια συμφωνία για την εξάλειψη των ακραίων περιπτώσεων φτώχειας έως το 2030, μετατόπιση των φορολογικών βαρών από το εισόδημα και την κατανάλωση στο κεφάλαιο, δικλείδες ασφαλείας για τους φτωχούς (όπως κατοχύρωση χαμηλότατου εισοδήματος), καθώς και κινήσεις προς την κατεύθυνση ενός μισθού διαβίωσης για όλους τους εργαζόμενους.

Μιλώντας με αριθμούς, οι συντάκτες της έκθεσης εκτιμούν ότι εάν οι δισεκατομμυριούχοι του πλανήτη φορολογούνταν με 1,5%, το παγκόσμιο ταμείο θα ενισχυόταν με 74 δισ. δολάρια τον χρόνο – αρκετά χρήματα για να εξασφαλιστεί η εκπαίδευση όλων των παιδιών και να λυθεί το πρόβλημα της υγειονομικής περίθαλψης στις πιο φτωχές χώρες του κόσμου.