Κανονικά σήμερα, τελευταία ημέρα του χρόνου, επιβάλλεται να γίνει μια ανασκόπηση της χρονιάς που φεύγει, αυτού του άνοστου, άγευστου, ανιαρού εν πολλοίς και σαν κακορίζικη Δευτέρα ύστερα από τριήμερο 2025. Ενας απολογισμός για ό,τι συνέβη στη χώρα και μας συντάραξε, μας εντυπωσίασε, μας προβλημάτισε, μας φόβισε, μας ικανοποίησε, μας απορρύθμισε, μας χαροποίησε ή μας έφερε μπροστά σε αδιέξοδα, σε καταστάσεις που δύσκολα μπορέσαμε να διαχειριστούμε. Υποστηρίζεται από επαΐοντες και μη περί την ψυχολογία ότι η τελευταία ημέρα του χρόνου προσφέρεται πλην όλων των άλλων και ως μια καλή ευκαιρία για τον καθένα να κάνει τον προσωπικό του απολογισμό. Να εντοπίσει τα λάθη και τις παραλείψεις του, να προσδιορίσει το πού έκανε βήματα μπροστά στη ζωή του και πού πίσω, και οπλισμένος από τη δύναμη που του δίνει η «αναγνώριση» να οργανωθεί για να αντιμετωπίσει το «άγνωστο» της νέας χρονιάς. Που έρχεται σε λίγες ώρες και είναι γεμάτη προκλήσεις και προσδοκίες για καλύτερη ζωή, με λιγότερο άγχος και περισσότερη όρεξη για να πετύχει στόχους που έως τώρα αποδείχθηκαν ανέφικτοι. Εμειναν απλώς «θέλω».
Ναι, το ξέρω, και πέρυσι, τέτοια ημέρα, τα ίδια λέγαμε πάνω – κάτω κι αποδείχθηκαν – για τους περισσότερους – λόγια του αέρα. «Επεα πτερόεντα», που έγραφαν παλιά οι δημοσιογράφοι, με εκείνα τα ωραία ελληνικά…
Τρία πρόσωπα, ένας στόχος
Αν πάντως έπρεπε να κάνει κάποιος μια γρήγορη «απογραφή» τού τι αφήνει το 2025 στην πολιτική ζωή της χώρας, θα έπρεπε αναπόφευκτα να ασχοληθεί πρωτίστως με τα πρόσωπα, τα οποία λογικά θα τα δούμε να παίζουν έναν ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις και το 2026. Τα πρόσωπα αυτά είναι:
- Η Μαρία Καρυστιανού, που αναδείχθηκε μέσα από μια ιστορικών διαστάσεων τραγωδία, αυτή των Τεμπών, και απειλεί να ανατρέψει την «καθεστηκυία» πολιτική πραγματικότητα, γεμίζοντας την εκλογική δεξαμενή με κόσμο που παραδοσιακά απείχε από τις εκλογές τις τελευταίες δύο δεκαετίες τουλάχιστον. Είναι η αντισυστημική ψήφος, το «δεν ξέρω, δεν απαντώ» των δημοσκοπήσεων, οι «νεοαγανακτισμένοι» που επανέρχονται ύστερα από μια 15ετή περίοδο σιωπής στο προσκήνιο, αυτοί που την ακολουθούν. Ενα αχρωμάτιστο ακροατήριο, το οποίο έχει υπερκομματικά χαρακτηριστικά και ως εκ τούτου είναι αδύνατον να μετρηθεί επί πραγματικού. Μόνο όταν αναμετρηθεί με τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις, θα φανεί πόσο είναι και τι συνθήκες μπορεί να δημιουργήσει.
- Ο Αλέξης Τσίπρας, που μεθοδικά επιχειρεί να επανέλθει στο προσκήνιο ως επικεφαλής ενός σχηματισμού ο οποίος θα μπορούσε να αποτελέσει το αντίπαλον δέος του επικυρίαρχου στο πολιτικό προσκήνιο Κυρ. Μητσοτάκη. Με ένα βιβλίο αγιογραφικού χαρακτήρα και με σποραδικές πολιτικές παρεμβάσεις σε θέματα μείζονος πολιτικής σημασίας για τη χώρα, ο Αλ. Τσίπρας δημιουργεί προσεκτικά συνθήκες για την πολιτική εκπροσώπηση ενός χώρου ο οποίος σήμερα είναι κατακερματισμένος και εκτείνεται από τις παρυφές της ΝΔ μέχρι τα όρια της κομμουνιστικής Αριστεράς. Το εγχείρημα που θα ξεδιπλωθεί μέσα στην καινούργια χρονιά δεν είναι εύκολο. Αντίθετα, θα συναντήσει πολλές και ποικίλες δυσκολίες, καθώς η προσδοκία για πλήρη εκπροσώπηση της Κεντροαριστεράς σκοντάφτει αφενός στο σχεδόν συμπαγές ΠΑΣΟΚ από τη μια, αφετέρου στον αντισυστημισμό που προβάλλει η Μ. Καρυστιανού και ο οποίος φαίνεται να συγκινεί σημαντικά τμήματα της ανανεωτικής Αριστεράς.
- Ο Αντώνης Σαμαράς. Ισως πρόκειται για κανονικό γρίφο στο παζλ των πολιτικών εξελίξεων στη νέα χρονιά. Βλέπει κόσμο, αρθρώνει αντιπολιτευτικό λόγο, σχηματοποιεί το ακροατήριό του στον στενό πυρήνα της Νέας Δημοκρατίας, προβάλλει εθνικοπατριωτικά χαρακτηριστικά που δήθεν έχει εγκαταλείψει το κυβερνών κόμμα και απειλεί να γίνει σφήνα στα πλευρά του κόμματος, που και εκείνος κάποτε διοίκησε. Δεν έχει αποσαφηνίσει τις προθέσεις του και η στάση που τηρεί δείχνει σαν να θέλει να παίζει διαρκώς με τα νεύρα του μεγάλου αντιπάλου του, Πρωθυπουργού Κυρ. Μητσοτάκη. Ισως γιατί καταλαβαίνει ότι από αυτόν περνάει το πόσο εφικτός θα καταστεί ο στόχος μιας τρίτης θητείας του κ. Μητσοτάκη. Επειδή ό,τι καταφέρει να συγκεντρώσει σε ποσοστό θα είναι το αποτέλεσμα μιας αφαίρεσης από το συνολικό άθροισμα των δυνάμεων της ΝΔ.
Τρία πρόσωπα, τρεις διαφορετικές επιδιώξεις, ένας στόχος: η ανατροπή στην παγιωμένη εδώ και 7 χρόνια κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στο πολιτικό σκηνικό της χώρας…
Οι αντίπαλοι
Απέναντι σε αυτά τα τρία πρόσωπα τι έχουμε και τι μπορούμε να περιμένουμε για το 2026;
Τα εξής:
- Τον Πρωθυπουργό Κυρ. Μητσοτάκη, η κυβέρνηση του οποίου, παρά τις διάφορες κρίσεις, σοβαρές ή λιγότερο σοβαρές, εξακολουθεί να αποτελεί τον αδιαφιλονίκητο κυρίαρχο του παιχνιδιού. Η αναμενόμενη φθορά, λόγω της «κατάρας» της δεύτερης 4ετίας, αγγίζει μεν την εκλογική απήχηση του κόμματος του οποίου ηγείται, αλλά όχι τον ίδιο. Το πολιτικό του κεφάλαιο, αν και με ρωγμές και αναπόφευκτη φθορά, παραμένει στη βάση του, ισχυρό, πράγμα που του δίνει το δικαίωμα να απορρίπτει διαμιάς τα σενάρια που διακινούνται στο οικονομικό – πολιτικό κατεστημένο για «εν κινήσει» αλλαγή του, κατά το πρότυπο του Κ. Σημίτη το 2004. Αν αποφασίσει να αποχωρήσει, κυρίως για λόγους προσωπικούς (εξαιτίας ενός σκανδάλου, ας πούμε, το οποίο θα συνταράξει την κυβέρνηση, ή μιας αποτυχίας σε εκλογές), είναι αυτός που θα καθοδηγήσει τις εξελίξεις στη ΝΔ…
- Τον αρχηγό της αντιπολίτευσης Νικ. Ανδρουλάκη, ο οποίος βιώνει συνεχώς μια επιχείρηση απαξίωσής του – σε αρκετές περιπτώσεις, με την επίνευση του Μεγάρου Μαξίμου – από κορυφαία στελέχη του κόμματος. Ο αγώνας που δίνει είναι ένας ιδιότυπος διμέτωπος: αφενός κατά της κυβέρνησης, αφετέρου για να απαγκιστρωθεί από τη σκληρή εσωκομματική κριτική που δέχεται και η οποία δεν του επιτρέπει να παρουσιαστεί στην κοινωνία ως εναλλακτική πρόταση εξουσίας απέναντι στον Κυρ. Μητσοτάκη. Το δυστύχημα για τον Νικ. Ανδρουλάκη είναι ότι, εξαιτίας της διαρκούς αμφισβήτησης που δέχεται και της ατολμίας του να την αντιμετωπίσει, δεν έχει πλέον τον χρόνο αλλά ούτε και τη δυνατότητα να επιχειρήσει ένα προσωπικό rebranding, έτσι ώστε να οδηγήσει το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές με καλύτερους όρους.
- Την παραπαίουσα Αριστερά, που προήλθε από την αμοιβαδοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ εξαιτίας των συνεχών ηττών που υφίσταται από το 2019 και εντεύθεν. Το 2026, προφανώς θα ξεκαθαρίσει πολλά πράγματα για το μέλλον του χώρου. Και δεν είναι μόνο το πώς θα υποδεχθεί το εγχείρημα του Αλ. Τσίπρα. Είναι και το τι επίπτωση θα έχει και το υπό δημιουργία «κόμμα» της Μ. Καρυστιανού στην πολιτική εκπροσώπησή του. Δεν είναι τυχαίο ότι τρεις σχηματισμοί βρίσκονται ήδη προ συνταρακτικών εξελίξεων – που μπορεί να είναι από νέες διασπάσεις μέχρι αυτοδιάλυση. Ο ΣΥΡΙΖΑ, η Νέα Αριστερά και το Κίνημα Δημοκρατίας του Στ. Κασσελάκη εισέρχονται στο 2026 με όλους τους οιωνούς απέναντί τους…
«Κλειδί» οι γεωστρατηγικές εξελίξεις
Και η χώρα; Αν εξαιρέσει κανείς την ακρίβεια που εξακολουθεί να απασχολεί μεγάλο μέρος των χαμηλότερων εισοδηματικά κοινωνικών ομάδων, νομίζω ότι το σοβαρότερο πρόβλημα που θα αντιμετωπίσει είναι οι επιπτώσεις από τις γεωστρατηγικές εξελίξεις στην περιοχή. Και όχι μόνο – κλασικά – στο επίπεδο των ελληνοτουρκικών σχέσεων, αλλά με ό,τι έχει να κάνει με το ευρύτερο παιχνίδι που παίζεται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, στη Μέση Ανατολή και στον πόλεμο στην Ουκρανία. Και ο… Θεός να βάλει το χέρι του με τον απρόβλεπτο πρόεδρο Τραμπ, που μπορεί να του κατέβει κάποια στιγμή μέσα στο ’26 καμιά ωραία ιδέα να επιλύσει και τις ελληνοτουρκικές διαφορές…
Καλή χρονιά!
Τούτων δοθέντων, ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ να έχουμε. Με υγεία, ειρήνη και κατανόηση. Τα υπόλοιπα θα τα βρούμε.
