Ο Ερντογάν έβαλε στη ζυγαριάτους Δύο με τους Οκτώ

Ζητεί ανταλλάγματα ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και παζαρεύει την τύχη των δύο ελλήνων στρατιωτικών που κρατούνται επί τέσσερις και πλέον μήνες στην Αδριανούπολη χωρίς την απαγγελία κατηγοριών. Στην περίπου δίωρη συνάντηση που είχε με τον Αλέξη Τσίπρα, ο τούρκος πρόεδρος, χωρίς να μιλήσει ανοιχτά για ανταλλαγή, επί της ουσίας συνέδεσε την υπόθεση του Λευτέρη Κούκλατζη και του Αγγελου Μητρετώδη με τους οκτώ τούρκους αξιωματικούς που αιτήθηκαν πολιτικού ασύλου στην Ελλάδα και αποτελούν κόκκινο πανί για τον ίδιο.

Τη λογική τού «βοήθησέ με να σε βοηθήσω» βρήκε –κατά πληροφορίες –απέναντί του ο έλληνας Πρωθυπουργός όταν παρέθετε στον «σουλτάνο» ένα ένα τα επιχειρήματα για την ανάγκη απεμπλοκής στην υπόθεση των δύο ελλήνων στρατιωτικών. Ο Αλέξης Τσίπρας έκανε λόγο για «δύσκολη» συνάντηση, μετά την ολοκλήρωσή της ωστόσο εμφανίστηκε περισσότερο αισιόδοξος απ’ ό,τι ήταν πριν από το σημαντικό ραντεβού, που ξεκίνησε με μια εμφανώς αμήχανη χειραψία μπροστά στις κάμερες. Ο Πρωθυπουργός έκανε λόγο για «μείζον ζήτημα ηθικής και συμβολικής σημασίας που αφορά τις σχέσεις των δύο χωρών και δεν περιποιεί τιμήν στη γείτονα, στον βαθμό που είναι σημαντική χώρα για το ΝΑΤΟ, να κρατά, χωρίς να αποδίδει κατηγορίες, δύο στρατιωτικούς μιας σύμμαχης χώρας». Η ελληνική πλευρά –κατά τον Πρωθυπουργό –δεν ζητά χάρη, αλλά τη γρήγορη εξέλιξη των δικαστικών διαδικασιών. Ωστόσο, η απάντηση που ήρθε από τα τουρκικά χείλη προφανώς και δεν ξεκαθάρισε το τοπίο, αλλά δεν άφησε και αμφιβολία για τις τουρκικές επιδιώξεις. Σύμφωνα με όσα υποστήριξε ο Πρωθυπουργός, από τον συνομιλητή του «δεν υπήρξε σαφής συσχέτιση των δύο θεμάτων. Εντούτοις θεωρεί (ο Ερντογάν) ότι είναι πολύ σημαντικό το θέμα των Οκτώ. Θεωρεί ότι συμμετείχαν στο πραξικόπημα και είναι κρίσιμο ζήτημα συμβολικής και επικοινωνιακής σημασίας. Του έδωσα να καταλάβει, ελπίζω τουλάχιστον», είπε ο Αλέξης Τσίπρας, «ότι το θέμα των Οκτώ δεν μπορεί να συσχετίζεται με το θέμα των Δύο». Στην κατ’ ιδίαν συνάντηση η απάντηση στις απαιτήσεις Ερντογάν ήταν, κατά πληροφορίες, ότι δεν είναι ευπρόσδεκτοι πραξικοπηματίες στην Ελλάδα, ωστόσο η Δικαιοσύνη είναι εντελώς ανεξάρτητη.

ΘΡΑΚΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΒΙΑΣΕΙΣ. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, στη «δύσκολη» συζήτηση τέθηκαν όλα τα ζητήματα στο τραπέζι, ακόμα και τα «ακανθώδη». Πηγές με γνώση των συζητήσεων εξηγούν στα «ΝΕΑ» ότι ο Ερντογάν έθεσε και θέμα Θράκης, ωστόσο έλαβε τις «ενδεδειγμένες απαντήσεις». Η κίνηση Ερντογάν ακολούθησε την αντίδραση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών σχετικά με την πρόσφατη απόφαση της ελληνικής Δικαιοσύνης που απέρριψε την αίτηση για την επανεγγραφή της Τουρκικής Ενωσης Θράκης. Παράλληλα, η ελληνική ηγεσία εξέφρασε την ενόχλησή της για την τουρκική παραβατικότητα στο Αιγαίο, με τον τούρκο πρόεδρο να υποστηρίζει (την πάγια τουρκική άποψη) ότι η αεροπορική δραστηριότητα της Αγκυρας μεταξύ 6-10 ναυτικών μιλίων από τις ελληνικές ακτές δεν συνιστά παραβίαση, και τον Αλέξη Τσίπρα να αντιπαραβάλλει στοιχεία από έναν ογκωδέστατο φάκελο που του είχαν ετοιμάσει οι έλληνες επιτελείς με τις υπερπτήσεις σε ελληνικά νησιά από τουρκικά F-16 και σκληρές εμπλοκές πολύ πιο κοντά στις ακτές. Μπορεί παραδοχή να μην υπήρξε, ωστόσο οι δύο πλευρές αναμένεται να εξουσιοδοτήσουν τους στρατιωτικούς να ενεργοποιήσουν και πάλι τον δίαυλο επικοινωνίας στο επίπεδο των αρχηγών ΓΕΕΘΑ που παραμένει κλειστός, ουσιαστικά από τη δεύτερη ημέρα μετά τη σύλληψη των δύο Ελλήνων στη Θράκη και τη χωρίς αντίκρισμα υπόσχεση του τούρκου αρχιστράτηγου Χουλουσί Ακάρ, που πλέον έγινε υπουργός Αμυνας.

Εξέλιξη και για το Κυπριακό προέκυψε πάντως από τη χθεσινή συνάντηση, αφού οι δύο ηγέτες συμφώνησαν ότι είναι σημαντικό να γίνει επανέναρξη των συνομιλιών στο πλαίσιο Γκουτέρες.

Ο ΡΩΣΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ. Την ίδια ώρα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε το μήνυμα της Αθήνας προς τη Μόσχα μετά την απέλαση των δύο Ρώσων από την Ελλάδα και την απαγόρευση εισόδου σε δύο ακόμα. Το ζήτημα έλαβε μεγάλη προβολή στη Σύνοδο των Βρυξελλών καθώς συνδέθηκε από την πρώτη στιγμή με την παρέμβαση της Ρωσίας στην πορεία των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων προς την πλήρη ένταξη στο ΝΑΤΟ. Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, όταν ρωτήθηκε πώς θα αντιμετωπίσει το ΝΑΤΟ την παρέμβαση της Ρωσίας σε σχέση με την ΠΓΔΜ και τη διεύρυνση της Συμμαχίας, απέφυγε να απαντήσει για τα «μελλοντικά σχέδια», ενώ ο έλληνας Πρωθυπουργός δήλωσε ότι δεν ανησυχεί για παρεμπόδιση υλοποίησης της συμφωνίας των Πρεσπών που ξεκλειδώνει την πύλη του ΝΑΤΟ για τους γείτονες. Εβαλε όμως θέμα κυριαρχίας όταν ρωτήθηκε ειδικά για την υπόθεση των δύο Ρώσων –«η Ελλάδα επιδιώκει καλές σχέσεις με τις περισσότερες χώρες» ανέφερε, σημειώνοντας όμως ότι «έχουμε την απαίτηση να σέβονται την εθνική νομιμότητα και κυριαρχία. Οταν βλέπουμε περιστατικά που δεν κινούνται σε αυτή την κατεύθυνση, παίρνουμε τα απαραίτητα μέτρα» είπε, δείχνοντας πάντως να θέλει να αποφύγει περαιτέρω κλιμάκωση στο ζήτημα.

Η διεύρυνση του ΝΑΤΟ όμως δεν φαίνεται να επισπεύδει και τη διμερή συμφωνία της Αθήνας με τα Τίρανα, καθώς η ελληνική πλευρά φαίνεται να μην «πατάει γκάζι», θέλοντας προφανώς να καταλαγιάσει το κύμα της λαϊκής δυσαρέσκειας για τη συμφωνία με την ΠΓΔΜ. Ο Πρωθυπουργός, εξάλλου, επιτέθηκε και στην αντιπολίτευση για τα εθνικά θέματα, υποστηρίζοντας ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η Φώφη Γεννηματά έχουν αποφασίσει «να αναδείξουν με στρεβλό τρόπο κρίσιμα εθνικά θέματα γιατί αποτελούν το σωσίβιό τους μετά το ναυάγιο των εκτιμήσεών τους για την οικονομία». «Είναι επώδυνο για τη χώρα και επικίνδυνο για τα εθνικά συμφέροντα» σχολίασε, κάνοντας λόγο για «εθνικιστική μετάλλαξη» των κομμάτων της αντιπολίτευσης.