ANTΩNHΣ ANTΥΠAΣ «Οι επιλογές είναι πια πολυτέλεια»

Τέσσερις παραγωγές θα παρουσιάσει φέτος το «Απλό θέατρο» στις δύο σκηνές του,

με δύο καινούργια ανεβάσματα και δύο επαναλήψεις. Ο «Ξεριζωμός» του Μπράιαν

Φρίελ, το «Ατσάλι» της Ρόνα Μούνρο και σε ενιαίο πρόγραμμα η «Τελευταία

μαγνητοταινία του Κραπ» του Μπέκετ και το «Κύκνειο άσμα» του Τσέχωφ είναι το

φετινό ρεπερτόριο του Καλλιτεχνικού Οργανισμού «Φάσμα», που διευθύνει με

σύνεση και συνέπεια ο Αντώνης Αντύπας.

Ανθρωποκεντρικός σκηνοθέτης, καθώς οι προσεγγίσεις του οδεύουν προς τον πυρήνα

της ύπαρξης, αναζητεί και βρίσκει ενδιαφέροντα έργα από το σύγχρονο

δραματολόγιο κερδίζοντας την εμπιστοσύνη του κοινού. Σταδιακά, εντάσσει στην

προβληματική του την καλλιτεχνική φυσιογνωμία του θεάτρου, που αναπτύσσεται

μέσα από παραστάσεις χαμηλών τόνων, συνδυάζοντας τη σχέση ατόμου και ομάδας,

έργου και χαρακτήρων.

«Έχω την πολυτέλεια να επιλέγω, ως σκηνοθέτης και παραγωγός, έργα και

ηθοποιούς. Με ενδιαφέρει τα έργα και οι ρόλοι να αφορούν τους θεατές. Έχοντας

ανιχνεύσει τον συγγραφέα και το έργο, προχωρώ στην ενδοσκόπηση των ηθοποιών. H

εμβάθυνση στην προσωπικότητα του ηθοποιού με βοηθά στη διδασκαλία των ρόλων.

Όπου δεν επιβάλλω τίποτα. Τους ζητώ απλώς να έρθουν στη θέση μου. Να μάθουν το

έργο από την πλευρά του σκηνοθέτη. Να ξέρουν γιατί συμβαίνει κάτι σε μία

σκηνή, γιατί αντιδρούν έτσι ή αλλιώς οι χαρακτήρες. Ο στόχος θέλω να είναι το

σύνολο. Μια άποψη που είχα από τα πρώτα μου βήματα στο θέατρο, ως ηθοποιός».

Ο Αντώνης Αντύπας συμπληρώνει σε λίγους μήνες 40 χρόνια στο θέατρο, όταν από

το δεύτερο έτος της Δραματικής Σχολής του Θεάτρου Τέχνης, το 1964, «πέταξε» ως

σπάνιο πουλί στην ιστορική παράσταση του Καρόλου Κουν, «Όρνιθες». Λίγα χρόνια

έπαιξε ως ηθοποιός, αφήνοντας οριστικά το σανίδι για τη σκηνοθεσία το 1974,

οπότε ίδρυσαν με τον Χρήστο Πολίτη το «Απλό θέατρο».

«Από το 1990, που ίδρυσα τον Καλλιτεχνικό Οργανισμό «Φάσμα» με έδρα το

«Απλό», έχω την απόλυτη ευθύνη και την πολυτέλεια των επιλογών του θεάτρου. H

περιπέτεια του ανθρώπου, αυτό το βάσανο που ωθείται από τις κάθε μορφής

εξουσίες στα άκρα, είναι το στοιχείο που αναζητώ στα έργα. Έργα δύσκολα, όπου

κυριαρχεί ο λόγος με παραστάσεις που φιλοδοξώ να πατάνε στον ρεαλισμό για να

απογειωθούν στην ποίηση. H ποίηση είναι η πνοή του θεάτρου».

Την τελευταία δεκαετία το θέατρο του Αντώνη Αντύπα έχει αποκτήσει το δικό του

καλλιτεχνικό ιδίωμα. Αφοσιωμένος και συγκεντρωμένος σε αυτό, ουδέποτε

σκηνοθέτησε παραστάσεις σε άλλα θέατρα. Αντίθετα, στις περισσότερες από δύο

παραγωγές που εντάσσει κάθε χρόνο στο ρεπερτόριό του, ο ίδιος σκηνοθετεί μία ή

και δύο, ενώ φροντίζει πάντα να προσκαλεί και άλλους, νέους κυρίως σκηνοθέτες.

Με αυτό το «άνοιγμα» που κάνει, χωρίς φόβο και κόμπλεξ, έχει καταφέρει να

δημιουργήσει στο «Απλό θέατρο» μια καλλιτεχνική εστία, που ανανεώνεται μέσα

από νέα πρόσωπα και σκηνικές εκφράσεις.

Το φετινό ρεπερτόριο περιλαμβάνει τέσσερα έργα που σκηνοθετούν ο Αντώνης

Αντύπας, η Έλλη Παπακωνσταντίνου και ο Πάνος Παπαδόπουλος, αντίστοιχα. Έναρξη

γίνεται στην Κεντρική Σκηνή, στις 18 Οκτωβρίου, με την επανάληψη της περσινής

επιτυχίας του «Ξεριζωμού» του Μπραιαν Φρίελ, που ανέβηκε σε μετάφραση Παύλου

Μάτεσι και σκηνοθεσία Αντώνη Αντύπα. Ένας ποιητικός στοχασμός πάνω στη γλώσσα

και τον ρόλο της στην πολιτιστική ταυτότητα ενός τόπου. Μια ιστορία που

ξεδιπλώνεται μέσα από τις ερμηνείες των Δημήτρη Καταλειφού, Μάνιας

Παπαδημητρίου, Γιώργου Μωρόγιαννη (αντικαθιστά τον Μάνο Σταλάκη), Στέλιου

Καλογερόπουλου, Μαρίας Ζαχαρή, Κώστα Βασαρδάνη, Λαέρτη Βασιλείου, Ηρώς Κωστή,

Σαράντου Γεωγλερή και Αντώνη Δημητροκάλη.

Θα ακολουθήσει, στη Νέα Σκηνή, το άπαιχτο έως τώρα στη χώρα μας

«Ατσάλι», της πολυβραβευμένης Αγγλίδας Ρόνα Μούνρο, στις 23 Ιανουαρίου 2004.

Ένα ψυχολογικό δράμα που σκηνοθετεί η Έλλη Παπακωνσταντίνου, σε μετάφραση

Χριστίνας Μπάμπου-Παγκουρέλη, με τη Μάνια Παπαδημητριου, τον Γιώργο Μωρόγιανη,

τη Λαμπρινή Αγγελίδου και τη Σοφία Κελεμκερίδου.

Τέλος, σε ενιαίο πρόγραμμα θα παρουσιαστούν τα μονόπρακτα «H τελευταία

μαγνητοταινία του Κραπ» του Σάμουελ Μπέκετ και το «Κύκνειο άσμα» του Άντον

Τσέχωφ. Το στοιχείο που συνδέει αυτά τα κείμενα είναι η χρονική στιγμή, αργά

τη νύχτα, που ο κύκλος κλείνει στη ζωή του κάθε ήρωα. H σκηνοθεσία είναι του

Πάνου Παπαδόπουλου, με πρωταγωνιστή τον Δημήτρη Καταλειφό.

«Ο έρωτας ανανεώνει»

Έχοντας κατακτήσει πιστό κοινό, ο Αντώνης Αντύπας σκέπτεται με τον δικό του

τρόπο το… ταμείο. «H ανανέωση του θεατρικού κοινού είναι ένα πρόβλημα. Και

όχι μόνο ελληνικό. Το ζητούμενο είναι να κερδίσεις το νεώτερο κοινό και να μη

χάσεις τον θεατρόφιλο. H πίεση που δέχεται κάθε νέος τον οδηγεί σε μια άλλου

τύπου ψυχαγωγία, πιο νωθρή, απροβλημάτιστη. Μακάρι να ήξερα πώς θα

ξανακερδίσουμε τον κόσμο. Ο δικός μου τρόπος να κάνω θέατρο είναι η διάθεσή

μου. Σαν να ξεκινάω για πρώτη φορά, εμπιστευόμενος το ένστικτό μου, που συχνά

αποδείχθηκε σοφότερο της λογικής. Μια προσωπική ματιά που ενσωματώνεται σε μια

γενικότερη πρακτική. Είναι μια ισορροπία που την αναζητώ καθημερινά και στην

προσωπική μου ζωή». H σχέση του με την Ελένη Καραΐνδρου βρήκε την ισορροπία

της μέσα από τον γάμο τους, που δεν στηρίζεται στα συμβατικά κλισέ. Όπως λέει:

«Είμαστε και οι δύο διαβολικά άτομα. Ασυνείδητα το ερωτικό και το φαντασιακό

είναι μια παράλληλη κατάκτηση που μας ανανεώνει».