|
|
Δυο μεγάλες δίκες, η «δίκη ΑΣΠΙΔΑ» και η «δίκη Λαμπράκη», στιγματίζουν το
1966. Και στις δύο η «αόρατος κυβέρνηση» (Ανάκτορα, παρακράτος – ξένες
μυστικές υπηρεσίες), υπό την αδυναμία ή και την ανοχή της «κυβέρνησης των
Αποστατών» του Στ. Στεφανόπουλου, επιχειρεί τις προπαρασκευαστικές εκείνες
ενέργειες, που οδήγησαν επτά μήνες αργότερα στο Πραξικόπημα της 21ης Απριλίου
1967 και την κατάλυση της Δημοκρατίας.
Με τη δίκη των 28 αξιωματικών, η «αόρατη κυβέρνηση» επιδιώκει την
εξουδετέρωση κάθε δημοκρατικού στοιχείου στο στράτευμα, εν όψει των σχεδίων
εκτροπής που έχει δρομολογήσει, ενώ με τη «δίκη Λαμπράκη» να καλύψει τα
εκτελεστικά όργανα του Παρακράτους. Έπεσε, όμως, έξω στους υπολογισμούς της. Η
παρουσία του ανακριτή Χρήστου Σαρτζετάκη και τα φώτα της δημοσιότητας
εκμηδένισαν τα περιθώρια στην ελευθερία δράσης των σκοτεινών κύκλων.
Η ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα της εποχής απεικονίζεται στους τίτλους των
εφημερίδων. Η «Καθημερινή» της 1ης Οκτωβρίου με τη δημοσίευση του πορίσματος
για τον ΑΣΠΙΔΑ, αναγράφει: «Μία ρυπαρά και αδίστακτος οργάνωσις με πρώτον
στόχον τον βασιλέα. Ανασύρονται όλαι αι πτυχαί της αντεθνικής συνωμοσίας
εξυφανθείσης υπό την ηγεσίαν του κ. Ανδρ. Παπανδρέου. Έμπνευσις και
καθοδήγησις υπό της Ενώσεως Κέντρου».
|
Με το πενάκι του Κώστα Μητρόπουλου στα ΝΕΑ, το σχόλιο για το πόρισμα ΑΣΠΙΔΑ
|
Η ίδια εφημρίδα και υπό τον τίτλο «Αποκαλυπτήρια», στο κύριο άρθρο της την
επομένη της δημοσίευσης του Πορίσματος, παρατηρεί:
«Ο κ. Παπανδρέου φημίζεται ως άνθρωπος ευφυής και εις την παναθλίαν αυτήν
υπόθεσιν συμπεριεφέρθη κατά τρόπον διαψεύδοντα και την φήμην αλλά και την
πενιχροτέραν έννοιαν ευφυΐας. Αλλά συμπεριεφέρθη και κατά τρόπον ανάξιον
εντίμου πολιτικού, όταν επεζήτησε να επιρρίψη εις τον Βασιλέα την ευθύνην μιας
πολιτικής αναταραχής…
«Την συνεκάλυψε»
Ο κ. Παπανδρέου παραιτηθείς, συνήγειρεν έκτοτε τον αριστερόν όχλον διά να
κατηγορήση τον Βασιλέα ότι δεν περιορίζεται εις το να βασιλεύει αλλά θέλει και
να κυβερνά, παραβιάζων διά του τρόπου τούτου το Σύνταγμα, ενώ μέχρι της χθες
ακόμη επικειμένης της εκδόσεως του Πορίσματος, ο κ. Γ. Παπανδρέου ηγωνίζετο να
εμφανίση τον Α.Σ.Π.Ι.Δ.Α. είτε ως ουσία ανύπαρκτον είτε ως παιδαριώδη
πρωτοβουλίαν, άνευ συνεχείας και αναξίαν προσοχής. Και το Πόρισμα αποκαλύπτει
ότι ο κ. Παπανδρέου, ο πολιτικός ηγέτης ο οποίος διελάλει το διεκήρυξεν
ακόμη και προχθές ότι ο Στρατός δεν ημπορεί ν΄ ανήκη ούτε εις πρόσωπα ούτε
εις κόμμα, αλλά μόνον εις το έθνος, δεν εγνώριζεν απλώς την συνωμοσίαν εις το
Στράτευμα, αλλά και την συνεκάλυψε και είχε την μωράν κεφαλήν της υπό την
στέγην του!…».
|
Δίκη ΑΣΠΙΔΑ. Οι κυριότεροι κατηγορούμενοι. Με σειρά εξ αριστερών. Οι συνταγματάρχες Σπ. Τσαμασιώτης, Π. Αναγνωστόπουλος, Δ. Χονδροκούκης, Α. Παπατέρπος. Στη Β’ σειρά διακρίνονται: Οι αντισυνταγματάρχες Δ. Παραλίκας και Τ. Κατσιμήτρος και οι λοχαγοί Π. Παπαγεωργόπουλος, Αριστ. Μπουλούκος και ο Ν. Δαμηλάκος
|
«ΤΑ ΝΕΑ» (29 Σεπτεμβρίου 1966) δύο ημέρες πριν από την έκδοση του Πορίσματος
των ανακρίσεων για την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ, προειδοποιούν, «Μελετούν εκτροπή.
Ανοικτή εμφάνιση της Χούντας».
«Οι Αποστάτες με δικτατορικά σχέδια», σημειώνει η εφημερίδα καί προσθέτει:
«Περίοδος εντάσεως και πολιτικής οξύτητας αρχίζει με απ’ ευθείας εμφάνιση στο
προσκήνιο της Χούντας και με βασικό στόχο τον στραγγαλισμό της λαϊκής
θελήσεως. Κύρια στοιχεία των κινήσεων για νέα έκτροπα είναι:
α) Η πολιτική εκμετάλλευση του Πορίσματος “ΑΣΠΙΔΑ” (που θα δοθεί στη
δημοσιότητα τις επόμενες ημέρες). Και,
β) η “εξ οικείων” αποκάλυψη ότι ο κ. Π. Γαρουφαλιάς, εκπρόσωπος κύκλων
της ανωμαλίας, αναπτύσσει δραστηριότητα για να σχηματισθεί κυβέρνηση
ημιδικτατορικής αποστολής».
«ΔΙΚΗ ΛΑΜΠΡΑΚΗ»
Κρύβονταν στα «στεγανά»
|
Το δικαστήριο στη «δίκη Λαμπράκη» στη Θεσσαλονίκη. Αριστερά ο Εισαγγελέας Παύλος Δελαπόρτας
|
«Δικάζονται οι εκτελεσταί, αγωνιούν οι εμπνευσταί», με τον εύγλωττο αυτό τίτλο
σηματοδοτείται η έναρξη της «δίκης Λαμπράκη», τη δευτέρα 3 Οκτωβρίου 1966.
Στο εδώλιο 31 κατηγορούμενοι και «πίσω τους το στυγνό καθεστώς της βίας»,
επισημαίνεται στον Τύπο της εποχής.
Τρεισήμισι χρόνια μετά το έγκλημα, που συνεκλόνισε το πανελλήνιο και απετέλεσε
την αφετηρία των μετέπειτα δραματικών πολιτικών εξελίξεων, η Θεσσαλονίκη και
πάλι στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος.
Στα τηλεγραφήματα των διεθνών ειδησεογραφικών πρακτορείων τονίζεται ότι η δίκη
παρουσιάζει διεθνές ενδιαφέρον. Αυτό μάλιστα πιστοποιείται από το γεγονός ότι
τη δίκη παρακολούθησαν απεσταλμένοι του ξένου Τύπου, των μεγάλων
ειδησεογραφικών πρακτορείων και συνεργεία διεθνών τηλεοπτικών δικτύων.
Στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, η «δίκη Λαμπράκη» δεν θεωρείται υποδέεστερη ως
προς το ενδιαφέρον με τη διεξαγόμενη δίκη στο Παρίσι για τη δολοφονία του
ηγέτη της δημοκρατικής αντιπολίτευσης στο Μαρόκο, Μπεν Μπάρκα, από πράκτορες
του καθεστώτος του βασιλιά Χασάν.
Στο ρεπορτάζ του απεσταλμένου των «ΝΕΩΝ» στη Θεσσαλονίκη, Μανώλη Μαθιουδάκη,
υπογραμμίζονται επίσης ότι «από πολιτική πλευρά η ανησυχία ορισμένων κύκλων
πηγάζει από τον κίνδυνο πλήρους διαλευκάνσεως και αποκαλύψεως των αόρατων
οργανωτών της δολοφονίας του βουλευτή της Αριστεράς, Γρηγόρη Λαμπράκη. Αν τα
“στεγανά” δεν λειτουργήσουν καλά και μιλήσουν ορισμένοι κατηγορούμενοι, “που
γνωρίζουν πολλά”, οι επιπτώσεις στην πολιτική ζωή της χώρας και στην υψηλή
ηγεσία τού τότε υπερκράτους θα είναι τρομακτικές».
