Άρον άρον, λίγες ημέρες πριν από την κατάθεση στη Βουλή του νομοσχεδίου για την αναμόρφωση του οικογενειακού δικαίου, η κυβέρνηση αποσύρει τις τροποποιήσεις για τη γονική μέριμνα, τρομάζοντας προφανώς από τις αντιδράσεις που εκδηλώθηκαν.


Η πρωτοφανής υπαναχώρηση, ενώ το σχέδιο νόμου έχει περάσει από όλα τα στάδια επεξεργασίας, προδίδει την ανησυχία που προκάλεσαν στα κυβερνητικά κλιμάκια οι αντιδράσεις των γυναικείων οργανώσεων, αλλά και η σχετική έκθεση της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, η οποία κρούει τον κώδωνα του κινδύνου σε περίπτωση καθιέρωσης της συνεπιμέλειας του ανηλίκου τέκνου και από τους δύο γονείς μετά τον χωρισμό του ζευγαριού.

«Η διατήρηση της από κοινού άσκησης της γονικής μέριμνας, εν όψει και της ασάφειας βασικών εννοιών, όπως είναι εκείνη των “συνήθων πράξεων που αναφέρονται στην καθημερινή ζωή του ανηλίκου” (τροποποιημένο άρθρο 1513 ΑΚ), θα προκαλέσει βλαβερές για τα παιδιά εντάσεις και συχνότερη παρέμβαση των δικαστηρίων στην καθημερινή ζωή για την επίλυση διαφωνιών», υποστηρίζει η ΕΕΔΑ.

Με την επίμαχη τροποποίηση, η οποία τελικά αποσύρεται προκειμένουσύμφωνα με κύκλους του υπουργείου Δικαιοσύνης- να επανεξεταστεί το θέμα, υπήρχε πρόθεση να καθιερωθεί, ενιαίως και ανεξάρτητα από την ύπαρξη της έγγαμης συμβίωσης, ως νόμιμο σύστημα άσκησης της γονικής μέριμνας η από κοινού άσκησή της εκ μέρους και των δύο γονέων (συνεπιμέλεια του προσώπου, συνδιαχείριση της περιουσίας και συνεκπροσώπηση του ανηλίκου). Κατόπιν συμφωνίας των γονέων θα καθοριζόταν ο τόπος κατοικίας του παιδιού και ο τρόπος επικοινωνίας του με τον γονέα, με τον οποίο δεν συγκατοικεί. Το δικαστηρίο θα παρενέβαινε μόνο στην περίπτωση που οι δύο γονείς δεν θα μπορούσαν να συμφωνήσουν.

Διά της δικαστικής οδού άλλωστε θα είχε το δικαίωμα ο ένας από τους δύο γονείς να διεκδικήσει την ανάθεση της γονικής μέριμνας στον ίδιο, κατά ένα μέρος ή στο σύνολό της για σπουδαίο λόγο, όπως είναι η μεταβολή του τόπου της κατοικίας του παιδιού κατά τρόπο που δυσχεραίνεται η επικοινωνία με αυτό του αιτούντος και κατά παράβαση της συμφωνίας των γονέων ή της δικαστικής απόφασης.

«Επικίνδυνη ανατροπή»

«Η εισαγωγή του κανόνα της συνέχισης της από κοινού άσκησης της γονικής μέριμνας και μετά τη λύση ή ακύρωση του γάμου ή τη διακοπή της έγγαμης συμβίωσης αποτελεί πολύ επικίνδυνη ανατροπή βασικών αρχών του οικογενειακού δικαίου που εξυπηρετούν το συμφέρον του παιδιού», επισημαίνει στη σχετική έκθεσή της η ΕΕΔΑ, υπογραμμίζοντας και μια άλλη παράμετρο. Τις περιπτώσεις των γονέων, οι οποίοι δεν εκπληρώνουν τη θεμελιώδη υποχρέωση της καταβολής διατροφής, που σύμφωνα με την αποσυρθείσα ρύθμιση θα είχαν δικαίωμα να επεμβαίνουν και να ρυθμίζουν σημαντικές πτυχές της ζωής του παιδιού.

Πάντως, ανεξάρτητα από τις τοποθετήσεις των άμεσα ενδιαφερομένων, κοινός τόπος σχολιασμού της αποσυρθείσας ρύθμισης ήταν η επισήμανση την οποία διατύπωσε γραπτώς η ΕΕΔΑ ότι η ρύθμιση που επρόκειτο να προωθηθεί προϋποθέτει ώριμους γονείς, καθώς ακόμη και η Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή αναγνωρίζει τα εξής: «Ασφαλώς μπορεί να σημαίνει αύξηση των ευκαιριών προστριβής, αλλά θεωρήθηκε από την Επιτροπή ότι καθιστά τους γονείς πιο υπεύθυνους και ότι αυτοί ενισχύονται, αν θέλουν να ασκήσουν τον γονικό τους ρόλο για την ουσιαστική σύνδεση με το ανήλικο τέκνο, που είναι απαραίτητη για την ψυχική και συναισθηματική ανάπτυξη του τέκνου. Επιπλέον η Επιτροπή θεωρεί ότι το σύστημα της συμφωνίας των γονέων μεσοπρόθεσμα συμβάλει θετικά ώστε οι γονείς να αντιλαμβάνονται ότι, παρά τον χωρισμό τους, είναι και οι δύο υπεύθυνοι για το παιδί».

Τροποποιήσεις Οικογενειακού Δικαίου


1 Για τη λύση του γάμου με «αυτόματο» διαζύγιο ο χρόνος διάστασης μειώνεται στα δύο χρόνια. 2Καθιερώνεται το Σύμφωνο Ελεύθερης Συμβίωσης για ετερόφυλα ζευγάρια.

3 Διευκολύνεται η υιοθεσία με την αναπλήρωση, με δικαστική απόφαση, της συναίνεσης των φυσικών γονέων του παιδιού, όταν δεν ανευρίσκονται.

4Οι σύζυγοι θα έχουν τη δυνατότητα, εφόσον το επιθυμούν, να προσθέτουν και το επώνυμο του ή της συζύγου τους.