Η ιστορία του φερμουάρ ξεκίνησε το 1851 ως ιδέα. Γιατί παρόλο που ο αμερικανός εφευρέτης Ελιας Χαβ κατοχύρωσε αυτή τη χρονιά την πατέντα του για την κατασκευή ενός «αυτόματου συνεχούς κουμπώματος ρούχων» όπως ονόμασε το μηχανισμό, δεν εξέλιξε τη σκέψη του. Ηταν τόσο απορροφημένος με την επεξεργασία της πρώτης ραπτομηχανής που είχε στα σκαριά, που άφησε τελικά στην άκρη οτιδήποτε άλλο.

Αφού η αρχική ιδέα ναυάγησε, χρειάστηκε να περάσουν αρκετές δεκαετίες μέχρι το 1893, οπότε ο Ουίτκομπ Τζάντσον λάνσαρε έναν μηχανισμό που ονόμασε «Κούμπωμα κόπιτσα» και αργότερα την πιο εξελιγμένη μορφή του «Ασφαλές κούμπωμα Τζάντσον». Αν και η σκέψη του ήταν καλή, στην εφαρμογή η κατασκευή είχε προβλήματα. Η εφεύρεσή του, είχε μεγάλα δόντια που έκαναν το κλείσιμο αρκετά δύσκολο ενώ σε αρκετές περιπτώσεις άνοιγε μόνη της. Ετσι, δεν έπιασε ιδιαίτερα αν και παρουσιάστηκε ως καινοτομία στη Διεθνή Εκθεση του 1893 στο Σικάγο.

Η αποτυχία του ενός, ωστόσο έφερε την επιτυχία του άλλου. Κι αυτό γιατί στην εταιρία που ίδρυσε ο Τζάντσον, προσέλαβε το 1906 τον Σουηδό ηλεκτρολόγο μηχανικό Οττο Φρέντερικ Γκίντεον Σαντμπακ, τον άνθρωπο που θα έφτιαχνε το πρώτο φερμουάρ. Την περίοδο εκείνη, ο μετανάστης στις Ηνωμένες Πολιτείες μηχανικός, θέλοντας να ξεπεράσει το θάνατο της αγαπημένης του γυναίκας, έπεσε με τα μούτρα στη δουλειά.

Ετσι λοιπόν, προσπάθησε να κατασκευάσει έναν μηχανισμό κουμπώματος των ρούχων που να είναι παντελώς απαλλαγμένος από τους γάντζους, που σε αρκετές περιπτώσεις πλήγωναν το δέρμα. Χρησιμοποιώντας τα σχέδια του Τζάντσον, πειραματίστηκε αρκετά μέχρι που κατέληξε σε ένα σύστημα σύμπλεξης μικροσκοπικών μεταλλικών δοντιών το 1911. Το καθένα από αυτά, μπορούσε να περιστραφεί ενώ παράλληλα έμενε κουμπωμένο μαζί με το απέναντι κομμάτι που το συμπλήρωνε, κάτι που ήταν ακριβώς αυτό που έψαχνε ο Σάντμπακ. Και το όνομα της εφεύρεσης; «Κούμπωμα χωρίς γάντζους 2»

Αν και από όνομα έπασχε, η εφεύρεση ήταν εξαιρετική γι’ αυτό και ο Σάντμπακ έσπευσε να την κατοχυρώσει στις 29 Απριλίου 2013. Εξασφάλισε ωστόσο, τη χρήση του μηχανισμού αυτού εκτός Ηνωμένων Πολιτειών γιατί επί αμερικανικού εδάφους τον πρώτο λόγο στη διαχείριση της πνευματικής αυτής ιδιοκτησίας, είχε η εταιρία του Τζάντσον. Προκειμένου λοιπόν να κάνει μόνος του παιχνίδι, αποχώρησε από την επιχείρηση και μετακομίζοντας στον Καναδά άνοιξε το δικό του εργαστήριο, ώστε να μπορεί να εκμεταλλευτεί στο 100% ό,τι θα κατασκεύαζε στο μέλλον και θα έμοιαζε με φερμουάρ. Τα πειράματα με το μηχανισμό του πρόγονου του φερμουάρ συνεχίστηκαν μέχρι το 1917 οπότε ο Σουηδός λάνσαρε την βελτιωμένη έκδοση του φερμουάρ, το «Διαχωριζόμενο κούμπωμα» όπως το βάφτισε.

Νονός , ωστόσο, της ονομασίας της εφεύρεσης στα αγγλικά (zipper) ήταν άλλος. Τη δεκαετία του 1920, ένας φυσικός, ο Μ. Ε. Γκούντριτς, ξεκίνησε να χρησιμοποιεί τη δημιουργία του Σάντμπακ πάνω σε λαστιχένιες μπότες που του χρειάζονταν καθημερινά στο γραφείο του. Εξαιτίας του περίεργου θορύβου που έκανε το φερμουάρ την ώρα που κούμπωνε, το ονόμασε αντιστοίχως και τελικά έγινε γνωστό στο ευρύ κοινό έτσι.

Δέκα χρόνια αργότερα, τα φερμουάρ αρχίζουν να χρησιμοποιούνται στα παιδικά ενδύματα, κάτι που άρεσε ιδιαιτέρως στις μαμάδες αφού η εφεύρεση βοηθούσε σημαντικά στην προώθηση της αυτάρκειας στα μικρά παιδιά, καθιστώντας εύκολο το να ντυθούν μόνα του. Το κάστρο της γαλλικής μόδας έπεσε το 1937 όταν οι σχεδιαστές άρχισαν να αντικαθιστούν τα κουμπιά των ανδρικών παντελονιών με φερμουάρ.

ΤΡΙΒΙΑ

– Το φερμουάρ χρησιμοποιήθηκε αρχικά σε υποδήματα και τσάντες για την αποθήκευση του καπνού.

l-Τον πρώτο καιρό της κυκλοφορίας του στην αγορά, υπήρχαν πολλές φωνές αντίδρασης που το θεωρούσαν μία ηθικά διεφθαρμένη εφεύρεση αφού έκανε πάρα πολύ εύκολο το να βγάζει ένας άνδρας το παντελόνι του.

– Ο πρώτος μεγάλος πελάτης των φερμουάρ ήταν ο Στρατός των ΗΠΑ, ο οποίος το χρησιμοποίησε στις στολές των στρατιωτών γιατον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.

– Την πρώτη χρονιά της παραγωγής του, η εταιρείατου Σάντμπακ κατασκεύαζε περίπου100 μέτρα φερμουάρ την ημέρα, ποσότητα αρκετή για περίπου700 παντελόνια.

– Τα σύγχρονα εργοστάσια μπορούν να παράγουν φερμουάργια περισσότερα από επτά εκατομμύρια παντελόνια την ημέρα.

– Η μεγαλύτερη παραγωγήτου κόσμου γίνεται στην περιοχή Κιάτου της Κίνας. Υπολογίζεταιότι τα εργοστάσια εκεί παρήγαγαν περισσότερα από 200 εκατομμύρια μέτρα φερμουάρ το 2011.

– Σύμφωνα με μια μελέτηπου δημοσιεύθηκε τον Μάρτιοστο περιοδικό της ΔιεθνούςΕνωσης Ουρολόγων, το φερμουάρ είναι η πιο συνηθισμένηαιτία σοβαρών τραυματισμώντων γεννητικών οργάνων. Τουλάχιστον 17.616 άνθρωποιστις ΗΠΑ τραυματίστηκαναπό φερμουάρ μεταξύ 2002και 2010, εκ των οποίωνη πλειοψηφία ήταν άνδρες.

Τελευταία Νέα