Με τις πρόσφατες αναγνωρίσεις του παλαιστινιακού κράτους από χώρες-μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, όπως η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία, ο αριθμός των κρατών που το έχουν κάνει ανέρχεται σε 157. Τα κράτη-μέλη του ΟΗΕ είναι 193. Αυτός ο εντυπωσιακός αριθμός, 81% του συνόλου, μεταξύ αυτών τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας εκτός από τις ΗΠΑ, αντανακλά ωστόσο μόνο τη διάθεσή τους να υπάρξει παλαιστινιακό κράτος.
Οι αναγνωρίσεις δεν οδηγούν στη δημιουργία του και τα κράτη που την υποστηρίζουν δεν μπορούν να την επιβάλλουν. Δεν έχει λοιπόν σημασία το κύμα αναγνωρίσεων των τελευταίων εβδομάδων; Προφανώς και έχει ως μέσο πίεσης προς το Ισραήλ να αλλάξει στάση. Το πιθανότερο όμως είναι να φέρει το αντίθετο αποτέλεσμα. Η σημερινή του ηγεσία απορρίπτει τη λύση των δύο κρατών και επιδιώκει με την επιχείρηση στη Γάζα να δημιουργήσει τετελεσμένα που θα καθιστούν αδύνατη τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους μετά τη λήξη του πολέμου. Αλλά και το τέλος των πολεμικών επιχειρήσεων πάλι από το Ισραήλ εξαρτάται αφού καμία άλλη χώρα δεν πρόκειται να παρέμβει στρατιωτικά για να το επιφέρει. Επομένως, οι αναγνωρίσεις δεν έχουν άμεσο πρακτικό αντίκρυσμα. Αρκεί να θυμίσουμε ότι η Κίνα, μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας, και μια πολύ ισχυρή χώρα, έχει αναγνωρίσει το παλαιστινιακό κράτος ήδη το 1988.
Παρά τον συμβολικό τους χαρακτήρα, υπάρχει ωστόσο μια ουσιώδης διαφορά μεταξύ των προηγούμενων και των τωρινών αναγνωρίσεων. Πρόκειται για τη δυναμική που αυτές δημιουργούν. Ακόμη και αν δεν είναι άμεση η σύστασή του, η διεθνής κοινότητα στην πλειονότητά της αναγνωρίζει ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση από την ύπαρξη παλαιστινιακού κράτους. Πώς θα μπορέσει όμως να την επιβάλλει;
Η απάντηση θα δοθεί όταν υπάρξει σχέδιο επίλυσης του Μεσανατολικού με ρεαλιστικούς όρους και συμμαχία κρατών που να μπορεί να το εφαρμόσει. Η σημερινή ισραηλινή ηγεσία βασιζόμενη στη στρατιωτική της ισχύ πολύ δύσκολα θα συμβιβαστεί με λύση που δεν θα εξασφαλίζει τα κεκτημένα του πολέμου. Είναι αμφίβολο αν οι ΗΠΑ μπορούν να της επιβάλουν λύση και άλλωστε ο Τραμπ δήλωσε ότι δεν συμφωνεί με τις αναγνωρίσεις. Η παλαιστινιακή πλευρά, η πιο αδύναμη, είναι διχασμένη. Με μια ηγεσία αναξιόπιστη στη Δυτική Οχθη και τη Χαμάς στη Γάζα ηττημένη οι Παλαιστίνιοι δεν διαθέτουν αξιόπιστη εκπροσώπηση και έχουν ευθύνη γι’ αυτό. Αυτό που συμβαίνει σήμερα στη Γάζα δεν μπορεί να διαγράψει όσα συνέβησαν την 7η Οκτωβρίου ούτε να εξαλείψει τη χρόνια ανεπάρκεια της Παλαιστινιακής Αρχής.
Οι χώρες του Κόλπου θα μπορούσαν να επιβάλουν στους Παλαιστινίους μια λύση που θα τις εξυπηρετούσε. Αυτή θα απαιτούσε δική τους στρατιωτική παρουσία σε μια μεταβατική φάση και τεράστια οικονομική στήριξη. Αυτές οι χώρες μέχρι σήμερα παρακολουθούν τον πόλεμο στη Γάζα να συνεχίζεται προς όφελος του Ισραήλ. Δεν έχουν κάνει τίποτε να τον σταματήσουν. Μήπως πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί;
Ας σημειώσουμε τη δήλωση του Πραμπόβο Σουμπιάντο, προέδρου της Ινδονησίας, της πολυπληθέστερης μουσουλμανικής χώρας, στα Ηνωμένα Εθνη: «Την ίδια μέρα που το Ισραήλ θα αναγνωρίσει το παλαιστινιακό κράτος, θα αναγνωρίσουμε και εμείς το Ισραήλ. Ο κόσμος θα πρέπει να αναγνωρίσει το δικαίωμα του Ισραήλ να ζει με ασφάλεια». Άν αυτή η φράση εκφράζει και άλλες μουσουλμανικές χώρες, και μάλλον τις εκφράζει, μας δείχνει πού μπορεί να οδηγηθούν τα πράγματα.
Η Ινώ Αφεντούλη είναι εκτελεστική διευθύντρια του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων.
