Παύλος Τσίμας

Το τελεσίγραφο έληγε την περασμένη Πέμπτη. Η προθεσμία πέρασε. Εμειναν στο τραπέζι ένα ειρηνευτικό σχέδιο 28 σημείων, ένα άλλο 19 σημείων και η εκκρεμότητα ενός ακόμη γύρου συνομιλιών που ξεκινούν και πάλι, αύριο, σε Μόσχα και Ουάσιγκτον. Ορατότης μηδέν. Οι διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία, δέκα μήνες τώρα, κινούνται τυλιγμένες σε μια βαριά ομίχλη. Παρασέρνουν στη […]

«Το παρελθόν είναι μια ξένη χώρα. Τα κάνουν όλα διαφορετικά εκεί». Η λογοτεχνική φράση είναι γοητευτική. Ισχύει, όμως, και για το τόσο πρόσφατο παρελθόν, για όσα έγιναν πριν από δέκα μόλις χρόνια; Μπορεί και όχι. Η πολυσυζητημένη, πριν καν κυκλοφορήσει, «Ιθάκη» του Αλέξη Τσίπρα άνοιξε, όπως ήταν φυσικό, και πάλι τη συζήτηση για το κρίσιμο […]

Από τη διατλαντική σύνοδο για την ενέργεια στην Αθήνα ως την ανακοίνωση του αμερικανικού (ή αμερικανορωσικού) σχεδίου για την Ουκρανία δεν μεσολάβησαν ούτε καν 15 ημέρες. Δεν πρόλαβαν να αποτυπωθούν στις δημοσκοπήσεις οι θετικές εντυπώσεις από τις νέες ενεργειακές συμφωνίες και τη βιαστική πολιτική τους μετάφραση – «η Αμερική ψήφισε Ελλάδα», «η πολιτική μας δικαιώθηκε», […]

Σας συμβαίνει να φτάνετε στη δουλειά και να νιώθετε σαν να έχετε ήδη δουλέψει οκτάωρο; Αν ναι, παρηγορηθείτε. Δεν είστε μόνοι. Οι επιβάτες 260 χιλιάδων αυτοκινήτων που διασχίζουν το χάος του Κηφισού κάθε μέρα και άλλων 300.000 αυτοκινήτων που μποτιλιάρονται στην κάποτε ελεύθερη Αττική οδό, κάπως έτσι πρέπει να νιώθουν. Η Αττική έχει πρόβλημα: περίπου […]

Τις τελευταίες ημέρες της προεκλογικής του εκστρατείας ο Ντόναλντ Τραμπ επαναλάμβανε, καθημερινά σχεδόν, τη διαβεβαίωση ότι τον πόλεμο στην Ουκρανία θα τον τελειώσει αμέσως, στο διάστημα μεταξύ της εκλογής και της ορκωμοσίας του. Οταν εκ των υστέρων ο ίδιος επιχείρησε να παρουσιάσει τις δηλώσεις αυτές ως «σχήμα λόγου» και όχι ως δέσμευση, το CNN μέτρησε […]

Πριν από δισεκατομμύρια χρόνια το Σύμπαν έζησε, λένε, ένα «κοσμικό μεσημέρι». Ηταν η εποχή που η γέννηση νέων αστεριών έφθασε στο αποκορύφωμά της. Η κίνηση στα «μαιευτήρια των άστρων» αραίωσε κατόπιν. Μα κάθε τόσο, τα μεγάλα διαστημικά τηλεσκόπια καταγράφουν σε κάποια γωνιά του Σύμπαντος αυξημένη δραστηριότητα. Κάπου, τα άστρα γεννιούνται και πεθαίνουν πιο γρήγορα απ’ […]

Κάτι αλήθεια συμβαίνει εδώ. Σαν να ξεπάγωσε απότομα ο χρόνος και άρχισε να κινείται ό,τι μήνες τώρα μετεωριζόταν ακίνητο, τυλιγμένο σ΄ένα σύννεφο αβεβαιότητας. Μήνες τώρα, όλοι προσπαθούσαν να μαντέψουν αν και πώς, με ποιο σχήμα και τι στόχους, θα εμφανιζόταν και στα μέρη μας ο ίσκιος του ανατρεπτικού βολονταρισμού με τον οποίο παρεμβαίνει στα διεθνή […]

Σε δύο πολιτείες ψήφιζαν κυβερνήτη, σε μιαν άλλη δικαστές και στη Νέα Υόρκη ψήφιζαν δήμαρχο. Οι εκλογές της περασμένης Τρίτης στις ΗΠΑ αφορούσαν ένα πολύ μικρό μέρος της χώρας και είχαν πολύ ειδικό χαρακτήρα. Μα ήταν το πρώτο τεστ για τον πρόεδρο Τραμπ, έναν ακριβώς χρόνο από την εκλογική του νίκη. Και το αποτέλεσμα: οι […]

Πώς εξηγείται, λοιπόν, αυτό το φαινόμενο, με το όνομα Ζόραν Μαμντάνι, που εκτός συγκλονιστικού απροόπτου θα εκλεγεί αύριο δήμαρχος της μεγαλύτερης αμερικανικής πόλης; Ενας σοσιαλιστής να διοικεί την πρωτεύουσα του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος; Δεν είναι κάπως σαν ένας άθεος να αναλαμβάνει τη διοίκηση της Κουρίας στο Βατικανό; Και επιπλέον ένας μουσουλμάνος που υποστηρίζει τους Παλαιστίνιους, […]

Η Ολλανδία είναι παράξενη χώρα. Σε όλη της τη νεότερη ιστορία δεν είχε ποτέ, ούτε μία φορά, μονοκομματική κυβέρνηση ή αυτοδύναμη πλειοψηφία στη Βουλή, στην οποία εκπροσωπούνται συνήθως πάνω από 10 κόμματα – μια φορά έφθασαν και τα 21. Εδώ και πάνω από έναν αιώνα μένει πιστή στην απλή, απλούστατη αναλογική και συχνά περιμένει πολλούς […]

Είπε ο Βενιζέλος: «Το μεγάλο μας πρόβλημα είναι ότι η χώρα έχει καταστεί μη διακυβερνήσιμη». Απάντησε, θυμωμένος, ο Μητσοτάκης ότι ο Βενιζέλος είναι «κατά τεκμήριο σοβαρός άνθρωπος» αλλά όχι, η χώρα δεν έχει πρόβλημα, έχει σταθερή κυβέρνηση, με άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία και «αποτελεί εξαίρεση στην Ευρώπη». Και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος προσέθεσε πως «είναι δικαίωμα του […]

Το ξέρουμε από τον καιρό του Αριστοφάνη. «Οι γέροι χωριστά, οι νέοι άλλο πράμα, όποιος τους θέλει αντάμα πληρώνει ακριβά». Έτσι το τραγούδησε ο Σαββόπουλος στους δικούς του Αχαρνής. Κάθε νέα γενιά προσλαμβάνει τον κόσμο διαφορετικά, μιλάει άλλη γλώσσα, πιστεύει σε διαφορετικές αξίες, ζει με άλλα πρότυπα από ό,τι η γενιά των γονιών της. Ιδίως […]

Ο αείμνηστος πρέσβης Βύρων Θεοδωρόπουλος, που είχε ζήσει αυτή την ιστορία από την αρχή της, πρόξενος στην Κωνσταντινούπολη το 1955, τον καιρό των Σεπτεμβριανών, συνήθιζε να λέει ότι η ελληνοτουρκική αντιπαράθεση, που διαρκεί πια 70 χρόνια, ξεκίνησε με το Κυπριακό. Για να πιέσει η Τουρκία την Ελλάδα στο Κυπριακό, όταν αυτό ανακινήθηκε τη δεκαετία του […]

Αν κάποιος παρακολουθούσε, έστω διαβάζοντας εφημερίδα, τις εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων στον κόσμο και κατόπιν είχε το ενδιαφέρον (και το κουράγιο) να παρακολουθήσει την προχθεσινή συζήτηση των πολιτικών αρχηγών στη Βουλή, θα έμενε με την απορία. Αν αυτή η συζήτηση είχε γίνει δέκα μήνες νωρίτερα, τι επί της ουσίας διαφορετικό, ως πρόταση πολιτικής, γενικά και […]

Έχει συμβεί πολλές φορές στο παρελθόν, συμβαίνει τώρα ξανά: σε καιρούς ταραγμένους, σαν αυτούς, όπου ένας κόσμος πεθαίνει κι ένας άλλος πάει με πόνους πολλούς να γεννηθεί, όπου οι συσχετισμοί της δύναμης αναδιατάσσονται και όλα γύρω μοιάζουν απειλητικά και δυσοίωνα, είναι κάποια κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας που επιστρέφουν, μ’ έναν παράξενο τρόπο, στον διεθνή […]

Αν μετρήσει κανείς πόσες ειρηνευτικές πρωτοβουλίες για την Παλαιστίνη έχουν ανακοινωθεί από το 1948 ως σήμερα, δύσκολα μπορεί να είναι αισιόδοξος για την έκβαση των συνομιλιών που αρχίζουν σήμερα στην Αίγυπτο. Πολύ περισσότερο που, αυτή τη φορά, πρόκειται για ένα σχέδιο που έχει την υπογραφή του Τραμπ, το σχεδίασαν επιχειρηματίες του real estate χωρίς συμμετοχή […]

Η Λάουρα Κοβέσι δεν ήρθε στην Αθήνα για να πολιτευθεί. Αλλά αυτό δεν σημαίνει πως αυτά που είπε δεν έχουν πολιτικό ενδιαφέρον. Δεν ήρθε ούτε για να μοιράσει ειδήσεις ή «βόμβες». Αλλά το μότο της επίσκεψης – πως η διαφθορά δεν είναι ένα αφηρημένο ζήτημα ηθικής τάξης, σκοτώνει – αξίζει να το θυμόμαστε. Μα η επικεφαλής της […]

Τα Τέμπη λειτουργούν, δυόμισι χρόνια τώρα, ως ένας παράξενος μετρονόμος, σαν αυτούς που δίνουν ρυθμό στους μουσικούς. Κινείται, για μεγάλα διαστήματα, σε ρυθμό τόσο αργό που ξεγελά το αφτί να το εκλαμβάνει ως παύση, ως σιωπή. Μα κάθε τόσο, ξαφνικά και απροειδοποίητα, ο ρυθμός επιταχύνεται ξέφρενα, σε prestissimo. Μετά το πρώτο σοκ και τις μεγάλες, […]

Όταν ο Ζαΐρ Μπολσονάρο, φίλος και οπαδός του Τραμπ, έχασε τις εκλογές στην Βραζιλία, το 2022, ακολούθησε το παράδειγμα του ινδάλματος του. Αρνήθηκε να αναγνωρίσει το εκλογικό αποτέλεσμα και αποπειράθηκε να οργανώσει ένα πραξικόπημα για να παραμείνει στην εξουσία. Η δικαιοσύνη της χώρας του τον παρέπεμψε σε δίκη, η οποία ολοκληρώθηκε πριν από λίγες μέρες, […]

Την ημέρα που στη Γαλλία η Εθνοσυνέλευση ανέτρεπε άλλη μια κυβέρνηση, που είχε εισηγηθεί άλλο ένα πρόγραμμα λιτότητας, λίγο βορειότερα, στη Νορβηγία, είχαν εκλογές. Στις οποίες κανείς δεν έδωσε την παραμικρή σημασία, φυσικά. Η Νορβηγία είναι μια χώρα μακρινή, εξωτική σχεδόν, που μοιάζει να ανήκει σε ένα διαφορετικό πολιτικό σύμπαν. Μια χώρα που ανέθεσε τη […]

«Αυτό τα λέει όλα» είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε μια αποστροφή της χθεσινής συνέντευξής του στη ΔΕΘ: Τον Σεπτέμβριο του 2015 η Ελλάδα δανειζόταν με επιτόκιο 9,18% και η Γαλλία με 1,16%. Δέκα χρόνια αργότερα, το δεκαετές ομόλογο της Γαλλίας έκλεισε χθες στο 3,44 και το ελληνικό στο 3,33. Τα στοιχεία είναι ακριβή. Η αλλαγή […]

Το σενάριο είναι απλό και κλασικό. Το Σάββατο ο Πρωθυπουργός ανεβαίνει στη Θεσσαλονίκη με το «καλάθι» του, ανακοινώνει μέτρα που ενισχύουν το εισόδημα εκλογικά κρίσιμων κοινωνικών ομάδων, βγάζει από το καπέλο του κι ένα «μέτρο – λαγό» που κανείς, ιδανικά, δεν θα έχει ως τότε μαντέψει και επιχειρεί να υφάνει το αφήγημα της αναγκαίας κυβερνητικής […]

Το ιδανικό παράδειγμα, από την επικράτεια των θρύλων, είναι ο Κιγκινάτος. Ρωμαίος ύπατος, αρνήθηκε να διεκδικήσει επανεκλογή όταν τελείωσε τη θητεία του κι αποσύρθηκε να καλλιεργεί ένα ταπεινό χωράφι. Η Σύγκλητος τον παρακάλεσε να επιστρέψει για να σώσει την πόλη από θανάσιμο κίνδυνο. Εμεινε στην εξουσία 16 ημέρες, όσες του χρειάστηκαν για να νικήσει τους […]

Το καλοκαίρι του 2019, στις διακοπές της, η καγκελάριος (τότε) Μέρκελ είχε φωτογραφιστεί να διαβάζει ανέμελη στο μπαλκόνι της. Η επιλογή του βιβλίου, όμως, είχε θεωρηθεί πως έδινε ένα πολιτικό μήνυμα. Διάβαζε τον «Τύραννο» του Στίβεν Γκρίνμπλατ. Ο Γκρίνμπλατ, καθηγητής στο Χάρβαρντ και διακεκριμένος μελετητής του έργου του Σαίξπηρ, είχε γράψει το βιβλίο με αφορμή […]

Τι κοινό μπορεί να έχουν ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Μπιλ Κλίντον; Ισως ένα και μόνο: Πως και οι δύο υιοθέτησαν κάποτε ένα πολιτικό στρατήγημα που ο εμπνευστής του το είχε βαφτίσει «τριγωνοποίηση». Οπου ο πολιτικός ηγέτης παίρνει απόσταση από το κόμμα που εκπροσωπεί, στέκει πάνω από τον κλασικό άξονα Αριστεράς – Δεξιάς, τσιμπολογάει εκλεκτικά […]

Το 1982, όταν ορίζονταν οι ποσοστώσεις της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, η Ελλάδα αναζητούσε ένα προϊόν που να μην καλλιεργείται σε άλλη χώρα, ώστε να μεγιστοποιήσει την επιδότηση που θα εισέπραττε. Κάποιος είχε την ιδέα: βαμβάκι. Η χώρα παρήγε τότε 150.000 τόνους τον χρόνο, η μεγαλύτερη αν όχι η μόνη παραγωγός στην Ευρώπη. Κι έτσι από […]

Στις αρχές Δεκεμβρίου του 2008, στα «ψιλά» των ελληνικών εφημερίδων είχε περάσει μια πληροφορία που, με όσα ξέρουμε σήμερα, μοιάζει προφητική. Πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε απευθυνθεί εμπιστευτικά στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με το ερώτημα τι θα γίνει «σε περίπτωση που κράτη-μέλη της ΟΝΕ αντιμετωπίσουν δυσχέρειες στην αναχρηματοδότηση του χρέους τους». Η απάντηση της Τράπεζας […]

Στα ταραγμένα χρόνια της χρεοκοπίας, ένας σπουδαίος αμερικανός οικονομολόγος, που έπαιζε, για κάποιο διάστημα, κι έναν ρόλο συμβούλου των ελληνικών κυβερνήσεων, σε ένα πέρασμά του από την Αθήνα, βολιδοσκοπούσε μια μικρή παρέα συνομιλητών. «Ενα πράγμα δεν καταλαβαίνω», έλεγε. «Πώς γίνεται και η πλειοψηφία των Ελλήνων υποστηρίζει τόσο πεισματικά την παραμονή στο ευρώ, παρότι γνωρίζετε ότι […]

Δίστασε πράγματι πριν αποφασίσει; Το ζύγιζε στ’ αλήθεια ή υποκρινόταν και κέρδιζε χρόνο; Μικρή σημασία έχει πια. Ο πρόεδρος Τραμπ ανέλαβε ένα ρίσκο ιστορικών διαστάσεων. Εκανε αυτό που τέσσερις προκάτοχοί του είχαν αποφύγει. Εκείνος που θα έκλεινε τα ανοιχτά πολεμικά μέτωπα μέσα σε 24 ώρες από την εκλογή του, εκείνος που θα διεκδικούσε το Νομπέλ […]