Οι γυναίκες του Κουβέιτ μένουν ακόμη στο περιθώριο

Το Κουβέιτ αρέσκεται να παρουσιάζεται ως η πιο δημοκρατική εκ των αραβικών

πετρελαϊκών μοναρχιών. Έτσι λοιπόν, όταν την περασμένη άνοιξη ο εμίρης της

χώρας αποφάσισε ότι οι γυναίκες θα πρέπει να έχουν πλήρη πολιτικά δικαιώματα,

θεωρήθηκε βέβαιο ότι θα γινόταν αποδεκτό από το Κοινοβούλιο, ως λογικό βήμα με

γνώμονα την ευρύτητα των αντιλήψεων και της συμμετοχής.

Ακόμη και ο εμίρης όμως μπορεί να πέφτει έξω.Με την αίσθηση της απόρριψης,

πάντως, να πλανάται εις βάρος του και ως υπενθύμιση του πόσο ευαίσθητο

πολιτιστικά είναι το ζήτημα των δικαιωμάτων των γυναικών στην Αραβική

Χερσόνησο, η Εθνική Συνέλευση του Κουβέιτ απέρριψε το σχέδιο νόμου που θα

παραχωρούσε στις γυναίκες το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι.

Υπέρμαχοι της αλλαγής ήταν ο εμίρης, σεΐχης Τζαμπίρ Αχμέντ Σαμπάχ, και άλλοι

που αισθάνονται ότι το παρόν πολιτικό στάτους των γυναικών παραβιάζει το

Σύνταγμα του Κουβέιτ. Υποστηρίχθηκε επίσης από τις Ηνωμένες Πολιτείες, που

έχουν ασκήσει πιέσεις για περισσότερη δημοκρατία από την απελευθέρωση της

χώρας από το Ιράκ με τον πόλεμο στον Περσικό Κόλπο.

Όμως η αντιπολίτευση των θρησκευόμενων συντηρητικών, αυτών που είναι πιστοί

στα φυλετικά ήθη της χώρας, και κάποιοι που θεωρούσαν το δικαίωμα ψήφου των

γυναικών ως μια ιδέα της Δύσης που επιβλήθηκε στο Κουβέιτ, αποδείχτηκαν

περισσότερο ισχυροί, ένδειξη που για κάποιους σχολιαστές αποκαλύπτει τα όρια

του φιλελευθερισμού στον Κόλπο.

«Οι Κουβεϊτιανοί κομπάζουν ότι η δημοκρατία τους είναι η παλαιότερη στην

περιοχή του Κόλπου, όμως η ικανοποίησή τους τίθεται σε εσφαλμένη βάση», έγραψε

η αραβική καθημερινή εφημερίδα «al-Quds al-Arabi». «Το να είσαι ο αρχαιότερος,

δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είσαι ο καλύτερος, γιατί η δημοκρατία στο Κουβέιτ

παρέμεινε απαράλλαχτη και απέτυχε να εξελιχθεί». Το πολιτικό σύστημα του

Κουβέιτ σύμφωνα με πολλές απόψεις είναι μοναρχία. Όμως με Σύνταγμα που

υιοθετήθηκε εδώ και δεκαετίες, η Βουλή μπορεί να υπερβεί τον εμίρη και να

περάσει νόμους. Μόνο άνδρες, άνω των 21 χρόνων και με πιστοποιημένη

κουβεϊτιανή υπηκοότητα έχουν το δικαίωμα ψήφου. Οι γυναίκες, επίσης,

απαγορεύεται να είναι ενεργά μέλη του στρατού και της αστυνομίας. Στις

τελευταίες βουλευτικές εκλογές τον Ιούλιο, μόνο 113.000 εκ των 793.000 πολιτών

είχαν δικαίωμα ψήφου. Ο αριθμός αυτός αποκλείει το 1,2 εκατομμύριο ξένους

εργάτες, οι οποίοι είναι πρακτικά αδύνατο να αποκτήσουν την υπηκοότητα, και

κατ’ επέκταση πολιτικά δικαιώματα. Η θέση των γυναικών στη Μέση Ανατολή

κυριαρχείται από μια σειρά συγκεχυμένων θρησκευτικών και κοινωνικών ερμηνειών,

στις οποίες το Ισλάμ χρησιμοποιείται για να δικαιολογήσει κάποια δικαιώματα

γυναικών στη μια χώρα, να τα απαγορεύσει σε μια άλλη, και τα οποία είναι συχνά

υψίστης πολιτιστικής σημασίας. Μερικές από τις μικρότερες χώρες του Κόλπου,

για παράδειγμα, αποδεικνύονται περισσότερο ευέλικτες στις πολιτικές αλλαγές.

Το Κατάρ επέτρεψε πρόσφατα στις γυναίκες να εκλέξουν και να εκλεγούν σε ένα

νέο δημοτικό συμβούλιο, που θεωρείται ως ο πρόδρομος για την εδραίωση ενός

εθνικού Κοινοβουλίου. Το Ομάν διόρισε γυναίκες στο Γνωμοδοτικό Συμβούλιο και

ονόμασε την πρώτη γυναίκα πρεσβευτή.

Διαφορετικές θέσεις Σαουδαραβίας και Ιράν

Η Σαουδική Αραβία και το Ιράν, οι δύο χώρες που με τη μεγαλύτερη ακαμψία

προτίθενται να επιβάλουν τον ισλαμικό νόμο, εμφανίζουν διαφορετικές, έως

ακραίες συμπεριφορές, όσον αφορά τον ρόλο των γυναικών στην κοινωνία. Αν και

οι δύο απαιτούν από τις γυναίκες να καλύπτουν τα κεφάλια τους και το σώμα τους

δημοσίως, το πολιτικό σύστημα του Ιράν και οι επαγγελματικές πόρτες είναι

ανοιχτά στις γυναίκες.

Όμως στη Σαουδική Αραβία, που θεωρείται υψίστης σημασίας για τα αμερικανικά

συμφέροντα στην περιοχή, απαγορεύεται στις γυναίκες να εργαστούν σε διάφορα

επαγγέλματα στα οποία θα μπορούσαν να επηρεάζουν τους άνδρες, όπως επίσης και

να δείχνουν τις ταυτότητές τους όταν ταξιδεύουν χωρίς την έγκριση του συζύγου,

ή να οδηγούν.

Όταν το θέμα να επιτραπεί στις γυναίκες να οδηγούν ετέθη νωρίτερα φέτος ­ όπως

πολλοί εκτίμησαν ως κίνηση που εντάσσεται στην προσπάθεια φιλελευθεροποίησης

του εστεμμένου πρίγκιπα Αμπντάλα ­ απορρίφθηκε αμέσως από τις θρησκευτικές

αρχές και μέλη της βασιλικής οικογένειας.

«Οι Αμερικανοί μπορεί να είναι σε θέση να ελέγχουν τη στρατιωτική κατάσταση

στον Κόλπο και την Αραβική Χερσόνησο, όμως πολύ αμφιβάλλω για το κατά πόσον

μπορούν να επιφέρουν την “κοινωνική μεταμόρφωση” που τους βολεύει», έγραψε ο

Κουβεϊτιανός αναλυτής, Αμπντάλα Ναφίσι, σε μια αραβική καθημερινή εφημερίδα,

λίγο μετά τη σχετική ψηφοφορία στο Κοινοβούλιο. «Αυτό… πρακτικά ισοδυναμεί

με το να παίζεις με τη φωτιά».