Το άγχος για το επάγγελμα που θα ακολουθήσουν στο μέλλον, σε συνδυασμό με
την αβεβαιότητα και τη σύγχυση που έχει προκαλέσει στους μαθητές η
εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, οδηγεί όλο και περισσότερους σε ιδιωτικά κέντρα,
όπου εμπιστεύονται την τύχη του επαγγελματικού τους προσανατολισμού.
|
Ουδεμία ενημέρωση υπάρχει στο σχολείο, αφού δίνουν στα παιδιά τα μηχανογραφικά δελτία χωρίς καμιά επεξήγηση και τα αφήνουν στην τύχη τους, λέει η κ. Βέρα Λεώβαρι, ψυχολόγος
|
Τα κέντρα αυτά λειτουργούν ως ατομικές επιχειρήσεις και αναλαμβάνουν έναντι
αμοιβής να υποβάλουν τους μαθητές σε μια σειρά από ψυχομετρικά και όχι μόνο
τεστ, για να συμπεράνουν ποιας μορφής επαγγέλματα ταιριάζουν στον καθένα,
ανάλογα με τις γνώσεις, τα ενδιαφέροντα, τις κλίσεις αλλά και τις προτιμήσεις
του. Σε μερικά απ΄αυτά δεν υπάρχει περιορισμός στην ηλικία, αφού πολλές φορές
έχουν δεχθεί και μεγαλύτερους σε ηλικία πελάτες, όπως φοιτητές, επαγγελματίες,
ακόμη και συνταξιούχους.
«Στην αρχή έχουμε μια προσωπική επαφή με τα παιδιά και τους γονείς και στη
συνέχεια ξεκινούν τα τεστ γνώσεων, ικανοτήτων, προσωπικότητας και
ενδιαφερόντων, ώστε να βγάλουμε συμπεράσματα για τους τομείς που τους
ταιριάζουν», λέει στα «ΝΕΑ» η κ. Βέρα Λεώβαρι, ψυχολόγος σε Κέντρο
Επαγγελματικού Προσδιορισμού στο Κέντρο της Αθήνας, τονίζοντας ότι «οι
15χρονοι και 16χρονοι μαθητές που έρχονται εδώ, είναι πολύ μπερδεμένοι. Στο
σχολείο δεν υπάρχει καμιά ενημέρωση, αφού τους δίνουν το μηχανογραφικό δελτίο
και τους αφήνουν στην τύχη τους».
Για 13.000 επαγγέλματα
Ο τρόπος δουλειάς στο συγκεκριμένο κέντρο είναι ο εξής: οι ενδιαφερόμενοι
απαντούν σε περίπου 1.500 ερωτήσεις και τα αποτελέσματα που εξάγονται
προσαρμόζονται σε κάποιο από τα προφίλ των 13.000 επαγγελμάτων που υπάρχουν
στο Κέντρο. Τα προφίλ που ταιριάζουν στις απαντήσεις είναι και τα επαγγέλματα
που ταιριάζουν στον ενδιαφερόμενο. Όπως επισημαίνει η κ. Λεώβαρι, «το κράτος
δαπανά τεράστια ποσά για τον σχολικό επαγγελματικό προσανατολισμό, χωρίς καμία
ανταπόδοση. Θυμάμαι μια 20χρονη κοπέλα που ήρθε, αφού είχε δώσει ήδη δύο φορές
Πανελλήνιες Εξετάσεις στη Β’ Δέσμη για το Τμήμα Βιολογίας. Από τα τεστ φάνηκε
ότι έδειχνε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα ανθρωπιστικά επαγγέλματα και της
προτείναμε να γίνει λογοθεραπεύτρια. Σπούδασε, σήμερα εργάζεται ως
λογοθεραπεύτρια και είναι πολύ ευχαριστημένη».
Περιορισμοί από το σύστημα
«Το εκπαιδευτικό σύστημα είναι αυτό που περιορίζει τις δυνατότητες των μαθητών
να επιλέξουν με απόλυτη ελευθερία το επάγγελμα που πραγματικά θέλουν να
ακολουθήσουν», τονίζει ο κ. Χρήστος Κάτσικας, εκπαιδευτικός – ερευνητής και
μέλος του Δ.Σ. της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων. «Ο μαθητής, στην ηλικία των
15 ή 16 ετών, αναγκάζεται να κάνει ορισμένους συμβιβασμούς στην επιλογή της
καριέρας που θέλει να ακολουθήσει. Λαμβάνει υπόψη του τη ζήτηση, τις
δυνατότητες που έχει και επηρεάζεται πολύ από τη γνώμη των γονιών του.
Όλ΄ αυτά τού δημιουργούν άγχος, που τον οδηγεί κάποιες φορές στα ιδιωτικά αυτά
κέντρα».
Αντιφατικά φαινόμενα
|
Οι προϋποθέσεις. Αυτά που απαιτούνται για να γίνει κανείς διευθυντής σχολείου Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, σύμφωνα με ένα από τα 13.000 προφίλ επαγγελμάτων που χρησιμοποιούνται σε Κέντρο Επαγγελματικού Προσδιορισμού στο κέντρο της Αθήνας
|
«Από τότε που εξαγγέλθηκε η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, έχουν παρατηρηθεί δύο
αντιφατικά φαινόμενα», λέει με τη σειρά της η Σύμβουλος Επαγγελματικού
Προσανατολισμού κ. Δόμνα Οικονομίδου, που εργάζεται σ΄ ένα τέτοιο κέντρο. «Από
τη μια έχει αυξηθεί πάρα πολύ το ενδιαφέρον, ειδικά μαθητών της Α’ Λυκείου,
που πιστεύουν ότι καλούνται πολύ γρήγορα να αποφασίσουν για το επαγγελματικό
τους μέλλον.
Από την άλλη, οι πολλές ώρες στα φροντιστήρια δεν τους αφήνουν να έρθουν λόγω
έλλειψης χρόνου». Πιστεύει πάντως ότι η ανάγκη ύπαρξης τέτοιων κέντρων
υπαγορεύεται από το ότι η «εξεύρεση εργασίας και η προσπάθεια αλλαγής
επαγγέλματος είναι μια πολύ δύσκολη υπόθεση.
Σε αυτά τα κέντρα προσπαθούμε να καταδειχθεί η σχέση εξάρτησης, η παραλληλία
και συμπληρωματικότητα της προσωπικότητας και των ενδιαφερόντων αφενός και των
επαγγελματικών προτιμήσεων ως παραγόντων που συντελούν στη λήψη επαγγελματικών
αποφάσεων αφετέρου». «Από τη στιγμή που η επαγγελματική ζήτηση είναι μεγάλη
για κορεσμένα επαγγέλματα, πολλά παιδιά αποτρέπονται από το να δοκιμάσουν να
κάνουν αυτό που πραγματικά επιθυμούν», τονίζει ο κ. Κάτσικας.
Πόσο κοστίζει
«Όσο λειτουργεί το κέντρο μας, έρχονται περισσότερα από 300 παιδιά τον χρόνο»,
λέει η κ. Οικονομίδου. «Το πιο μικρό απ΄ αυτά είναι 14 ετών, ενώ υπάρχουν
ακόμα και ενήλικοι 50 ετών που έρχονται εδώ και προσπαθούμε να τους
βοηθήσουμε», λέει.
Η διάρκεια του προγράμματος είναι πεντέμισι ώρες (σπαστές) και το κόστος
ανέρχεται στις 50 χιλιάδες δραχμές.
«Για κάθε άτομο υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες οι οποίοι θεωρούνται σημαντικοί
και καθοριστικοί για τις επιλογές που κάνει, τόσο στην προσωπική του ζωή όσο
και ευρύτερα στην κοινωνική και επαγγελματική», τονίζει η κ. Βίκυ Δελαπόρτα,
υπεύθυνη στο ίδιο κέντρο.
Το πρόγραμμα που ακολουθείται περιλαμβάνει δύο βασικές διαδικασίες.
Την αντικειμενική καταγραφή των ατομικών χαρακτηριστικών και την ανάλυσή τους,
καθώς και την παροχή συμβουλευτικής σε σχέση με τις κατευθύνσεις που
ταιριάζουν στο συγκεκριμένο άτομο», συμπληρώνει.
CD – ROM εργαλείο
Στην εποχή της πληροφορικής, δεν θα μπορούσε να λείπει ένα CD – ROM ως
εργαλείο για να βοηθήσει έναν έφηβο να διαλέξει το επάγγελμα που του
ταιριάζει.
«Εφαρμόζουμε ένα πρόγραμμα με τεστ που ζητούν από τον χρήστη να τονίσει τα
χαρακτηριστικά που του αρέσουν σε ορισμένες δραστηριότητες και στη συνέχεια να
υποδείξει κατηγορίες επαγγελμάτων που του ταιριάζουν», εξηγεί η κ. Εύη
Φουντουλάκη, υπεύθυνη του συγκεκριμένου προγράμματος. «Στόχος του προγράμματος
είναι να βοηθήσει τον χρήστη να κατανοήσει το επαγγελματικό του προφίλ όπως
αυτό παρουσιάζεται στην ανάλυση», εξηγεί.
«Το άγχος και η αγωνία που προκαλεί το Δημόσιο Σχολείο αναγκάζει αυτά τα άτομα
να καταφεύγουν στα συγκεκριμένα γραφεία», λέει ο κ. Κάτσικας.
«Είναι στην ευθύνη του σχολείου να προσαρμόσει έτσι τα προγράμματά του για να
δώσει διέξοδο και ανάσα σε αυτά τα παιδιά».
