«ΕΙΜΑΙ ΕΛΛΗΝΑΣ, ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΕΛΛΗΝΑΣ! ΓΙ΄ ΑΥΤΟ
ΠΟΤΕ ΜΟΥ ΔΕΝ ΧΑΝΩ ΤΗΝ ΕΛΠΙΔΑ ΣΤΙΣ ΤΕΡΑΣΤΙΕΣ ΑΡΕΤΕΣ
ΤΗΣ ΦΥΛΗΣ ΜΑΣ. ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΕΙΝΑΙ ΤΙ ΕΙΔΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ
ΕΙΣΑΙ· ΚΑΙ ΑΝ ΕΙΣΑΙ ΚΑΛΟΣ, ΠΟΣΗ ΑΝΤΟΧΗ ΕΧΕΙΣ, ΓΙΑ
ΝΑ ΜΗ ΣΕ ΑΦΑΝΙΣΟΥΝ ΟΙ ΚΑΚΟΙ». ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΑΥΤΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ
ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΥ ΕΙΠΩΘΗΚΑΝ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΜΙΣΟΝ ΑΙΩΝΑ,
ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΓΕΡΑΣΕΙ. ΑΥΤΟΣ Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΖΩΓΡΑΦΟΣ
ΚΑΙ ΠΟΙΗΤΗΣ, ΠΟΥ ΘΑ ΓΙΝΟΤΑΝ ΦΕΤΟΣ 100 ΧΡΟΝΩΝ,
ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΠΑΨΕΙ ΝΑ ΠΡΟΚΑΛΕΙ, ΤΕΡΠΟΝΤΑΣ ΚΑΙ ΔΙΕΓΕΙΡΟΝΤΑΣ
ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΜΑΣ
Σφράγισε την εποχή του ανοίγοντας νέους δρόμους στις πνευματικές και αισθητικές μας αναζητήσεις και στην ευαισθησία μας, με ένα έργο ρηξικέλευθο και πρωτοπόρο, μοναδικής τόλμης και έμπνευσης. Ο ίδιος συνέδεσε την τέχνη του με τον υπερρεαλισμό, και ως «υπερρεαλιστή» τον προσέλαβε και τον διάβασε η γενιά του και οι επόμενες, πότε με απόλυτη άρνηση ή καχυποψία, πότε με θαυμασμό και λατρεία, αλλά ποτέ με αδιαφορία. Γιατί αυτός ο «βράχος τραχύτατος του Ελμπασάν και του Βοσπόρου», όπως τον προσφώνησε ο Ανδρέας Εμπειρίκος, κατόρθωσε το πιο σπάνιο και το πιο ουσιώδες στην τέχνη: να προκαλεί τέρποντας και διεγείροντας το πνεύμα και τις αισθήσεις μας με τα μυστικά ενός άφθαστου τεχνίτη που κατέχει την παράδοση. Το 2007 κλείνουν εκατό χρόνια από τη γέννηση του μεγάλου Έλληνα ζωγράφου και ποιητή Νίκου Εγγονόπουλου και ήδη μια σειρά από βιβλία που μόλις κυκλοφόρησαν, προετοιμάζουν χαρμόσυνα το «Έτος Εγγονόπουλου». Και η πλούσια φετινή σοδειά για τον ποιητή «του παντοτινά κορυφουμένου πάθους» έχει ξεχωριστή σημασία, γιατί τη διακρίνει το εύρος και η ποικιλία και αποτελεί πολύπλευρη προσφορά στον αναγνώστη, καθώς καλύπτει διαφορετι- κές πτυχές του έργου του, αλλά κυρίως τη σχέση ποίησης και ζωγραφικής στο έργο αυτό. Στο βιβλίο του Εγγονόπουλου Το μέτρον:ο άνθρωπος, που κοσμούν δέκα πίνακες, τη χαρά της ανάγνωσης τη συνοδεύει το πανηγύρι των χρωμάτων, για να μας θυμίσει ότι ο Εγγονόπουλος έγραφε όπως ζωγράφιζε, και γι΄ αυτόν οι δυο δραστηριότητες είχαν κοινή πηγή, «τον άνθρωπο», όπως ο ίδιος έλεγε: «Ο άνθρωπος είναι η κλίμακα για κάθε τι: Πάντων χρημάτων μέτρον… Ο άνθρωπος είναι το θέμα το ελληνισμού. Και για τον άνθρωπο δημιουργούμε… Για να του δώσουμε διέξοδο από τη μοναξιά του.

Δύναμη, να καταργήσει τη μόνωσή του. Επικοινωνία. Αυτό είναι ό,τι προσφέρει η τέχνη…».

Το βιβλίο περιλαμβάνει ένα από τα τελευταία του ποιήματα, που έδωσε και τον τίτλο του σε τούτη τη μινιμαλιστική ποιητική συλλογή: «Η ζωή, ο Θάνατος,/ κι αναμεσίς/ Η Τέχνη (η ποίηση)/ όπου καταξιώνει τη ζωή,/ την διαιωνίζει,/ και το θάνατο καταργεί. Γι΄ αυτό, προς τι, γιατί/ η «στράτευση», η σάτιρα, τα πείσματα, το μίσος,/ που δεν τους δίνει, πέρα ώς πέρα, καμιά σημασία η ζωή/κι ο θάνατος δεν στέργει/ όλως διόλου/ ναν τα ξέρη». Τον πάντα στοχαστικό και αινιγματικό, ειρωνικό και τρυφερό Εγγονόπουλο ακούμε και στα άλλα ποιήματα αυτής της μεταθανάτιας έκδοσης: «για τα λουλούδια του κάμπου και των περβολιών/ παθαίνομαι/ και τα γνωρίζω καλά/ ως τ΄ αγαπώ:/ η αγάπη είναι ο μόνος τρόπος κάτι να γνωρίσουμε».

Νίκος Εγγονόπουλος

TΟ ΜΕΤΡΟΝ :

Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΕΝΤΕ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΔΕΚΑ ΠΙΝΑΚΕΣ

ΕΚΔ. ΥΨΙΛΟΝ, 2005, ΤΙΜΗ: 20 #

Νίκος Εγγονόπουλος

MΥΘΟΛΟΓΙΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΚΕΙΜΕΝΑ: ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΕΡΠΙΝΙΩΤΗΑΓΚΑΖΙΡ, ΜΤΦ. DΑVΙD CΟΝΝΟLΥ, ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΕΚΔ.

ΥΨΙΛΟΝ, 2006, ΣΕΛ. 143, ΤΙΜΗ: 40 #