Στην πλατεία που ενώνει τα δύο κτίρια του Πύργου Αθηνών, δύο αγόρια κάνουν σκέιτ. Πηδούν στον αέρα με τη σανίδα τους, πατούν πάνω σε πεζούλια και δοκιμάζουν τις φιγούρες τους ξανά και ξανά. Οταν πια τις πετυχαίνουν, εισπράττουν τις επευφημίες των φίλων τους που κάθονται στο απέναντι παγκάκι. Μόλις κοπάζουν οι φωνές, οι πέντε έφηβοι αρχίζουν και πάλι να ακούνε μουσική από τα κινητά τους, να σιγοτραγουδούν. Και να κάνουν πλάκες. Σε ένα μείγμα ελληνικών, αγγλικών και φιλιππινέζικων.
Πρόκειται για Φιλιππινέζους δεύτερης γενιάς, παιδιά μεταναστών που γεννήθηκαν στην Ελλάδα και μεγαλώνουν στις γειτονιές της Αθήνας. Των Αμπελοκήπων κυρίως, της «δεύτερης Μανίλας», όπως τη χαρακτηρίζουν τα ίδια χιουμοριστικά. Η συγκεκριμένη περιοχή δεν επιλέχθηκε τυχαία από τους γονείς τους όταν μετανάστευαν στη χώρα μας. Συνορεύει με το Κολωνάκι, στις πλούσιες οικογένειες του οποίου απασχολούνταν συνήθως ως οικιακοί βοηθοί ενώ τα ενοίκια ήταν πιο προσιτά.
Η δεκαετία του 1990
Τα πρώτα κύματα φιλιππινέζων μεταναστών άρχισαν να περνούν τα ελληνικά σύνορα τη δεκαετία του 1980. Σύμφωνα με την πρεσβεία των Φιλιππίνων στην Αθήνα, οι συμπατριώτες τους που απέκτησαν άδεια εργασίας το 1998 ανέρχονταν σε 5.383 ενώ το 2006 προστέθηκαν 233 άτομα, φτάνοντας τον τελικό αριθμό στις 5.616. Αν και η κοινότητα την εποχή αυτή αποτελούσε μόλις το 0,93% του πληθυσμού της Ελλάδας, σε διεθνές επίπεδο ήταν στην 11η θέση και πρώτη στην Ανατολική και Νοτιοανατολική Ασία.
Σε αυτούς δεν περιλαμβάνονταν οι Φιλιππινέζοι που εργάζονταν ως ναυτικοί σε πλοία με ελληνική σημαία –σύμφωνα με στοιχεία του 2005, υπολογίζονταν σε 6.492, καταλαμβάνοντας το 21,1% επί του συνόλου των ναυτικών στα εν λόγω πλοία. Πάντως, κατά την Ελληνική Στατιστική Αρχή, στην απογραφή του 2011 καταγράφηκαν 2.212 υπήκοοι Φιλιππίνων που έμεναν νόμιμα στη χώρα μας. Από αυτούς, οι 1.860 ήταν κάτοικοι της Περιφέρειας Αττικής. Οι 529 ήταν άνδρες, οι 1.180 γυναίκες και 151 τα παιδιά έως 19 χρόνων.
Πίσω στην πλατεία, ο 16χρονος Αβελίνο και ο 17χρονος Μάριος έχουν πια σταματήσει τα κόλπα με τα σκέιτ. Ασχολούνται με το άθλημα εδώ και αρκετά χρόνια και ιδίως τα Σαββατοκύριακα που του αφιερώνουν ώρες. Εχουν συμμετάσχει και σε φεστιβάλ κερδίζοντας αρκετές διακρίσεις. Τώρα όμως κάθονται μαζί με τον 19χρονο Γιάννη, τον 19χρονο Αλαν, τον 19χρονο Μαρκ, τον 17χρονο Τζούβεναλ και τον 21χρονο Τζόμαρ. Ολοι τους έχουν γεννηθεί στην Αθήνα από φιλιππινέζους γονείς που μετρούν περισσότερες από τρεις δεκαετίες στη χώρα μας και εργάζονται ως οικιακοί βοηθοί και μπέιμπι σίτερ. Αυτές είναι άλλωστε κατά κανόνα και οι εργασίες που επιλέγει η μεγάλη πλειοψηφία των φιλιππινέζων μεταναστών στη χώρα μας. Τα παιδιά δεν βλέπουν μεγάλες διαφορές σε σχέση με τους έλληνες συνομηλίκους τους. Αλλωστε, στο ίδιο σχολείο πάνε, στην ίδια ομάδα των Αμπελοκήπων παίζουν μπάσκετ και ποδόσφαιρο και στην ίδια κερκίδα κάθονται όταν πάνε γήπεδο για να δουν τον Παναθηναϊκό.
Η µουσική ενώνει
Εγιναν παρέα εξαιτίας των γονιών τους που γνωρίζονταν από τη δεκαετία του 1990, όταν έπαιζαν μπάσκετ στην ίδια ομάδα. Αλλά τώρα οι ίδιοι έχουν αναπτύξει τους δικούς τους δεσμούς. Ο Γιάννης, ο Αλαν, ο Μαρκ, ο Τζούβεναλ και ο Τζόμαρ έχουν κάνει ένα γκρουπάκι, το From A to Z, όπως το ονόμασαν, και παίζουν μουσική. «Παίζουμε πανκ – ροκ τραγούδια. Αν μας αρέσει κάτι που ακούμε, το παίρνουμε και το διασκευάζουμε. Με αγγλόφωνο στίχο πάντα» αναφέρει ο Αλαν, που ως ο τραγουδιστής του συγκροτήματος μαζί με τον Γιάννη δοκίμασε την τύχη του στο τάλεντ σόου «The voice».
Τη δική του προσπάθεια για διάκριση έκανε και ο Τζόμαρ με την κιθάρα του στο «Ελλάδα έχεις ταλέντο» αλλά η διαδρομή του στο σόου τελείωσε πριν καν αρχίσει. «Δεν σήκωσα ποτέ το τηλέφωνο όταν με έπαιρναν γιατί εκείνη την περίοδο είχα εξεταστική και ήμουν πολύ απασχολημένος» μου λέει. Αλλά τώρα που πήρε το πτυχίο του, έκανε στροφή στην καριέρα του. «Το πάθος μου είναι η μαγειρική. Τώρα ασχολούμαι με το σούσι, θέλω ν’ ανοίξω δικό μου μαγαζί» παραδέχεται. Η σπεσιαλιτέ του είναι βέβαια ένα φιλιππινέζικο πιάτο, το αντόμπο, που περιέχει σάλτσα σόγιας, σάλτσα από στρείδια και κοτόπουλο. «Μου αρέσει και η ελληνική κουζίνα, φτιάχνω παστίτσιο με δική μου μπεσαμέλ» αναφέρει περιχαρής. Παρότι έχουν όλοι τους γεννηθεί στην Αθήνα και φοιτούν ή έχουν αποφοιτήσει από ελληνικά σχολεία, δεν μπορούν ν’ αποκτήσουν την ελληνική υπηκοότητα και είναι υποχρεωμένοι να ανανεώνουν κάθε πέντε χρόνια την άδεια παραμονής.
Η υπηκοότητα
«Θέλω να πάω και φαντάρος. Μου έχουν πει φίλοι μου ότι δεν θα γίνω άνδρας αν δεν πάω. Δεν θα ωριμάσω, δεν θα μάθω πολλά πράγματα. Αλλά δυστυχώς δεν μπορώ» αναφέρει με παράπονο ο Αλαν. Αν και δεν έχουν πέσει θύματα διακρίσεων από τους Ελληνες, δεν ισχύει το ίδιο και με άλλους μετανάστες. «Δεν έχω πρόβλημα οι φίλοι μου να με λένε Κινέζο, αλλά δεν θέλω άγνωστοι να με φωνάζουν έτσι» υπογραμμίζει ο Γιάννης, του οποίου ο πατέρας είναι Ελληνας και χάρη σ’ αυτόν έχει την ελληνική υπηκοότητα.
Σε διπλανό παγκάκι κάθονται οι 15χρονες Μαίρη, Κατερίνα και Μαίρη Τζέιν. Μαθήτριες της Α’ Λυκείου, δεν ξέρουν τι θέλουν να κάνουν μετά το σχολείο αλλά για ένα είναι σίγουρες: να μείνουν στην Ελλάδα. «Είναι καλύτερα εδώ για μας. Στις Φιλιππίνες μπορεί να πηγαίνουμε διακοπές, όμως είναι σαν να πηγαίνουμε σε ένα μόνο μέρος, βλέπουμε τα ίδια πράγματα» μου λέει η Κατερίνα. Στην Αθήνα έχουν τα δικά τους στέκια, που περιλαμβάνουν εκτός από τον Πύργο Αθηνών, τα πάρκα της Πανόρμου, τα γήπεδα μπάσκετ στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας και πίσω από το γήπεδο του Παναθηναϊκού και την Πλατεία Αγίου Θωμά έξω από το Λαϊκό Νοσοκομείο. Ομως η μεγάλη γιορτή τους είναι το φεστιβάλ που διοργανώνουν τον Ιούνιο για να γιορτάσουν την ημέρα της ανεξαρτησίας των Φιλιππίνων στο Ζάππειο.
Οι γονείς τους βρίσκονται κοντά 20 χρόνια στην Ελλάδα, εργαζόμενοι ως οικιακοί βοηθοί. Παρ’ όλο που δεν έχουν μεγάλη επαφή με την ελληνική μουσική, αυτό που εκτιμούν είναι η ομορφιά των ελλήνων αγοριών. «Οι Ελληνες είναι πιο ωραίοι, δεν υπάρχει σύγκριση. Μπλε, πράσινα μάτια και ξανθά μαλλιά. Δεν τα βλέπεις αυτά στις Φιλιππίνες» τονίζει η Μαίρη και σκάει στα γέλια.
Η συντροφιά του καλαθιού
Μια μεγάλη παρέα είναι και ο Ρικάρντο, η 15χρονη Σαμ, ο 13χρονος Μαξ και ο 12χρονος Κοσμάς που παίζουν μπάσκετ στα γηπεδάκια της οδού Βελεστίνου. Στην ερώτηση τι μουσική τούς αρέσει, η απάντηση είναι σχεδόν ομόφωνη: «Ραπ και χιπ-χοπ στ’ αγγλικά». Η Πειραιώτισσα Σαμ έχει άλλη άποψη: «Ελληνικά και κυρίως Παντελίδη, Stavento, Boys and Noise, Σταν». Η ίδια θέλει να τελειώσει το Λύκειο και να σπουδάσει Ιατρική, ούτε στην Ελλάδα ούτε στις Φιλιππίνες, αλλά στη Νορβηγία! Ισως γιατί στην πατρίδα των γονιών της έχει πάει μόνο μία φορά όταν ήταν τριών χρόνων. Από την άλλη, ο Κοσμάς δεν έχει ταξιδέψει ποτέ στις Φιλιππίνες. «Δεν μπορούμε να γυρίσουμε στις Φιλιππίνες, δεν ξέρουμε τίποτα για τη χώρα. Εδώ μεγαλώνουμε» λέει με παράπονο ο Μαξ.
Αν και στη γειτονιά τους οι Φιλιππινέζοι αποτελούν την πλειονότητα των κατοίκων, έχουν πέσει θύματα ρατσισμού. «Οι Αλβανοί μάς φωνάζουν Κινεζάκια» ομολογεί ο Μάρκος, αλλά αυτό είναι πταίσμα μπροστά στην περιπέτεια του Μαξ με ακροδεξιούς. «Ηταν ένας με μηχανή που με φώναζε μαύρο και με κυνήγησε στον δρόμο» λέει. Αν το ελληνικό κράτος τους χορηγούσε την ελληνική υπηκοότητα, τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά. «Κανονικά έπρεπε να την είχαμε πάρει από τα 12 μας, αλλά αφού άλλαξε ο νόμος, πρέπει να περιμένουμε τρία χρόνια ακόμα. Χωρίς αυτή δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα» παραδέχεται η Σαμ.
Ανάλογο πρόβλημα με τη γραφειοκρατία έχει και ο 18χρονος Ρολάντο, μαθητής της Γ’ Λυκείου στο 6ο ΕΠΑΛ. Το πάθος του είναι το μπάσκετ. «Θέλω να πάω στο ΝΒΑ. Γι’ αυτό παίζω για να βελτιώνομαι και ντύνομαι έτσι » και μου δείχνει την μπασκετική φορεσιά του. Μου ζητάει να του μιλάω στα αγγλικά αλλά απαντάει σε καλά ελληνικά. Δεν νιώθει σιγουριά για τη γλώσσα. Το στοιχείο αυτό τον έκανε να μην ακούει και ελληνική μουσική. «Μιλάνε πολύ γρήγορα» υπογραμμίζει, αλλά διασκέδασε με τον καλαματιανό όταν έπρεπε να χορέψει στο Γυμνάσιο. «Μου άρεσε επειδή κάναμε κύκλο» παραδέχεται.
Την ίδια αγάπη για το μπάσκετ έχουν και ο 12χρονος Κιν, ο 10χρονος Τζένρι και ο 11χρονος Γιώργος. «Βλέπουμε στην τηλεόραση αγώνες του Παναθηναϊκού και προσπαθούμε μόνοι μας μετά ν’ αντιγράψουμε τις κινήσεις των παικτών» μου λέει ο Κιν. Αν και τα ελληνικά τους δεν είναι πολύ καλά, αυτό δεν τους εμποδίζει από το να έχουν και φίλους Ελληνόπουλα. «Εγώ έχω και Πακιστανούς» μου τονίζει ο Γιώργος.
Σχόλια
Τελευταία Νέα
