Καμπανάκι χτυπούν οι κατασκευαστές για την ανοδική πορεία που καταγράφει το τελευταίο διάστημα το κόστος ανέγερσης νεών κτιρίων, το οποίο υπερβαίνει συνολικά το 10%-15%. Καταλυτικό ρόλο παίζουν οι πρώτες ύλες και τα υλικά που χρησιμοποιούνται στις οικοδομικές εργασίες, οι οποίες έχουν πάρει την… ανιούσα εδώ και μερικούς μήνες, όπως ακριβώς και οι υπόλοιπες πρώτες ύλες.

Οπως λένε παράγοντες της κτηματαγοράς, οι τιμές αγοράς από το σίδηρο και τους πλαστικούς σωλήνες μέχρι τα χρώματα και τις γυψοσανίδες καταγράφουν αδικαιολόγητα μεγάλη αύξηση, πιέζοντας και σε κάποιες περιπτώσεις εκτροχιάζοντας τους αρχικούς προϋπολογισμούς. «Αν και μέχρι στιγμής δεν έχουν παρατηρηθεί φαινόμενα αναστολής εργασιών λόγω κόστους, ωστόσο δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο να οδηγηθούμε σε τέτοιες αποφάσεις από κάποιους μικροεργολάβους που δεν θα αντέξουν να σηκώσουν το επιπλέον βάρος, εάν συνεχισθεί επί μακρόν η σημερινή κατάσταση» σημειώνει κορυφαίο στέλεχος κατασκευαστικής εταιρείας που επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του. Πίεση στους προϋπολογισμούς ασκείται από την αύξηση στα μεροκάματα των οικοδόμων, τα οποία αρχίζουν και ανεβαίνουν όσο αναθερμαίνεται η κατασκευαστική δραστηριότητα και επιμένει επί μακρόν το φαινόμενο της έλλειψης εργατικών χεριών.

Αυτή τη στιγμή, μικρότεροι αλλά και μεγαλύτεροι εργολάβοι αδυνατούν να βρουν έμπειρα συνεργεία για να ολοκληρώσουν τα έργα που έχουν αναλάβει καθώς οι εργατοτεχνίτες της οικοδομής λιγοστεύουν επικίνδυνα. «Ο αριθμός όσων απασχολούνται στην οικοδομή έχει μειωθεί δραματικά μετά την πανδημία, μπορεί και κάτω από 200.000, όταν πριν από μερικά χρόνια ξεπερνούσαν τις 400.000. Εάν συνεχισθεί η διαρροή, δεν θα μπορέσουμε να παραδώσουμε τα κτίρια που έχουμε αναλάβει» σημειώνουν χαρακτηριστικά άνθρωποι του κλάδου.

Στο delivery

Γιατί συμβαίνει αυτό; Πού πήγαν όλοι αυτοί οι εργαζόμενοι; Η απάντηση είναι διπλή: στο εξωτερικό και στο… delivery φαγητού. Πολλοί, στην πλειονότητά τους αλβανικής καταγωγής, επέλεξαν στα πέτρινα χρόνια της δεκαετούς κρίσης να φύγουν στο εξωτερικό, όπου οι απολαβές και οι συνθήκες ήταν πολύ καλύτερες σε σχέση με τη χώρα μας. Γερμανία, Ιταλία και Σουηδία απορρόφησαν μεγάλο μέρος του εργατικού δυναμικού, προσφέροντας μάλιστα και κίνητρα (όπως π.χ. εφάπαξ επίδομα, δωρεάν στέγαση για κάποιους μήνες, κ.ά.) σε όσους αποφάσιζαν να εγκατασταθούν και να εργαστούν στο έδαφός τους. Αρκετοί επίσης απορροφήθηκαν από την αγορά του delivery, η οποία γνωρίζει πρωτοφανή άνθηση.

Με πιο εύκολες συνθήκες εργασίας και λιγότερη σωματική κόπωση, αρκετοί προτίμησαν να εργαστούν ως διανομείς φαγητού, παρότι γνώριζαν εκ των προτέρων πως θα αμειφθούν λιγότερο. Ρόλο στη στροφή αυτή παίζει και η ασφάλεια που αισθάνονται ότι θα πάρουν τα χρήματά τους, έστω και αν αυτά είναι λιγότερα. Σε αντίθεση με την οικοδομή, όπου όπως λένε πηγές που γνωρίζουν «μπορεί να περάσουν μήνες μέχρι να πληρωθείς τα μεροκάματα που έχεις κάνει, και κάποιες φορές μάλιστα αυτά δίνονται κουτσουρεμένα».

Οι αντικειμενικές

Η έλλειψη… χεριών εκτιμάται πως θα ενταθεί μόλις ξεκινήσουν οι εργασίες στο project του Ελληνικού. Τα εργοτάξια που αναμένεται να στηθούν στο κολοσσιαίο έργο στην έκταση του πρώην διεθνούς αεροδρομίου των Αθηνών αναμένεται να απορροφήσουν αρκετό από το εργατικό δυναμικό του λεκανοπεδίου Αττικής, μεγαλώνοντας τον «πονοκέφαλο» στους εργολάβους που έχουν διαφορετική ακτίνα δράσης.  «Πονοκέφαλο» στην αγορά προκαλεί και η αύξηση των αντικειμενικών αξιών από την 1η Ιανουαρίου 2022.

Η κριτική εστιάζεται κατά κύριο λόγο στη χρονική συγκυρία που επέλεξε το οικονομικό επιτελείο να προχωρήσει στις αλλαγές, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το πλήγμα που προκάλεσε η πανδημία ενώ καλούν την κυβέρνηση να αναβάλει την αναθεώρηση των αντικειμενικών σε μια καλύτερη χρονικά συγκυρία, όταν η οικονομία επιστρέψει στην κανονικότητα και ανακτήσει τον βηματισμό της.

Γιώργος Μανέττας