«Γκίνι τα φλάι» απαντώ στο καλωσόρισμα του Ναπολέοντα, θέλοντας να τον εντυπωσιάσω. Ομως εκτός από το «καλώς σε βρήκα» δεν μπορούσα να συνεχίσω τον διάλογο που με προθυμία συνέχισε στη βλάχικη διάλεκτο ο Ναπολέοντας Ζάγκλης, ο άνθρωπος που με τον ερχομό του στους Καλαρρύτες άλλαξε τη ζωή του χωριού. Ξεχωριστή περίπτωση ανθρώπου ο Ναπολέοντας. «Στην πολυεθνική που δούλευα όλοι ήξεραν για κάποιον Ηπειρώτη που ήθελε να επιστρέψει στον τόπο του, αλλά λίγοι ήταν αυτοί που με πίστευαν», λέει. «Το ’69 όταν έφυγα από το χωριό και πήγα στην Αθήνα, τρόμαξα» συνεχίζει με αφοπλιστική ειλικρίνεια, «αλλά πώς να ξαναγυρνούσα πίσω;». Εχουν περάσει περίπου 15 χρόνια από τότε που τελικά άφησε τη θέση του προγραμματιστή Η/Υ στην Αθήνα για να γίνει μόνιμος κάτοικος των Καλαρρυτών, ενώ η οικογένειά του στήριξε την απόφασή του. Σήμερα δηλώνει ευτυχισμένος καφετζής – μπακάλης – ταβερνιάρης καθώς ανέλαβε το μαγαζί του πατέρα του στο οποίο ο παππούς είχε άλλοτε τσαγκαράδικο.

«Οι Καλαρρύτες το 1815 αριθμούσαν 580 βλάχικες οικογένειες εγκατεστημένες σε έναν τόπο που θα ταίριαζε περισσότερο να φωλιάζουν αετοί παρά άνθρωποι». Με αυτά τα λόγια ο γάλλος περιηγητής Φραγκίσκος Πουκεβίλ περιγράφει το χωριό, περιστοιχισμένο από τον ορεινούς όγκους του Λάκμου (Περιστέρι) και των Τζουμέρκων. Σήμερα φτάνοντας στο χωριό των 30 μόνιμων κατοίκων η πρώτη στάση γίνεται στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου με το πέτρινο καμπαναριό. Είναι μια βασιλική του 15ου αιώνα στην οποία φυλάσσονται χαρακτηριστικά δείγματα αργυροχοΐας των περίφημων καλαριτινών μαστόρων. Μάλιστα οι σημερινοί γνωστοί οίκοι κοσμημάτων Bulgari (Βούλγαρης) και Nessi (Νέσση) ιδρύθηκαν από οικογένειες Καλαρρυτινών.

Συνεχίζοντας το πέτρινο καλντερίμι για την πλατεία του χωριού θα συναντήσετε βρύσες, όπως τη στεγασμένη Γκούρα, αρχοντόσπιτα που διατηρούνται ακόμα, όπως της οικογένειας Νέσση ή του εμπόρου Παράσχη, σήμερα γνωστό ως διατηρητέο Κασαρία Φασούλα. Φτάνοντας στην πλατεία, η οποία με τα αμφιθεατρικά της σκαλοπάτια θυμίζει μικρό θέατρο, θα ξεχωρίσετε τη μαρμάρινη στήλη με τους Καλαρρυτινούς – μέλη της Φιλικής Εταιρείας.

Κατηφορίζοντας περνώ από τη Μονή Κηπίνας. Η ομίχλη έχει υποχωρήσει και πλέον το φως μοιάζει ιδανικό για φωτογράφηση της βραχώδους πλαγιάς όπου βρίσκεται σφηνωμένη η μονή. «Μου έχουν πει ότι ο Θεός έχει επιλέξει τα πιο όμορφα μέρη του κόσμου για να κατοικεί…», γράφει ένας επισκέπτης στο βιβλίο της Μονής Κηπίνας. Και πράγματι αν δεν κοιτάξει κανείς προσεκτικά στους απότομους βράχους που υψώνονται κάθετα πάνω από τον μοναδικό δρόμο, είναι δύσκολο να υποπτευθεί ότι εδώ βρίσκεται η μονή με την εντυπωσιακή θέα. Στο εσωτερικό είναι φανερή η ιερότητα που αναδίδει κι ένα αίσθημα φιλοξενίας καθώς οι χώροι του έχουν μετατραπεί αξιοποιώντας μέχρι και το τελευταίο εκατοστό του βράχου.

Το καθολικό της μονής, μια μονόκλιτη βασιλική πιθανόν του 17ου αιώνα, είναι λαξευμένο και αυτό στον βράχο ενώ η οροφή του έχει σμιλευτεί για να μετατραπεί σε θόλο. Ακόμη υπάρχει κι ένα σπήλαιο που εξερευνήθηκε το 1956 από την Αννα Πετροχείλου και το 1993 από τον Σπηλαιολογικό Ελληνικό Εξερευνητικό Ομιλο. Οι έρευνες έδειξαν ότι πρόκειται για κοίτη υπόγειου ποταμού με μήκος 240 μ.

Info: Η Μονή Κηπίνας είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου αλλά γιορτάζει της Ζωοδόχου Πηγής. Το κλειδί θα το βρείτε στο καφενείο του οικισμού Κηπίνας, πριν από το μοναστήρι. Τηλέφωνα επικοινωνίας: 26590 61186, 26510 43960.