Στην καρδιά του Ριάντ, κάτω από τα φώτα μιας λαμπερής τελετής, τα μέλη της ομάδας Team Falcons ανέβηκαν στη σκηνή για να παραλάβουν το βραβείο τους.
Το πλήθος χειροκροτούσε, οι κάμερες κατέγραφαν, και στο κέντρο της σκηνής βρισκόταν ο ίδιος ο πρίγκιπας διάδοχος Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, χαμογελαστός, να παραδίδει το τρόπαιο. Δεν ήταν μια απλή τελετή βράβευσης – ήταν η εικόνα ενός νέου εθνικού οράματος σε πλήρη εξέλιξη.
Μετά την εντυπωσιακή «εισβολή» της Σαουδικής Αραβίας στον παγκόσμιο αθλητισμό —από το ποδόσφαιρο και τη Formula 1 έως το γκολφ και το μποξ— το Ριάντ επιχειρεί τώρα να κυριαρχήσει στον κόσμο των video games και των ηλεκτρονικών σπορ.
Ο πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, ο άνθρωπος πίσω από το μεγαλεπήβολο σχέδιο «Vision 2030», θεωρεί τη βιομηχανία του gaming «το χαμένο κομμάτι του παζλ» που θα ολοκληρώσει τη μετάβαση της χώρας από την εξάρτηση από το πετρέλαιο σε μια οικονομία βασισμένη στην τεχνολογία, τη νεολαία και την ψυχαγωγία.
Η φιλοδοξία είναι ξεκάθαρη: να γίνει η Σαουδική Αραβία παγκόσμιο κέντρο του gaming μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
Το σχέδιο περιλαμβάνει επενδύσεις άνω των 38 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέσω του κρατικού ταμείου Savvy Games Group, το οποίο έχει ήδη αποκτήσει σημαντικά μερίδια σε εταιρείες όπως η Nintendo, η Take-Two Interactive και η Activision Blizzard. Παράλληλα, το Ριάντ φιλοδοξεί να μετατρέψει την πρωτεύουσα σε «Μέκκα των e-sports», με διεθνή τουρνουά, υπερσύγχρονα στάδια, και μια νέα γενιά επαγγελματιών παικτών.
Το Esports World Cup, που εγκαινιάστηκε φέτος με έδρα το Ριάντ, αποτελεί το πιο χαρακτηριστικό δείγμα αυτής της στρατηγικής. Με έπαθλα εκατομμυρίων, θεαματικά σκηνικά και συμμετοχή κορυφαίων ομάδων απ’ όλο τον κόσμο, η διοργάνωση στέλνει το μήνυμα ότι η Σαουδική Αραβία δεν θέλει απλώς να συμμετέχει στο παιχνίδι – θέλει να το ορίσει.
Ο Μπιν Σαλμάν βλέπει το gaming όχι μόνο ως πηγή οικονομικής ανάπτυξης, αλλά και ως εργαλείο ήπιας ισχύος (soft power). Όπως τα αθλητικά mega-projects του, έτσι και το gaming εντάσσεται σε μια ευρύτερη πολιτιστική και γεωπολιτική στρατηγική: να επαναπροσδιορίσει τη διεθνή εικόνα της Σαουδικής Αραβίας, προσελκύοντας ταλαντούχους νέους, ξένες επενδύσεις και παγκόσρια αναγνώριση.
«Το gaming είναι η γλώσσα της νέας γενιάς», έχει δηλώσει χαρακτηριστικά. «Και εμείς θέλουμε να τη μιλάμε καλύτερα από όλους».
Ωστόσο, η φιλόδοξη αυτή κίνηση δεν είναι χωρίς αμφισβητήσεις. Ορισμένοι παρατηρητές κάνουν λόγο για μια νέα μορφή «gamewashing», παρόμοια με το «sportswashing» που κατηγορείται ότι επιδιώκει να «ξεπλύνει» το αυταρχικό προφίλ του καθεστώτος μέσω του αθλητισμού και της ψυχαγωγίας.
Παράλληλα, τίθενται ερωτήματα για το κατά πόσο η Σαουδική Αραβία μπορεί να δημιουργήσει ένα βιώσιμο εγχώριο οικοσύστημα προγραμματιστών και δημιουργών, και όχι απλώς να αγοράζει μερίδια σε δυτικές εταιρείες.
Από την άλλη, η διεθνής αγορά gaming – που ξεπερνά σε έσοδα τη μουσική και τον κινηματογράφο μαζί – αποτελεί τεράστιο πεδίο δυνατοτήτων. Σύμφωνα με την Newzoo, το 2024 τα παγκόσμια έσοδα των video games άγγιξαν τα 187 δισ. δολάρια, ενώ τα e-sports εξελίσσονται σε κλάδο με εκατοντάδες εκατομμύρια θεατές.
Σε μια χώρα όπου το 70% του πληθυσμού είναι κάτω των 35 ετών, η ενασχόληση με το gaming δεν είναι απλώς διασκέδαση – είναι πολιτιστική πραγματικότητα.
Η Σαουδική Αραβία έχει ήδη προχωρήσει σε εντυπωσιακά βήματα: δημιουργεί πανεπιστημιακά προγράμματα για game design, χρηματοδοτεί νεοφυείς επιχειρήσεις στον τομέα, και στηρίζει γυναίκες δημιουργούς σε μια προσπάθεια να προωθήσει τη διαφορετικότητα.
Ταυτόχρονα, οι esports αρένες στο Ριάντ και την Τζέντα πολλαπλασιάζονται, προσελκύοντας παίκτες και θεατές από όλο τον κόσμο.
Είτε πρόκειται για στρατηγικό όραμα είτε για εργαλείο παγκόσμιας επιρροής, το βέβαιο είναι ότι η Σαουδική Αραβία έχει πατήσει “start” σε ένα νέο παιχνίδι, στο οποίο το έπαθλο δεν είναι απλώς η διασκέδαση, αλλά η κυριαρχία στο μέλλον της παγκόσμιας ψηφιακής κουλτούρας. Και ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, όπως φαίνεται, σκοπεύει να παίξει μέχρι τέλους.
