Μαγαζιά ακόμη και σε δήμους πολυτελείας που μέχρι σήμερα απαγορεύουν κάθε άλλη χρήση εκτός από την κατοικία θα μπορούν πλέον να λειτουργήσουν –αρκεί τα οικόπεδα να έχουν πρόσωπο σε κύριους οδικούς άξονες –με βάση τα όσα προβλέπονται με νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος για τη χωροταξική και πολεοδομική μεταρρύθμιση. Πλέον αλλάζουν τα πάντα στην οργάνωση της γης και μεταξύ άλλων προβλέπονται και διαδικασίες – εξπρές για την ένταξη μιας περιοχής στο σχέδιο πόλης. Σήμερα για να γίνει αυτό απαιτούνται 5 – 20 χρόνια. Στόχος του ΥΠΕΚΑ είναι η ένταξη να γίνεται σε 2 χρόνια.

Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος, με το νομοσχέδιο δημιουργείται ένα ξεκάθαρο πλαίσιο σε ό, τι αφορά τις χρήσεις γης με συγκεκριμένους κανόνες για καθεμία από τις 18 κατηγορίες που θεσπίζονται με το νομοσχέδιο. Για παράδειγμα, εξηγούν, στον άξονα της Κηφισίας επιτρέπονται οι εμπορικές χρήσεις στο Νέο Ψυχικό και απαγορεύονται στο Παλαιό Ψυχικό.

Το ίδιο γίνεται και στη Λεωφόρο Βουλιαγμένης στο ύψος της Βούλας, όπου στη μια πλευρά της λεωφόρου επιτρέπονται εμπορικές χρήσεις και στην άλλη μόνο κατοικία. Η δυνατότητα των δήμων να λαμβάνουν αποφάσεις απαγόρευσης χρήσεων είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν περιοχές πολλών ταχυτήτων εντός των ορίων των δήμων της χώρας. Συνήθη παραδείγματα αποτελούν οι χαρακτηρισμοί τμημάτων δήμων ως αμιγούς κατοικίας που έβαζαν φρένο ακόμη και σε δραστηριότητες όπως φροντιστήρια ή μικρά παραδοσιακά καφενεία.

Δήμοι όπως το Παλαιό Ψυχικό αποτελούσαν απαγορευμένη ζώνη για επισκέπτες, ενώ σε άλλους επικρατεί αλαλούμ για τις χρήσεις γης. Στον Δήμο Κηφισιάς στις περιοχές Κεφαλάρι, Πολιτεία και Νέα Κηφισιά επιτρέπονται μόνον κατοικίες ενώ στον υπόλοιπο δήμο υπάρχει πλήθος εμπορικών δραστηριοτήτων. Το μεγαλύτερο μέρος του Δήμου Βριλησσίων είναι χαρακτηρισμένο ως αμιγούς κατοικίας, αντίστοιχο καθεστώς επικρατεί σε Λυκόβρυση και Εκάλη. Συγκεκριμένοι δρόμοι στον Δήμο Αλεξανδρούπολης, όπως η οδός Θουκυδίδου, θεωρούνται αμιγούς κατοικίας μπλοκάροντας τις περισσότερες δραστηριότητες.
ΕΝΙΑΙΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ. Με τις διατάξεις του νομοσχεδίου θα ισχύουν ενιαίοι κανόνες για όλη τη χώρα και θα εκλείψουν παράδοξα όπως το να επιτρέπεται λειτουργία ψιλικατζίδικου στις περιοχές αμιγούς κατοικίας αλλά να μην επιτρέπεται η λειτουργία φούρνων ή κουρείων που εξυπηρετούν επίσης καθημερινές ανάγκες των κατοίκων.

Σύμφωνα με τις διατάξεις του νομοσχεδίου, καταργούνται οι μέχρι σήμερα δύο κατηγορίες κατοικίας που ίσχυαν (η αμιγής και η γενική) και δημιουργούνται τρεις νέες: αποκλειστικής κατοικίας, κατοικίας επιπέδου γειτονιάς και κατοικίας ενδιάμεσου επιπέδου. Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Αθηνών Γιώργο Ρούσκα, με την επίσπευση των διαδικασιών ένταξης μιας περιοχής στο σχέδιο πόλης ξεκαθαρίζει το τοπίο που συντηρεί τον κύκλο της αυθαιρεσίας. Τέτοιο παράδειγμα είναι τα αυθαίρετα που φυτρώνουν σαν μανιτάρια και μετά εκ των υστέρων γίνεται προσπάθεια για την τακτοποίησή τους.

Ωστόσο, σύμφωνα με νομικούς κύκλους, με τη δυνατότητα που δίνεται για χρήσεις καταστημάτων και άλλων χρήσεων πέραν της κατοικίας ακόμη και σε πολυτελείς δήμους αναμένονται αντιδράσεις από όσους θα θεωρήσουν ότι θα υποβαθμισθεί η περιοχή τους.

Τρία χρόνια για μια αλλαγή

Σήμερα μια μικρή μετατόπιση στη ρυμοτομική γραμμή ενός σχεδίου ή μια άρση απαλλοτριώσεων, ακόμη και μια απλή αλλαγή χρήσης γης σε ένα ρυμοτομικό σχέδιο (π.χ. από νηπιαγωγείο σε δημοτικό) χρειάζεται τρία χρόνια για να εγκριθεί! Τώρα ο στόχος είναι να υπάρχει έγκριση μέσα σε διάστημα λίγων μηνών.

Οι ισχύουσες απαγορεύσεις

Δεν επιτρέπονται οι φούρνοι και τα κουρεία σε περιοχές αμιγούς κατοικίας (παρότι εξυπηρετούν καθημερινές ανάγκες των κατοίκων). Αντίστοιχα, απαγορεύεται η λειτουργία τραπεζών και ταξιδιωτικων γραφείων στις περιοχές τουρισμού (αν και χρειάζονται άμεσα στους τουρίστες), ενώ με βάση τα όσα ίσχυαν δεν μπορούσαν να λειτουργήσουν επαγγελματικά εργαστήρια στις περιοχές χονδρικού εμπορίου.