Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Η εισβολή της Ρωσίας σε μια ανεξάρτητη, κυρίαρχη ευρωπαϊκή χώρα, αλλάζει τον κόσμο. Η αμφισβήτηση του μεταπολεμικού στάτους κβο είναι πλέον έμπρακτη. Το πολυπόθητο σχέδιο κάθε αναθεωρητικής δύναμης, η ανακατανομή της ισχύος, βασικό στόχο έχει τη Δύση. Η οποία βεβαίως μέσα στην αλαζονεία, την αφροσύνη και την υποκρισία της, βοήθησε όσο μπορούσε.
Σήμερα, πέραν των τραγικών συνεπειών του πολέμου, της ανθρωπιστικής και οικονομικής κρίσης, η μεγάλη πρόκληση που προβάλλει, είναι η πολυμερής διακυβέρνηση του νέου πολυκεντρικού κόσμου, με την παράλληλη διαφύλαξη και εμβάθυνση της δημοκρατίας, των ελευθεριών, των δικαιωμάτων.
Είναι βέβαιο πως στον νέο κόσμο που αναδύεται χωρούν μόνο πολύ μεγάλες κρατικές ή υπερκρατικές οντότητες. Και το μεγάλο ζητούμενο είναι αν η δύναμη ισχύος θα συνοδεύεται από τις αξίες της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Επιστροφή σε αυτοκρατορίες ή ώθηση προς ομοσπονδίες-ενώσεις ισότιμων κρατών;
Η ρωσική εισβολή αποτελεί κατάφορη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και θέτει σε μείζονα κίνδυνο την παγκόσμια ειρήνη. Χωρίς αστερίσκους και συμψηφισμούς είναι πράξη απολύτως καταδικαστέα και απεχθής. Οφείλουμε όμως να αναλογιστούμε πώς φτάσαμε ως εδώ.
Την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης και τη διάλυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας δεν ακολούθησε η διάλυση του ΝΑΤΟ και η χάραξη μιας νέας αρχιτεκτονικής ασφαλείας που θα συμπεριελάμβανε προφανώς και τη Ρωσία και τις νέες Δημοκρατίες, κάτι που το σύνολο της ρωσικής πολιτικής ελίτ των αρχών του '90 επιθυμούσε.
Οι νικητές του Ψυχρού Πολέμου, οι ΗΠΑ δηλαδή, επιδεικνύοντας ασύγγνωστη αλαζονεία, τιμωρούν και ταπεινώνουν ως ηττημένο τη Ρωσία, υπονομεύοντας την ανάπτυξη της δημοκρατίας, ενισχύοντας εθνικισμό και μιλιταρισμό. Η Δύση αντικειμενικά βοήθησε στην οικοδόμηση του αυταρχικού, κλεπτοκρατικού συστήματος Πούτιν.
Η θλιβερή εικόνα της Ευρώπης, ως άβουλου παρατηρητή στην κλιμάκωση της αυτοεκπληρούμενης προφητείας, εξαρτώμενης ενεργειακά από Ρωσία και αμυντικά από ΗΠΑ, είναι απότοκος της βούλησης και των επιλογών των κρατών-μελών της. Αυτή την Ευρώπη θέλαμε, αυτή την Ευρώπη έχουμε. Η Ιστορία δείχνει πως αυτός ο δυσκίνητος οργανισμός ωριμάζει μέσα από κρίσεις. Η πανδημία λειτούργησε ως ο μεγάλος επιταχυντής που σε μια νύχτα οδήγησε στο «πάγωμα» των δημοσιονομικών κανόνων και στην αποδοχή της αμοιβαιοποίησης μέρους του χρέους, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, καταρρίπτοντας ταμπού δεκαετιών. Η τραγωδία του πολέμου ωθεί την Ευρώπη στην αναγκαιότητα κοινών πολιτικών στην ενέργεια, στην ακρίβεια που εκτοξεύει το χρέος, στην άμυνα και την ασφάλεια. Συνειδητοποιεί πως αν θέλει να είναι ελεύθερη πρέπει να είναι ικανή να αυτοπροστατευθεί.
Η Ευρώπη μοιάζει να αφυπνίζεται και να κάνει βήματα αδιανόητα μέχρι πριν από λίγο. Οσο κι αν ακόμα σήμερα παρουσιάζεται απίστευτη δυστοκία από τις ιδεοληπτικές εμμονές των συνήθων υπόπτων, ο φόβος, η απειλή, η πίεση της κοινής γνώμης ανοίγουν δρόμους. Οσο κι αν οι αντιφάσεις, η διαφορά ταχυτήτων οι εθνικές ιδιοτέλειες και εγωισμοί απογοητεύουν τους πολίτες, η Ευρώπη παραμένει το μόνο πλαίσιο προάσπισης της ειρήνης, της δημοκρατίας, των ελευθεριών και των δικαιωμάτων, της κοινωνικής προόδου. Η ευρωπαϊστική Αριστερά, ριζοσπαστική, σοσιαλδημοκρατία, πράσινοι, έχει την ιστορική ευθύνη και ευκαιρία να πρωτοστατήσει στην οικοδόμηση μιας φιλόδοξης ευρωπαϊκής στρατηγικής συνύπαρξης και ειρηνικού ανταγωνισμού με τις υπερδυνάμεις ΗΠΑ και Κίνα, πατώντας στα δικά της πόδια, αναπτύσσοντας τις δικές της δυνάμεις.
Ο Σπύρος Δανέλλης είναι μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, πρώην βουλευτής Ηρακλείου
