Κώστας Μποτόπουλος

Η χρονιά που φεύγει δεν μπορεί να κριθεί μόνο, ούτε καν κυρίως, από τα γεγονότα της – όσο κι αν πολλά από αυτά, ιδίως τους τελευταίους μήνες, ήταν συγκλονιστικά. Ακόμα μεγαλύτερη σημασία έχουν οι ευρύτερες τάσεις που δεν ξεκινήσαν μεν, αποκρυσταλλώθηκαν δε μέσα στο 2024. Τάσεις που, ας το πούμε από την αρχή, είναι σχεδόν […]

Οι τελευταίες στιγμές του τρομερού έτους που κλείνει αποκαλύπτουν το θεμελιώδες στοιχείο του: την επί πάντων εξάπλωση του πνεύματος του πολέμου. Πολέμου επί του πεδίου και πολέμου κατά της δημοκρατίας. Φυσιολογικές εξελίξεις αλλά και εντελώς εξαιρετικά γεγονότα εντάσσονται στο σχήμα μιας «νέας τάξης», που εκπροσωπεί την απόλυτη αταξία. Ενας πόλεμος, στη Συρία, που διαρκούσε δεκατρία […]

Με μια πρώτη ματιά – επιφανειακή μεν, βασισμένη σε γεγονότα δε – το «δυτικό μοντέλο δημοκρατίας» βρίσκεται σε μεγάλη κρίση, αν όχι σε αποδρομή. Στα δύο γεωγραφικά και πολιτικά αγκωνάρια της «Δύσης», τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ενωση, οι τριγμοί είναι ισχυροί, συνεχόμενοι και διαβρωτικοί. Στην Αμερική, ένα τυπικά δημοκρατικό σύστημα – θεωρητικά όλοι ψηφίζουν, […]

Ελάχιστες μέρες πριν από τις κρισιμότερες εκλογές της ήδη εκτροχιασμένης εποχής μας, το αποτέλεσμα παραμένει, θεωρητικά, ανοικτό, αλλά ένα προαίσθημα ματαιότητας και αδυναμίας είναι κυρίαρχο: μοιάζει σαν η Αμερική και ο κόσμος να ετοιμάζονται, από την ερχόμενη Τετάρτη, να κάνουν ένα άλμα στο κενό. Ενα κενό που δεν θα έχει τίποτα το πρωτόγνωρο ή το […]

Το λεγόμενο «ευρωπαϊκό μεταναστευτικό ζήτημα» έχει πολλές κι επικαλυπτόμενες όψεις, που διευκολύνουν παρανοήσεις, τις οποίες, στη συνέχεια, μέρος της πολιτικής τάξης συνειδητά εργαλειοποιεί. ¢ Υπάρχει η νομική όψη: τι επιτρέπεται (η ελεύθερη κίνηση προσώπων εντός των ζώνης Σένγκεν, η υποβολή αίτησης ασύλου από μετανάστες και, μέχρι να τους δοθεί απάντηση, η στοιχειώδης προστασία τους), τι […]

Αποτελεί ταυτολογία ότι, με δυο πολέμους σε οριακό σημείο και τη δημοκρατία να υποχωρεί παγκοσμίως, τα πράγματα δεν πάνε καλά. Ειδικά για την Ευρώπη, και κατ’ επέκταση για τη χώρα μας, υπάρχουν και πρόσθετες ανησυχητικές εξελίξεις – χωρίς να υπολογίζουμε τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές, που κρέμονται, επίσης, από μια κλωστή. Το πιο σημαντικό γεγονός για […]

Πολύ προβληματικά άρχισε η νέα θητεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – και αυτό δεν αποτελεί έκπληξη. Τις δυσκολίες προοιωνίζονταν η αίσθηση ακινησίας, που έρχεται σε αντίθεση με τις ανάγκες των καιρών και την προσμονή των κοινωνιών, καθώς και η επανεκλογή ως προέδρου της Επιτροπής ενός προσώπου που κατεξοχήν εκφράζει την ακινησία. Από τους τρεις σε όλη […]

«Μεταπολίτευση» σημαίνει, πέρα και πάνω απ’ όλα, πενήντα χρόνια αδιατάρακτου δημοκρατικού βίου. Πρόκειται για κατάκτηση: όχι απλώς δεν ήταν δεδομένο, αλλά οι συνθήκες της μετάβασης – παράδοση και όχι ανατροπή της χούντας εν μέσω εθνικής καταστροφής – καθώς και η ιστορία της νεότερης Ελλάδας στην αντίθετη κατεύθυνση οδηγούσαν. Και μάλιστα μεγάλη κατάκτηση: η δημοκρατία που […]

Το («Νέο», για να ξεχωρίσει από το αυθεντικό, του 1936) «Λαϊκό Μέτωπο» στη Γαλλία είναι παιδί εξαιρετικών περιστάσεων. Δεν αποτελεί κόμμα αλλά συνεννόηση μεταξύ αορίστως «αριστερών» κομμάτων – το παρακμασμένο αλλά ανακάμψαν στις πρόσφατες ευρωεκλογές Σοσιαλιστικό Κόμμα, τη ριζοσπαστική, λαϊκιστική και απομυθοποιημένη Ανυπότακτη Γαλλία, Οικολόγους με κομμένα φτερά και ένα παραπαίον επί δεκαετίες Κομμουνιστικό Κόμμα […]

Η πρόσφατη Εκθεση του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε πολλές χώρες, ανάμεσα στις οποίες τόσο η Ελλάδα όσο και η Τουρκία, θα μπορούσε να είναι πολύ χρήσιμη, ιδίως εν όψει του ταξιδιού του Πρωθυπουργού στην Αγκυρα. Προέρχεται από το «βαθύ κράτος» – στην ίδια την έκφραση «Στέιτ Ντιπάρτμεντ» υπάρχει το […]

Ερχονται ευρωεκλογές, αν το έχετε ξεχάσει, και χθες έκλεισε η διαδικασία υποβολής υποψηφιοτήτων, άρα μπαίνουμε στην τελική ευθεία. Πέραν του μεγάλου αριθμού κομμάτων που συμμετέχουν (46, με αρκετά προσωπικά οχήματα), της αποτυχίας, μέχρι στιγμής, της «επιστολικής ψήφου» (γύρω στις 70.000 εγγεγραμμένοι, με το 66% να είναι εκλογείς εσωτερικού) και του μικρού, και άσχετου με το […]

Ενα σαράκι έχει εισχωρήσει, σχεδόν από την αρχή αυτής της κυβερνητικής θητείας, στα σωθικά του πολιτικού συστήματος. Αδυνατίζει, ανεπαίσθητα αλλά πεισματικά, τη λειτουργία του και την αξιοπιστία του στα μάτια της κοινωνίας. Και δεν οφείλεται σε καμία νομοτέλεια: τις τρεις κύριες πύλες εισόδου τις άνοιξε το ίδιο το πολιτικό σώμα, σχεδόν σύσσωμο και πάντως σαν […]

Η αλληλοτροφοδότηση των κρίσεων και, ως αποτέλεσμα, η φανερή και υπόγεια υπονόμευση της δημοκρατίας και του διεθνούς δικαίου αποτελούν βασικό χαρακτηριστικό του ήδη τρομερού 21ου αιώνα. Η πτώση των Δίδυμων Πύργων, το 2001, σήμανε το τέλος του ονείρου για ειρηνική δημοκρατική συνύπαρξη, που είχε γεννηθεί μετά την πτώση του Τείχους, και την αρχή μιας έκτοτε […]

Εχει άραγε η δημοκρατία ψυχή; Η απάντηση που δίνω, χρόνια τώρα, κωπηλατώντας στον ωκεανό, είναι πως έχει: η δημοκρατία είναι –θα έπρεπε να είναι– ζωντανός οργανισμός και κάθε ζωντανός οργανισμός υπακούει όχι μόνο σε κανόνες αλλά και σε μια αίσθηση περί ορθού και περί δικαίου. Μια απροσδιόριστη και διάχυτη αίσθηση, που όμως, όπως συμβαίνει με […]