Κάτω από τα νερά του Portus Magnus, κοντά στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, μια ομάδα υποβρύχιων αρχαιολόγων του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Υποβρύχιας Αρχαιολογίας προχώρησε σε μια εντυπωσιακή ανακάλυψη: τα ερείπια μιας θαλαμηγού, ενός πολυτελούς πλοίου αναψυχής της αρχαίας Αιγύπτου – του πρώτου που έχει εντοπιστεί ποτέ παγκοσμίως.
Το σκάφος βρέθηκε κοντά στην Antirhodos, το νησί που σήμερα βρίσκεται στον βυθό της Μεσογείου και κάποτε αποτελούσε τμήμα του εντυπωσιακού λιμανιού της πόλης που ίδρυσε ο Μέγας Αλέξανδρος. Η περιοχή, φορτισμένη με θρύλους για τον χαμένο τάφο του κατακτητή, αποκτά πλέον μια απτή μαρτυρία από την εποχή του, προσφέροντας σπάνιο υλικό τεκμήριο για σκάφη που έως τώρα γνωρίζαμε μόνο μέσα από αρχαίες πηγές και καλλιτεχνικές απεικονίσεις.
Η θalamagos – γνωστή και ως «θαλαμηγός» – ήταν πλοίο υψηλού κύρους, σχεδιασμένο για ψυχαγωγία και τελετές, κατάλληλο για ήρεμα, ρηχά νερά και όχι για ανοιχτή θάλασσα. Οι διαστάσεις του ξεπερνούν τα 28 μέτρα σε μήκος και τα επτά μέτρα σε πλάτος, ενώ διέθετε κεντρικό περίπτερο και διακοσμητική καμπίνα.
Το επίπεδο πυθμένα, η αιχμηρή πλώρη και η καμπυλωτή πρύμνη αποκαλύπτουν την εξειδικευμένη ναυπηγική του. Πάνω από 20 κωπηλάτες το κινούσαν με κουπιά, καθιστώντας το σύμβολο εξουσίας και πολυτέλειας για την ελίτ της εποχής. Η εξαιρετική διατήρηση των ξύλινων τμημάτων επιτρέπει στους επιστήμονες να αναπλάσουν ζωντανά τις βασιλικές πορείες και τις γιορτές που φιλοξενούσε.
Ανακάλυψη με ιστορική βαρύτητα
Η σημασία της εύρεσης υπερβαίνει την αρχαιολογική διάσταση. Σε μια περίοδο που ο τάφος του Αλεξάνδρου παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της ιστορίας, τα υπολείμματα της θalamagos φωτίζουν την καθημερινή πολυτέλεια της μητρόπολης που ίδρυσε, προσφέροντας νέα ώθηση στις έρευνες για τα μυστικά του βυθού.
Οι αρχαιολόγοι βλέπουν στο σκάφος όχι μόνο ένα τεχνικό επίτευγμα, αλλά και μια γέφυρα με το παρελθόν, ικανή να οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερες αποκαλύψεις. Οι επερχόμενες αναλύσεις των ξύλων και η ψηφιακή αναπαράσταση του πλοίου αναμένεται να αποκαλύψουν περισσότερα για τις τεχνικές ναυπηγικής και τις κοινωνικές δομές της πτολεμαϊκής Αιγύπτου, κρατώντας ζωντανό το ενδιαφέρον για όσα κρύβει ακόμα ο βυθός της Μεσογείου.
