H 18άδα των πτυχίων που δίνουν δουλειά

Άνεργος είναι ένας στους πέντε πτυχιούχους AEI- TEI, ηλικίας 25- 29 ετών.

Ωστόσο, αν η ανεργία είναι η μία όψη του προβλήματος, η ετεροαπασχόληση,

δηλαδή το να απασχολείται κάποιος σε εργασίες που είτε δεν έχουν καμιά

συνάφεια με τις σπουδές του είτε έχουν πολύ μικρή, κυριαρχεί στις τάξεις των

πτυχιούχων, καθώς αφορά περίπου τέσσερις στους δέκα. Από την άλλη, υπάρχουν

πτυχία τα οποία, παρά τα μεγάλα προβλήματα της αγοράς εργασίας, έχουν παρόν

και μέλλον στις επαγγελματικές προοπτικές τους.

Κάθε χρόνο, περίπου 36 χιλιάδες νέοι και νέες αποφοιτούν από την

Τριτοβάθμια Εκπαίδευση (AEI-TEI) και με τον τίτλο σπουδών – πτυχίο – στο χέρι

επιδιώκουν την ένταξή τους στην αγορά εργασίας. Από αυτούς, μόνο ένας στους

δύο βρίσκει δουλειά. Οι υπόλοιποι μένουν υποαπασχολούμενοι ή άνεργοι – οι

περισσότεροι από τους τελευταίους πάνω από τρία χρόνια.

Ωστόσο, δεκαοκτώ πτυχία για ισάριθμες ειδικότητες οδηγούν άμεσα τους

κατόχους τους στην αγορά εργασίας. Έτσι, σε διάστημα λίγων μηνών βρίσκουν

δουλειά οι δάσκαλοι, οι νοσηλευτές, οι εργοθεραπευτές, οι μηχανολόγοι

μηχανικοί, οι μηχανικοί ηλεκτρονικών υπολογιστών, οι τοπογράφοι και οι

ναυπηγοί, οι πολιτικοί μηχανικοί, οι αρχιτέκτονες, οι ηλεκτρολόγοι μηχανικοί,

οι μεταλλειολόγοι, οι χημικοί μηχανικοί, οι συντηρητές ηλεκτρονικού

εξοπλισμού, οι τεχνολόγοι ηλεκτρολόγοι (TEI), οι ηλεκτρονικοί (TEI), οι

οικονομολόγοι, οι λογιστές και οι πτυχιούχοι μάρκετινγκ.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ

Μηδαμινή ανεργία σε πολιτικούς μηχανικούς και αρχιτέκτονες

TO 2004 στην Ελλάδα καταγράφονται περισσότεροι από 88.000 μηχανικοί, εκ

των οποίων οι περισσότεροι είναι πολιτικοί μηχανικοί, αρχιτέκτονες και

μηχανολόγοι μηχανικοί.

Μέχρι σήμερα η κατάσταση απασχόλησης των μηχανικών είναι πολύ καλή, καθώς το

ποσοστό ανεργίας είναι μηδαμινό ακόμη και για τους νέους πτυχιούχους.

Συγκεκριμένα και σε ό,τι αφορά το ΕΜΠ, τη μεγαλύτερη ζήτηση φαίνεται ότι

έχουν, βάσει του καταγεγραμμένου χρόνου ανευρέσεως πρώτης απασχόλησης, οι

πτυχιούχοι του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών H/Y (σε λιγότερο

από δύο μήνες μετά την ολοκλήρωση των σπουδών τους). Ακολουθούν οι τοπογράφοι

και οι ναυπηγοί (οι δεύτεροι αναζητούνται κυρίως σε θέσεις νηογνωμόνων ή

στελεχών ναυτιλιακών εταιρειών), με αναφερόμενο μέσο όρο αναζήτησης εργασίας

τους 2,4 μήνες. Στη σειρά κατάταξης, τοποθετούνται στη συνέχεια οι πτυχιούχοι

του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών (2,6 μήνες), οι αρχιτέκτονες (2,8 μήνες) και

οι μηχανολόγοι μηχανικοί (3,3 μήνες ).

Τη μεγαλύτερη δυσκολία για την ένταξή τους στην αγορά εργασίας αντιμετωπίζουν

οι πτυχιούχοι των ειδικοτήτων των μεταλλειολόγων και των χημικών μηχανικών

(5,9 και 4,8 μήνες, αντίστοιχα χρονολογείται η περίοδος ανεύρεσης

απασχόλησης).

Ωστόσο, στα επίσημα στοιχεία της φετινής έρευνας του TEE (2004) για την

«Επαγγελματική κατάσταση και απασχόληση των διπλωματούχων μηχανικών»,

εκφράζεται ελαφρά απαισιοδοξία για το μέλλον λόγω της αναμενόμενης μείωσης της

κατασκευαστικής δραστηριότητας στο κέντρο και την περιφέρεια.

Τι λέει η έρευνα

Στην πρόσφατη έρευνα του Παρατηρητηρίου Απασχόλησης (α΄ εξάμηνο 2004) φάνηκε

ότι οι ειδικότητες μηχανικών αποφοίτων Πολυτεχνικών Σχολών (πολιτικοί

μηχανικοί, ηλεκτρολόγοι μηχανικοί, μηχανολόγοι μηχανικοί, H/Y κτλ.), καθώς και

οι μηχανικοί και συντηρητές ηλεκτρονικού εξοπλισμού (TEI) εκτιμώνται ως

ιδιαιτέρως δυναμικά επαγγέλματα. Στην ίδια κατεύθυνση βρίσκεται και η έρευνα

του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών για τις ανάγκες των επιχειρήσεων, η οποία

μάλιστα κατατάσσει μεταξύ των δέκα περιζήτητων ειδικοτήτων – για την επόμενη

τετραετία – αυτές των μηχανικών μηχανολόγων, των ηλεκτρολόγων, των μηχανικών

H/Y, των τεχνολόγων ηλεκτρολόγων (TEI), των ηλεκτρονικών (TEI), των πολιτικών

μηχανικών και των αρχιτεκτόνων.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ – ΔΙΟΙΚΗΣΗ

Ευοίωνο το μέλλον για οικονομολόγους

ΣΤΟΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟ τομέα της αγοράς εργασίας για την περίοδο 2004-2006

φαίνεται ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των εκπροσώπων των επιχειρήσεων, ο

αριθμός των επιχειρήσεων στις οποίες εργάζονται λογιστές, απόφοιτοι AEI,

αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα έτη. Επομένως, υπάρχει μία ένδειξη δυναμισμού

για το επάγγελμα αυτό.

Επίσης, σε πρόσφατη έρευνα του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών (2004) για τις

ανάγκες των επιχειρήσεων μέχρι το 2007-2008, μεταξύ των 16 πρώτων σε ζήτηση

ειδικοτήτων αιχμής της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης προβλέπεται να είναι αυτές των

οικονομολόγων, των λογιστών (με ζήτηση από το 29% των επιχειρήσεων) και του

μάρκετινγκ.

ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ

Το 1/3 των γεωπόνων ψάχνει για δουλειά

H ΣΧΕΣΗ των πτυχιούχων των περισσοτέρων Τμημάτων του 2ου Επιστημονικού

Πεδίου με την αγορά εργασίας, σε γενικές γραμμές θα μπορούσε να χαρακτηριστεί

μέτρια, οπωσδήποτε καλύτερη από αυτήν των πτυχιούχων του 1ου Επιστημονικού

Πεδίου. Ωστόσο, και εδώ έχουμε τις συνέπειες της αναντιστοιχίας του αριθμού

διορισμών στην εκπαίδευση, πρόσληψης σε τράπεζες και υπουργεία ή στον ευρύτερο

δημόσιο τομέα, από τη μια, και του αριθμού παραγωγής πτυχιούχων, από την άλλη.

Παράλληλα, οι επαγγελματικές προοπτικές στον ιδιωτικό τομέα για τις

περισσότερες κατηγορίες πτυχιούχων των Τμημάτων του 2ου Επιστημονικού Πεδίου

δεν είναι ενθαρρυντικές.

Οι φυσικοί

Έτσι, 30% των νέων αποφοίτων των Μαθηματικών Τμημάτων μένουν άνεργοι ή

υποαπασχολούμενοι για περισσότερο από δύο χρόνια. Το ίδιο ισχύει για το

20%-25% των νέων αποφοίτων των Φυσικών Τμημάτων, ενώ κάπως καλύτερες είναι οι

επαγγελματικές προοπτικές των πτυχιούχων Τμημάτων Χημείας ως προς την

υποαπασχόληση και την ετεροαπασχόληση που στους Χημικούς είναι πολύ μικρές. Σε

πρόσφατη έρευνα του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών για τις ανάγκες των

επιχειρήσεων μέχρι το 2007-2008, διαγράφεται αύξηση της ζήτησης χημικών και

φυσικών.

Οι γεωπόνοι

H ανεργία αποτελεί βασικό πρόβλημα για τον κλάδο των γεωπόνων, αφού περίπου το

1/3 των πτυχιούχων σε πανελλαδικό επίπεδο είναι άνεργοι ή υποαπασχολούνται. Το

26% των αποφοίτων του Τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

εργάζεται σε αντικείμενο σχετικό με τις σπουδές του, ενώ το 44% ασχολείται σε

τομείς άσχετους και το υπόλοιπο 26% είναι άνεργοι. Αντίθετα, όλες οι έρευνες

δείχνουν ότι για τις ειδικότητες της Πληροφορικής που εντάσσονται στο 2ο

Επιστημονικό Πεδίο υπάρχει περιθώριο αύξησης της απασχόλησης.

ΥΓΕΙΑ: ΑΜΕΣΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΓΙΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΕΣ

Κορεσμός σε γιατρούς – φαρμακοποιούς

ΟΣΟ ΚΑΙ ΑΝ φαίνεται παράξενο, προβλήματα ανεργίας ήδη αποτυπώνονται και

στα επαγγέλματα στα οποία παραπέμπουν οι σπουδές του 3ου Επιστημονικού Πεδίου,

παρότι η αγορά εργασίας και η «κοινή γνώμη» μέχρι και σήμερα τα έχουν

«στεφανώσει» με κύρος και γόητρο. Νέοι πτυχιούχοι Ιατρικής, Φαρμακευτικής,

Οδοντιατρικής αντιμετωπίζουν προβλήματα και καταγράφονται ήδη στις στατιστικές

της ανεργίας. Το 2004, βρίσκονται στον κατάλογο ανεργίας του ΟΑΕΔ περίπου

10.000 ιατροί, φαρμακοποιοί, οδοντίατροι, βιολόγοι και ασκούντες συναφή

επαγγέλματα Τα επίσημα στοιχεία του Ιατρικού Συλλόγου Αθήνας καταλήγουν στο

συμπέρασμα ότι 13% των μελών του θεωρείται υποαπασχολούμενο. Σύμφωνα με τα

στοιχεία της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας, ένας στους τέσσερις νέους

Έλληνες οδοντιάτρους έχει πρόβλημα απασχόλησης. Παράλληλα, οφείλουμε να

σημειώσουμε ότι η Θεσσαλονίκη έχει περισσότερα φαρμακεία από όσα έχει όλη η

Αυστρία ή η Δανία, ενώ το Λεκανοπέδιο έχει περισσότερα φαρμακεία από όσα έχει

η Ολλανδία ή η Πορτογαλία.

Διαιτολόγοι

H πρόσφατη έρευνα του Παρατηρητηρίου Απασχόλησης (α΄ εξάμηνο 2004), που έγινε

με σκοπό τη συλλογή ποσοτικών και ποιοτικών στοιχείων για τη ζήτηση

ειδικοτήτων στον ιδιωτικό τομέα εργασίας, έδειξε ότι στις ιατρικές ειδικότητες

– σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιχειρήσεων – οι γιατροί και οι φαρμακοποιοί

είναι κορεσμένα επαγγέλματα, ενώ για τους κτηνιάτρους και το νοσηλευτικό

προσωπικό (AEI-TEI) εκφράζονται θετικότερες εκτιμήσεις. Ωστόσο, εκτιμάται ότι

οι θέσεις απασχόλησης για ιατρικά επαγγέλματα στις ιδιωτικές επιχειρήσεις θα

αυξηθούν ελαφρώς μέχρι το 2006. Στις περιπτώσεις των διαιτολόγων (AEI-TEI) και

των φυσικοθεραπευτών (TEI) διαφαίνεται σταθερότητα.

Τα αποτελέσματα της έρευνας επιβεβαιώνονται και από τα στοιχεία του Τμήματος

Νοσηλευτικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, τα οποία δείχνουν ότι 60% των αποφοίτων

εργάζεται στον κλινικό τομέα, 32% στην εκπαίδευση και μόνο 8% κάνει κάτι άλλο.

Μάλιστα, η ολοκλήρωση των σπουδών στο συγκεκριμένο Τμήμα γίνεται σε χρόνο

ρεκόρ: 80% των φοιτητών τελειώνει τις σπουδές σε τεσσεράμισι χρόνια και μπορεί

άμεσα να αναζητήσει εργασία.

Επίσης, καλές είναι οι προοπτικές και για τους πτυχιούχους των Τμημάτων TEI

των επιστημών Υγείας, όπως π.χ. Φυσικοθεραπείας, Εργοθεραπείας Διαιτολογίας

κτλ.

ΠΕΡΙΖΗΤΗΤΟΙ ΟΙ ΔΑΣΚΑΛΟΙ

Στα αζήτητα καθηγητές – νηπιαγωγοί

ΟΛΑ TA στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας φανερώνουν ότι σε

δυσχερέστερη θέση, όσον αφορά τις επαγγελματικές προοπτικές των σπουδών,

βρίσκεται η συντριπτική πλειονότητα πτυχιούχων των Τμημάτων που

περιλαμβάνονται στα Επιστημονικά Πεδία 1ο και 2ο. Φιλόλογοι, ιστορικοί,

γυμναστές, θεολόγοι, κοινωνιολόγοι, νηπιαγωγοί, μαθηματικοί, φυσικοί, γαλλικής

– ιταλικής και γερμανικής φιλολογίας είναι οι πιο «ευαίσθητες» ομάδες, οι

οποίες πλήττονται σε πολύ μεγάλα ποσοστά κατά σειρά από ετεροαπασχόληση,

υποαπασχόληση και ανεργία.

Δυσκολότερες είναι οι επαγγελματικές διέξοδοι για τους νέους πτυχιούχους των

Τμημάτων Φιλοσοφίας – Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών – Μεσογειακών Σπουδών

– Βαλκανικών Σπουδών – Κοινωνικής Διοίκησης – Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής

Πολιτικής κτλ., τα οποία έχουν «στενό» αντικείμενο σπουδών. Το μεγαλύτερο

μέρος των προαναφερομένων πτυχιούχων προβλέπεται ότι θα ετεροαπασχολείται, ενώ

σημαντικό τμήμα πιθανόν να μένει άνεργο για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Έρευνες των γραφείων διασύνδεσης των Πανεπιστημίων αποκαλύπτουν ότι μόνο ένας

στους έξι από τους νέους πτυχιούχους των Τμημάτων Φιλολογίας, Ιστορίας και

Αρχαιολογίας απασχολείται σε σχετική με το αντικείμενο του πτυχίου του

εργασία, ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό των αποφοίτων αυτού του κλάδου είναι

άνεργοι ή υποαπασχολούμενοι μέχρι και για τρία χρόνια!

15 υποψήφιοι για μία θέση

Είναι χαρακτηριστικό ότι στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ για την πρόσληψη

εκπαιδευτικού προσωπικού, κάθε μία θέση διεκδικείται από 15 υποψηφίους.

Σύμφωνα με τις ίδιες έρευνες, από τους Κοινωνιολόγους εργάζονται 70% δήλωσε

ότι το επάγγελμά τους έχει από καμία έως ελάχιστη σχέση με τις σπουδές τους.

Χειρότερα είναι τα πράγματα στον επαγγελματικό τομέα για τους πτυχιούχους των

Τμημάτων Κοινωνικής Ανθρωπολογίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2002 στον

διαγωνισμό ΑΣΕΠ εκπαιδευτικών έκαναν αίτηση 1.307 Κοινωνιολόγοι για μόλις 43

θέσεις.

Πολύ δυσοίωνες είναι οι προοπτικές των πτυχιούχων νηπιαγωγών, καθώς οι

αδιόριστοι θα ξεπερνούν τις 12.000 στο τέλος του χρόνου.

Το 2004 υπολογίζεται ότι πλέον των 12.000 είναι οι άνεργοι ή υποαπασχολούμενοι

και ετεροαπασχολούμενοι πτυχιούχοι γυμναστές. Είναι χαρακτηριστικό ότι στον

διαγωνισμό του ΑΣΕΠ του 2002 για τη διεκδίκηση 335 θέσεων έκαναν αίτηση 10.569

υποψήφιοι. Πλέον των 3.000 εκτιμώνται οι άνεργοι πτυχιούχοι Θεολογίας, ενώ

άλλοι τόσοι υποαπασχολούνται ή ετεροαπασχολούνται. Το μέλλον διαγράφεται

σκοτεινό.

Εξαίρεση αποτελούν, τα τελευταία χρόνια, οι δάσκαλοι (Παιδαγωγικά Τμήματα

Δημοτικής Εκπαίδευσης), οι οποίοι έχουν καλές επαγγελματικές προοπτικές,

κατάσταση που φαίνεται ότι θα κρατήσει αρκετά χρόνια καθώς η ετήσια εκροή

πτυχιούχων είναι περίπου 1.000-1.300 άτομα, ενώ διορίζονται πλέον των 2.000.

Οι δημοσιογράφοι

Στην ίδια άσχημη θέση βρίσκονται και δεκάδες εκατοντάδες πτυχιούχοι των

Τμημάτων MME. Το 1/4 των πτυχιούχων των τριών Τμημάτων AEI είναι άνεργοι, ενώ

από όσους είχαν επαγγελματική απασχόληση ένας στους δύο έχουν μικρή έως

μηδενική συνάφεια μεταξύ σπουδών και θέσης εργασίας. Νεώτερη έρευνα (Ευρωπαϊκό

Δίκτυο Ελληνίδων Δημοσιογράφων) δείχνει ότι προβλέπεται περαιτέρω αύξηση των

ποσοστών ανεργίας και ετεροαπασχόλησης.

Οι δικηγόροι

Οι πτυχιούχοι των Νομικών Σχολών βρίσκονται την τελευταία δεκαετία στη

χειρότερη φάση τους, από την πλευρά των επαγγελματικών διεξόδων. Σύμφωνα με

στοιχεία του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, σε σύνολο 15.834 δικηγόρων οι 1.000

ασκούν επαγγέλματα άσχετα με το δικηγορικό, ενώ 4.873 – δηλαδή 1/3 των

Αθηναίων δικηγόρων – δεν κατόρθωσαν να κάνουν ούτε μία παράσταση στα

δικαστήρια κατά το έτος που έγινε η έρευνα, με λίγα λόγια είναι άνεργοι κατά

μία έννοια.