Κοινός τόπος είναι πως ο σύγχρονος πολιτισμός μετακινείται από βιβλιοκεντρικός σε έναν νέο «ψηφιακό». Η κουλτούρα της ανάγνωσης χάνει έδαφος και προφανώς δεν είναι ίδια με το σκρολάρισμα στην οθόνη ή το βιαστικό διάβασμα. Αν η υποχώρηση του βιβλίου είναι μια γενικευμένη τάση παγκοσμίως (με εξαιρέσεις), στην Ελλάδα τα ευρήματα είναι ακόμη πιο αποθαρρυντικά. Η νέα έρευνα του ΟΣΔΕΛ, για παράδειγμα, λέει πως ο μέσος όρος βιβλίων που έχουν διαβαστεί από τον γενικό πληθυσμό είναι πέντε (διάμεσος: μόλις δύο βιβλία).
Νούμερα μικρά που όμως έχουν την εξήγησή τους. Καταρχάς η εξοικείωση και η ελκυστικότητα για το βιβλίο είναι κάτι που επωάζεται από το σχολείο και από την οικογένεια. Η φιλαναγνωσία δεν πρέπει να ερμηνεύεται ως παροδική συνήθεια αλλά ως δομικό ήθος αναγκαίο για μια «κατά κεφαλήν καλλιέργεια». Το εκπαιδευτικό σύστημα και ο προσανατολισμός του διαδραματίζουν καίριο ρόλο ενώ η σχέση με το βιβλίο κατακτάται με όρους διάρκειας και άσκησης και όχι με όρους απλής μηχανικής προσφοράς. Το θέμα του χρόνου προφανώς έχει σχέση με το όλο ζήτημα ενώ η επανα-οικειοποίηση της αναγνωστικής κουλτούρας μπορεί μόνον να γίνει με όρους μαζικής διάχυσης των χώρων των βιβλίων και των βιβλιοφιλικών συνηθειών.
Δεν υπάρχει κακό διάβασμα και δεν υπάρχει μορφωτική συγκρότηση ενός πολίτη χωρίς το βιβλίο. Το τελευταίο, εκτός από τις στενές μορφωτικές επιδράσεις του, είναι πάντα και μια πρόταση διασκέδασης, ακόμη και αναψυχής όπως η λαϊκή λογοτεχνία και αυτό επίσης είναι κάτι που δεν πρέπει να ξεχνάμε.
