Tabula rasa

Το 1985 το εξαιρετικό λογοτεχνικό περιοδικό «ΔΙΑΒΑΖΩ» έκανε ένα αφιέρωμα στο «χιούμορ». Μου ζητήθηκε τότε να συμμετάσχω με ένα κείμενο, το οποίο τιτλοφορούσα «Θέατρο χωρίς χιούμορ: θέατρο ρήξης και αναβολής». Παραπέμπω σήμερα, που πολλή συζήτηση και πολύς ντόρος γίνεται στις μέρες μας, κυρίως για τα όρια της σάτιρας, σε ορισμένα χαρακτηριστικά σημεία του συγκεκριμένου κειμένου: […]

Είδαμε για άλλη μια φορά στο Μπακού, στη διάρκεια της Παγκόσμιας Συνδιάσκεψης για το Κλίμα [COP 29], οργισμένους εκπροσώπους τριτοκοσμικών χωρών να απαιτούν περισσότερα, πολύ περισσότερα χρήματα εκ μέρους της Δύσης: εκατοντάδες δισεκατομμύρια ως ένα είδος αποζημίωσης για την εποχή της αποικιοκρατίας που ολοκλήρωσε τον κύκλο της προ πολλού. Από πού προέρχεται όμως η οργή, […]

Σε ποιον ανήκουν οι βουλευτικές έδρες; Στον βουλευτή ή στο κόμμα με το οποίο πολιτεύτηκε; Οι ερωτήσεις αυτές είναι παλιές, αλλά επανέρχονται συχνά στην επικαιρότητα, όταν υπάρχουν κομματικές διασπάσεις ή διαγραφές. Τελευταία έχουμε και διασπάσεις και διαγραφές. Αυτά μου θύμισαν μια παλιά ιστορία. Το 1991, φοιτητής ακόμα, είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω στην Ιταλία το […]

Διαβάζω αναλύσεις για τον ΣΥΡΙΖΑ. Συγχωρέστε με, μα έχω την ταπεινή γνώμη πως έχουμε αρχίσει να ξεχνούμε ακόμη και στοιχεία της νεότερης πολιτικής ιστορίας. Ακόμα και καταγωγές των πολιτικών χώρων, ίσως και τις εκβάσεις αυτών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το κόμμα της Κουμουνδούρου. Κατ’ αρχάς δεν ξέρω πώς και γιατί σήμερα οι περισσότεροι το εντάσσουν – το […]

Στη γλώσσα του TikTok, η συντομογραφία POV σημαίνει Point Of View: αυτός που φτιάχνει το βίντεο σε καλεί να το δεις από την οπτική γωνία που το περιγράφει. Να βγεις από τη δική σου θεώρηση, να μπεις στον ρόλο, να καταλάβεις τον κόσμο ενός χαρακτήρα. Να περπατήσεις με τα παπούτσια κάποιου άλλου, όπως λένε στην […]

Η ποικίλης μορφής σειρά εκδηλώσεων με γενικό τίτλο «Χώροι μουσικής και κινηματογράφου σε κίνδυνο», που απόψε εγκαινιάζεται στους χώρους του Ινστιτούτου Γκαίτε της Αθήνας (Ομήρου 14-16) με την εκδήλωση «Heritage in Focus» (Η κληρονομιά στο επίκεντρο), δεν μπορεί παρά να κινήσει το ενδιαφέρον σε όσους ενδιαφέρονται για μια επί της ουσίας εμπειρία για την πολύπλευρη […]

Η έκφραση «σωστή πλευρά της Ιστορίας» μπήκε στο πολιτικό μας λεξιλόγιο με την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία πριν από σχεδόν τρία χρόνια. Οπως συμβαίνει συνήθως με πολιτικά συνθήματα, το ακριβές περιεχόμενό του δεν είχε γίνει ποτέ ξεκάθαρο, όμως φαινόταν να περιέχει δύο συμπληρωματικές, όσο και σε κάποιον βαθμό αντιτιθέμενες, έννοιες. Από τη μια μεριά, […]

Δεν έχω αντιληφθεί ακόμη γιατί εγκαταλείπουμε τη νιρβάνα των πολιτικών συσχετισμών τρέχοντας από πάνελ σε πάνελ για να αποκρυπτογραφήσουμε τους χρησμούς, τα μάγια και τα ξόρκια του νεοκαραμανλισμού. Σκέφτομαι τώρα αυθορμήτως ότι οι επαναλαμβανόμενες βιβλιοπαρουσιάσεις – συγκεκριμένων πάντως τίτλων – προέρχονται ύστερα από ώρες μελέτης στο σιωπηλό εργαστήριο όπου ο αναγνώστης μένει μόνος του με […]

Το 1982, στο περιοδικό «Χρονικό», δημοσίευσα ένα κείμενο για τη δραματουργία που αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, κυρίως την περίοδο της Κατοχής και λίγο πριν – λίγο μετά τον Εμφύλιο. Επιτρέψτε μου να ανατρέξω σήμερα σε ορισμένα καθοριστικά σημεία αυτού του κειμένου, λίγο μόλις καιρό μετά τη συμπλήρωση 84 χρόνων από την […]

Ενώ τα αποτελέσματα των αμερικανικών εκλογών έτρεχαν ακόμη, ολοκλήρωσα την ανάγνωση ενός ακόμη σπουδαίου βιβλίου του κατ’ εξοχήν συγγραφέα που αποτελεί μυστήριο (καλύτερα, σκάνδαλο) το γιατί δεν έχει κερδίσει το Νομπέλ. Αναφέρομαι στον Ζυγό του Ντον Ντελίλο (εκδ. GUTENBERG) όπου αναπτύσσονται σε μεγάλο βάθος οι διεργασίες γύρω από τη δολοφονία του προέδρου Τζον Κένεντι το […]

Η διαγραφή του Αντώνη Σαμαρά είναι για τον ίδιο μια απελευθέρωση. Καιρό τώρα ο πρώην πρωθυπουργός διεκδικεί τον άτυπο ρόλο του αρχηγού μιας δεξιάς αντιπολίτευσης, που με βάση όσα λέει κατά τη γνώμη του λείπει. Τώρα μπορεί να την κάνει. Ελπίζω, για την υστεροφημία του, φτιάχνοντας ένα νέο κόμμα διότι το να καταλήξει στα γεράματα […]

Στη μνήμη του Σπύρου Μουστακλή Η εξέγερση του Πολυτεχνείου γίνεται μεθαύριο πενήντα ενός έτους. Σιγά σιγά οι γενιές που τη συνδιαμόρφωσαν γίνονται παππούδες και γιαγιάδες. Η Ιστορία αμείλικτη και ταυτόχρονα δίκαιη μετρά και εκείνο το μπόι, όχι απλώς όσων μίλησαν, έδρασαν, αγωνίστηκαν. Μα και όσων σιώπησαν απέναντι στη δικτατορία. Η Ιστορία δεν έχει κλείσει τους […]

Πάει μια εβδομάδα και κάτι μέρες που η Αμερική γύρισε στον τοξικό της πρώην και ο κόσμος εξακολουθεί να αναρωτιέται: μα καλά, δεν βλέπουν, δεν ακούν; Πώς είναι δυνατόν να τον ξαναψηφίζουν; Ο Τραμπ, φεύγοντας από τον Λευκό Οίκο, έδειξε όλους τους λόγους για τους οποίους είναι ακατάλληλος να κυβερνήσει: αρνήθηκε να αποδεχτεί το αποτέλεσμα, […]

Η σκηνή είχε κάτι το ανησυχητικά κωμικό. Ο άντρας που μάλλον αμέριμνος περπατούσε επί της, όπως πάντα, πολυσύχναστης οδού Τσιμισκή στη Θεσσαλονίκη άρχισε ξαφνικά να κάνει περίεργους χορευτικούς ελιγμούς, σλάλομ στην κυριολεξία, για να αποφύγει όχι μία, ούτε δύο, αλλά τρεις κοπέλες που βάδιζαν προς το μέρος του χωρίς να κοιτάζουν μπροστά. Ευτυχώς, δεν συγκρούστηκε […]

Φύσαγαν οι αληγείς άνεμοι της Πεντηκοστής ή του πενηνταήμερου εκείνη την άνοιξη του 1992 στο Μισίρι, όπου βρισκόμασταν, τα χαμσίνια, από το χάμσα, που πάει να πει πέντε στα αραβικά! Μύριζε το χαμσίνι, λοιπόν, όταν βγήκαμε από το αεροπλάνο. Ζεστό, ξηρό και αμμώδες αγέρι που αν σε πετύχει στην έρημο θα σε ραπίσει με τη […]