Οι Ηνωμένες Πολιτείες φέρονται να έθεσαν ένα αυστηρό τελεσίγραφο προς τους συμμάχους τους στο ΝΑΤΟ, απαιτώντας από την Ευρώπη να αναλάβει το μεγαλύτερο μέρος των συμβατικών αμυντικών δυνατοτήτων της Συμμαχίας από τις υπηρεσίες πληροφοριών μέχρι τα πυραυλικά συστήματα το αργότερο έως το 2027. Το ασφυκτικό αυτό χρονοδιάγραμμα παρουσιάστηκε από αξιωματούχους του Πενταγώνου σε Ευρωπαίους διπλωμάτες σε πρόσφατη συνάντηση στην Ουάσινγκτον, σύμφωνα με πέντε πηγές που μίλησαν στο Reuters, μεταξύ αυτών κι ένας Αμερικανός αξιωματούχος.
Νέες ισορροπίες στη Συμμαχία
Η μεταφορά αυτού του βάρους από τις ΗΠΑ στα ευρωπαϊκά κράτη–μέλη θα σηματοδοτούσε βαθιά αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας της μεταπολεμικής Συμμαχίας, η οποία έως τώρα βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις αμερικανικές δυνατότητες, επισημαίνει το πρακτορείο.
Κατά τη συνάντηση στην Ουάσιγκτον, στελέχη του Πενταγώνου που είναι αρμόδια για την πολιτική του ΝΑΤΟ εξέφρασαν την ενόχλησή τους για την αργή κατά την κρίση τους πρόοδο της Ευρώπης στην ενίσχυση των αμυντικών της δυνατοτήτων μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022.
Αμερικανοί αξιωματούχοι προειδοποίησαν μάλιστα ότι εάν οι Ευρωπαίοι δεν φτάσουν στο επιθυμητό επίπεδο έως το 2027, η Ουάσιγκτον ενδέχεται να αποσυρθεί από ορισμένους μηχανισμούς συντονισμού άμυνας του ΝΑΤΟ. Οι δυνατότητες που θεωρούνται κρίσιμες να περάσουν σε ευρωπαϊκά χέρια αφορούν «σχεδόν τα πάντα, εκτός από τα πυρηνικά μέσα», όπως ανέφεραν οι ίδιες πηγές.
Ωστόσο, δεν είναι σαφές εάν το χρονοδιάγραμμα αυτό αποτελεί επίσημη θέση της κυβέρνησης Τραμπ ή εσωτερική γραμμή του Πενταγώνου, τη στιγμή που στην Ουάσινγκτον υπάρχουν έντονες διαφωνίες για τον μελλοντικό ρόλο των ΗΠΑ στην ευρωπαϊκή ασφάλεια.
«Μη ρεαλιστικό το 2027», προειδοποιούν οι Ευρωπαίοι
Πολλοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εμφανίζονται σκεπτικοί, υπογραμμίζοντας ότι μια τέτοια προθεσμία δεν είναι εφικτή. Η Ευρώπη χρειάζεται όχι μόνο τεράστιους οικονομικούς πόρους αλλά και πολιτική βούληση για να καλύψει τα κενά στις αμυντικές της δυνατότητες.
Επιπλέον, τα κράτη–μέλη του ΝΑΤΟ αντιμετωπίζουν σοβαρές καθυστερήσεις στην παραγωγή και προμήθεια οπλικών συστημάτων. Παρά τις αμερικανικές παροτρύνσεις να αυξηθούν οι ευρωπαϊκές αγορές αμερικανικού στρατιωτικού υλικού, αρκετά προηγμένα συστήματα θα απαιτούσαν χρόνια για να παραδοθούν. Παράλληλα, οι ΗΠΑ διαθέτουν μοναδικές υπηρεσίες πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης — δυνατότητες που δεν αγοράζονται απλώς από τον κατάλογο και έχουν αποδειχθεί κρίσιμες για την άμυνα της Ουκρανίας.
Εκπρόσωπος του ΝΑΤΟ, απαντώντας σε σχετικό ερώτημα, απέφυγε να σχολιάσει συγκεκριμένα την προθεσμία του 2027, σημείωσε όμως ότι «οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι έχουν αρχίσει να αναλαμβάνουν περισσότερη ευθύνη για την ασφάλεια της ηπείρου». Όπως πρόσθεσε: «Οι σύμμαχοι έχουν αναγνωρίσει την ανάγκη για περισσότερες επενδύσεις στην άμυνα και για μεταφορά του βάρους της συμβατικής άμυνας από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη».
Πίεση από την Ουάσιγκτον
Στην ετήσια σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη τον Ιούνιο, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ χαιρέτισε τη συμφωνία των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ έως το 2035. Την ίδια γραμμή ακολούθησε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Κρίστοφερ Λαντάου, ο οποίος δήλωσε στις Βρυξέλλες ότι είναι «προφανές» πως «οι Ευρωπαίοι πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη για την άμυνα της Ευρώπης». Σε ανάρτησή του στο X υπογράμμισε ότι: «Διαδοχικές κυβερνήσεις των ΗΠΑ το έχουν πει αυτό με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, η κυβέρνησή μας εννοεί αυτό που λέει».
Οι περισσότερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν αποδεχθεί την απαίτηση Τραμπ να ενισχύσουν τον ρόλο τους στην ασφάλεια της ηπείρου, προχωρώντας σε σημαντικές αυξήσεις των αμυντικών προϋπολογισμών τους.
Φιλόδοξοι στόχοι, στενά περιθώρια
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει το δικό της στόχο: να καταστεί στρατηγικά αυτόνομη έως το 2030, καλύπτοντας σημαντικά κενά σε τομείς όπως η αεράμυνα, τα drones, ο κυβερνοπόλεμος και τα πυρομαχικά. Όμως ακόμη και αυτή η προθεσμία θεωρείται ιδιαίτερα φιλόδοξη από ειδικούς και αξιωματούχους.
Τέλος, το Πεντάγωνο και ο Λευκός Οίκος, σύμφωνα με το Reuters, δεν ανταποκρίθηκαν άμεσα σε αιτήματα για σχόλιο.
Διαβάστε ακόμα:
Νέες συνομιλίες μεταξύ Ουκρανών και Αμερικανών εντός της ημέρας στο Μαϊάμι
«Η Ευρώπη οδεύει σε πολιτισμικό αφανισμό» – Τι αναφέρει έγγραφο «βόμβα» του Τραμπ
