Αναζήτηση
Αρκεί ένα γράμμα της λατινικής αλφαβήτου. Ενα «e-» ως πρόθεμα μπροστά από το όνομα του κόμματος για να δοθεί η εντύπωση πως ένας απαρχαιωμένος οργανωτικά πολιτικός οργανισμός θα αρχίζει ξαφνικά να σφύζει από ψηφιακή ζωή. Πως θα αφήσει την ύλη της γραφειοκρατικής χαρτούρας για να οργανωθεί στο διαδικτυακό νέφος. Πως δεν θα κυνηγά νέα μέλη στον δρόμο και δεν θα νοικιάζει γραφεία για να στεγάσει τις τοπικές του γιατί τα νέα μέλη θα στρατολογούνται με μερικά κλικ στον υπολογιστή κι εκεί, στο άυλο περιβάλλον, θα γίνονται αυτές που στην κομματική ιδιόλεκτο λέγονταν κάποτε «ζυμώσεις». Εκεί θα «βάζουν τα θέματα» οι κομματικοί σύντροφοι.
Αυτός θα είναι ο e-ΣΥΡΙΖΑ. Ή μάλλον έτσι περιγράφεται η ψηφιακή ουτοπία του – αυτό που ο αρχηγός του κόμματος περιέγραψε ως ψηφιακό μετασχηματισμό. Ο πήχης έχει μπει ψηλά. Τι τα χρειαζόμαστε τα μέσα ενημέρωσης; Η επικοινωνία θα γίνεται αδιαμεσολάβητα με το κοινό όχι μέσα από τα παραμορφωτικά μιντιακά φίλτρα. Θα λέμε, ας πούμε, ότι ο αρχηγός έχει ηγετικό κύρος και θα είναι έτσι χωρίς αμφιβολία. Τι τις θέλουμε τις κάλπες; Εμείς θα κάνουμε ηλεκτρονικά δημοψηφίσματα χωρίς τον κίνδυνο να μας ψέξει το Συμβούλιο της Ευρώπης για τη διαδικασία όπως συνέβη με το δημοψήφισμα του 2015.
Δεν ανακάλυψαν την Αμερική
Εντάξει, οι του ΣΥΡΙΖΑ δεν ανακάλυψαν την Αμερική. Στην ίδια την Αμερική ήταν ο Μπαράκ Ομπάμα που αντιλήφθηκε πρώτος τη δύναμη των σόσιαλ μίντια για να γίνει από ένας ημιάγνωστος γερουσιαστής του Ιλινόι ο πρώτος αφροαμερικανός πρόεδρος στην ιστορία της χώρας του. Και σε αυτήν που θα ήθελε να γίνει μια μικρή Αμερική, την Ιταλία, ήταν ο Μπέπε Γκρίλο ο πρώτος, μαζί με τον ψηφιακό του γκουρού, τον μυστηριώδη Τζανρομπέρτο Καζαλέτζο, που θεωρητικοποίησε την ψηφιακή δημοοκρατία ως τη διάδοχο της διεφθαρμένης αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. Επιτέλους, η τεχνολογία μας παρέχει τα εργαλεία για να γίνει η δημοκρατία αυτό που δεν ήταν ποτέ με εξαίρεση την αρχαιότητα, αλλά και που θα έπρεπε να είναι πάντα. Αμεση. Αδιαμεσολάβητη. Μια δημοκρατία όπου αποφασίζουν απευθείας οι πολίτες και όχι οι εκπρόσωποί του για λογαριασμό των πολιτών.
Ο Γκρίλο δεν έκανε το όνειρό του πραγματικότητα – έχασε και τον ψηφιακό του γκουρού, στην αρχή από έναν γερό καβγά, έπειτα τους χώρισε οριστικά ο θάνατος του γκουρού. Αλλά ήταν το Κίνημα των 5 Αστέρων, το κίνημα που ίδρυσε ο Γκρίλο, που υπερηφανευόταν μόλις πριν από μερικές ημέρες ότι ποτέ στην ιστορία της ανθρωπότητας δεν είχαν ψηφίσει ηλεκτρονικά τόσοι πολλοί για ένα πολιτικό γεγονός. Περίπου 80.000 μέλη του κινήματος έκαναν κλικ στον υπολογιστή για να εγκρίνουν την πρόταση της ηγεσίας του κινήματος να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού με το Δημοκρατικό Κόμμα. Ενα ρεκόρ άξιο για το βιβλίο Γκίνες, αν και λίγο από εκείνα που πετυχαίνει κανείς χωρίς ανταγωνισμό. Ποιος άλλος ας πούμε σκέφτηκε να φτιάξει τη μεγαλύτερη φανουρόπιτα του κόσμου; Ποιος άλλος σκέφτηκε να θέσει σε ηλεκτρονική ψηφοφορία τις αποφάσεις του κόμματος;
Τι σκέφτεται;
Το σκέφτεται πια και ο ΣΥΡΙΖΑ για την καθόλου μακρινή εποχή που θα μετασχηματιστεί σε e – ΣΥΡΙΖΑ. Οχι πως θα ρωτάει και τίποτε φοβερά πράγματα τα μέλη του. Ηδη από την αναλογική του μορφή το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα έχει αφήσει πίσω του τον αντισυστημισμό του όπως άφησε πίσω του τον δικό του αντισυστημισμό το Κίνημα των 5 Αστέρων για τον ίδιο λόγο. Για να ανακαλύψουν οι ιταλοί αντισυστημικοί τη μετριοπάθεια ήταν αρκετές οι πρώτες ψυχρολουσίες της κυβερνητικής εμπειρίας. Εως τότε ζούσαν κι αυτοί με τις αυταπάτες τους, όπως θα έλεγε ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ.
Ακόμη όμως κι αν το επίδικο είναι ήσσονος σημασίας, ο χρυσός κανόνας δεν αλλάζει. Δημοψήφισμα κάνεις μόνο εάν έχεις εξασφαλισμένο το αποτέλεσμα. Η εμπειρία του 2015 και της κωλοτούμπας δεν επαναλαμβάνεται. Ηταν απλώς η εξαίρεση που επιβεβαίωσε τον κανόνα, έναν κανόνα που τήρησε πιστά ως πρωθυπουργός ο Αλέξης Τσίπρας όταν αρνήθηκε να κάνει δημοψήφισμα για τη Συμφωνία των Πρεσπών. Αν ληφθεί υπόψη το γεγονός πως αρνήθηκε και την εκλογή του αρχηγού από τη βάση, εκλογή που ελλείψει αντιπάλου θα είχε τον δημοψηφισματικό χαρακτήρα του τύπου «Ναι ή όχι στον αρχηγό», τότε αντιλαμβάνεται κανείς πως ακόμη και για τον e-ΣΥΡΙΖΑ του «βαθέματος της δημοκρατίας» τα δημοψηφίσματα είναι από τα πράγματα που λέγονται στην πολιτική αλλά δεν γίνονται. Το ρεκόρ του Κινήματος των 5 Αστέρων θα μείνει εκεί μόνο, έρημο και χωρίς ανταγωνιστή όπως το ρεκόρ της μεγαλύτερης φανουρόπιτας.
Αναλφαβητισμός;
Τι μένει; Εύκολα το βρίσκει κανείς εάν θυμηθεί πως τα νέα παιδιά του ΣΥΡΙΖΑ δεν πάσχουν από ψηφιακό αναλφαβητισμό – το αντίθετο. Εάν, με άλλα λόγια, διέπρεψε ως τρολ η ελαφρώς σιτεμένη πια γενιά, δηλαδή η γενιά των εποίκων των ψηφιακών μέσων, δεν θα διαπρέψει η γενιά των ιθαγενών των ψηφιακών μέσων; Δεν θα διαπρέψουν τα συριζόπουλα που γεννήθηκαν με λογαριασμό στο Facebook και το Twitter και εξάσκησαν τα δάχτυλά τους στην κούνια όχι με κουδουνίστρες αλλά με τάπλετς;
Θα ήταν ένα ερώτημα εάν σε αυτή την ψηφιακή ουτοπία του ΣΥΡΙΖΑ η νέα γενιά των τρολ θα κάνει τη δουλειά με πιο σοφιστικέ τρόπους ή με τους μπρούτους της προηγούμενης. Αλλά δεν είναι. Αυτή τη φορά τα συριζαϊκά τρολ δεν είναι θα είναι πιθανότατα μόνα τους. Η ψηφιακή τους ουτοπία θα απειλείται στο εξής από τα τρολ των άλλων.
