Αναζήτηση
Οταν ο Μάικλ Νίκολς φωτογράφισε για πρώτη φορά ελέφαντες στα πεδινά δάση της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας, το 1991, μπόρεσε να απαθανατίσει φευγαλέες μόνο στιγμές –και με μεγάλο προσωπικό κίνδυνο. Τα ευαίσθητα αυτά παχύδερμα φοβόντουσαν τόσο πολύ τους λαθροκυνηγούς ελεφαντόδοντου, που βροντούσαν με το που αντιλαμβάνονταν την παραμικρή ανθρώπινη δραστηριότητα.
Του πήρε 16 χρόνια μέχρι να συναντήσει ελέφαντες που δεν φοβούνται τους ανθρώπους. Τους βρήκε τελικά στο Εθνικό Πάρκο Σαμπούρου της Κένυας, όπου –προστατευμένοι –τους απολαμβάνουν οι τουρίστες. Εκεί ο Νίκολς πέρασε δύο χρόνια φωτογραφίζοντας μια αγέλη 600 ελεφάντων. Μέσα σε αυτά τα χρόνια ο Νίκολς κατανόησε για πρώτη φορά τις περίπλοκες σχέσεις τους, την ευφυΐα αλλά και τη συμπόνια που δείχνουν ο ένας για τον άλλον∙ όπως τότε που μια οικογένεια ελεφάντων θρηνούσε τον θάνατο του θηλυκού και τα υπόλοιπα μέλη της αγέλης πλησίασαν, στάθηκαν γύρω από το άψυχο σώμα, το άγγιξαν με τις προβοσκίδες τους και άρχισαν να λικνίζονται πέρα δώθε. «Πλησιάζουν το πτώμα και δεν το αφήνουν ακόμη και όταν μένουν μόνο τα οστά. Μία φορά τον χρόνο τα επισκέπτονται και τα κρατούν με τις προβοσκίδες τους», περιγράφει. «Νομίζω πως αυτό είναι θρήνος».
Υπό φυσιολογικές συνθήκες, οι ελέφαντες κοιμούνται όρθιοι∙ βρίσκονται σε επιφυλακή σε περίπτωση κινδύνου. Οι ελέφαντες του Πάρκου όμως αισθάνονταν τόσο άνετα, ώστε τη νύχτα ξάπλωναν στο έδαφος και ροχάλιζαν δίπλα στον Νίκολς και τον ιθαγενή Ντανιέλ Λεντίπο –χωρίς τη βοήθεια του οποίου ο Νίκολς δεν θα είχε βιώσει αυτή τη μοναδική εμπειρία. Η 20χρονη προσπάθειά του, την οποία ονομάζει «Από τη Γη στον Ουρανό», δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα στο περιοδικό φωτογραφίας «Aperture».
Ο Νίκολς είδε –και φωτογράφισε –πολλά όλα αυτά τα χρόνια. Είδε να ξεδιπλώνονται μπροστά του πολύπλοκες κοινωνικές σχέσεις. Είδε τους γηραιότερους να διδάσκουν και να φροντίζουν τους νεότερους ελέφαντες. Είδε επίσης ελέφαντες σφαγιασμένους, ένα έγκλημα που παρουσίασε στις ελεγειακές ασπρόμαυρες φωτογραφίες του και για το οποίο είναι κατηγορηματικός ότι ένας είναι ο τρόπος αντιμετώπισής του: «Το ελεφαντόδοντο πρέπει να υποτιμηθεί. Οσοι το αγοράζουν και το επεξεργάζονται θα έπρεπε να ντρέπονται», τονίζει. Δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα μόνο συναισθηματικά. Επιμένει ιδιαίτερα και στον περιβαλλοντικό παράγοντα: «Οι ελέφαντες πρέπει να υπάρχουν στις πεδιάδες της Αφρικής γιατί είναι απαραίτητοι. Χωρίς αυτούς, η Γη δεν είναι η Γη».
