Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Σύνδεση μέλους
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Προφανώς η επίτευξη της «ανοσίας της αγέλης» μέσω ενός εμβολιαστικού προγράμματος είναι η άριστη λύση για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Δεδομένου ότι δεν υφίστανται οι κατάλληλες προϋποθέσεις για τον σκοπό αυτό, η «δεύτερη καλύτερη λύση», δηλαδή η άριστη επιλογή υπό τις δύσκολες συνθήκες της συγκυρίας, είναι η στρατηγική της «κοινωνικής αποστασιοποίησης».
Η επιλογή αυτή αποδείχθηκε αποτελεσματική και προέβαλε φραγμούς και εμπόδια στο πανδημικό κύμα, ενώ ακόμη κάλυψε σε σημαντικό βαθμό τις δομικές και επιχειρησιακές αδυναμίες του υγειονομικού τομέα.
Ως εκ τούτου, όλες οι ενδείξεις κατατείνουν στην εκτίμηση ότι η εξέλιξη της πανδημίας πρόκειται να έχει μια ελεγχόμενη πορεία στη χώρα μας. Υπό το πρίσμα αυτό, η συγκρατημένη αισιοδοξία που εκφράζεται από μεγάλο τμήμα των ειδικών γιατρών και των εμπειρογνωμόνων είναι μερικώς ορθή και δίκαιη.
Ομως η στρατηγική της «κοινωνικής αποστασιοποίησης» σκοπεύει πρωτίστως στην αποτροπή της κατάρρευσης των υγειονομικών υπηρεσιών, διά μέσου του ελέγχου και της διαχείρισης του πανδημικού κύματος. Ωστε η ροή της ζήτησης να καταστεί χειραγωγίσιμη και η εξοικονόμηση χρόνου να προσφέρει τη δυνατότητα αντίδρασης μέσω της φαρμακευτικής θεραπευτικής οδού ή ακόμη καλύτερα μέσω της κατάλληλης εμβολιαστικής κάλυψης.
Παρά τη θετική αξιολόγηση της διαχείρισης της πανδημίας, η επόμενη ημέρα, η μετάβαση δηλαδή από τη φάση της πανδημίας σε μια νέα φάση ενδημικής παρουσίας του Covid-19, είναι δυσχερής και πολύπλοκη. Κυρίως όμως γιατί ο κύριος στόχος της προστασίας του υγειονομικού συστήματος μετατίθεται προς τον στόχο της προστασίας της υγείας του πληθυσμού από την «αθόρυβη επιθετικότητα» της ενδημίας, δεδομένου ότι μετά το πέρας της πανδημίας ο ιός θα εξακολουθήσει να «χοροπηδά» για μικρό διάστημα. Πράγμα που καθιστά τη διαχείριση του προβλήματος ιδιαίτερα δύσκολη επειδή η επίτευξη της «ανοσίας της αγέλης» στον πληθυσμό είναι συνάρτηση του χρόνου εισαγωγής ενός κατάλληλου και αποτελεσματικού εμβολίου.
Ωστόσο στη μεταβατική περίοδο αιωρούνται μείζονα θέματα συνδεόμενα με την πανδημία, όπως η εργαστηριακή διαγνωστική στρατηγική, οι ψυχολογικές επιπτώσεις στην οικογένεια και τις κοινότητες και τα ζητήματα βιοηθικής που δοκιμάζονται αμφότερα εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων αλλά και της ατμόσφαιρας «θρίλερ» που επικρατεί στα μαζικά μέσα ενημέρωσης και τα κοινωνικά δίκτυα.
Η εξέλιξη αυτή συγκροτεί μια κατάσταση αδράνειας και εγείρει φραγμούς και εμπόδια για την ευκταία επανεκκίνηση της οικονομίας και της παραγωγικής διαδικασίας.
Στα πλαίσια αυτά, είναι προφανές ότι το σύστημα υγείας πρόκειται να υπερβεί την παρούσα πλημμυρίδα της πανδημίας αλλά για να ανταποκριθεί την επόμενη ημέρα στην άμπωτη της ενδημίας χρειάζεται έναν επαναπροσανατολισμό με τεκμηριωμένα επενδυτικά - αλλά όχι κατ' ανάγκην δαπανηρά - προγράμματα με έμφαση στο ανθρώπινο και διανοητικό κεφάλαιο της δημόσιας υγείας και της φροντίδας στην πρωτοβάθμια και κοινωνική περίθαλψη.
Κυρίως όμως χρειάζεται εμπλουτισμό και διεπιστημονική τεκμηρίωση στη λήψη αποφάσεων και διατομεακή υποστήριξη και υψηλή ποιότητα στην πολιτική πρακτική.
Στην οικονομία είναι ήδη εμφανές ότι μια «ικανή δόση κεϊνσιανισμού» είναι απαραίτητη για να επιτευχθεί η «επιπέδωση» της υφεσιακής καμπύλης και να «εμβολιαστεί» δυναμικά η παραπαίουσα αγορά, ώστε να διασφαλισθεί το κατάλληλο μείγμα πολιτικής για την ανασυγκρότηση της οικονομίας από τα αλλεπάλληλα υφεσιακά πλήγματα.
Η μετάβαση στην επόμενη ημέρα - από την πανδημία στην ενδημία - μπορεί να επιτευχθεί παρά τους μεγάλους περιορισμούς, επειδή το διακύβευμα είναι εξαιρετικά μεγάλο.
Είναι ανάγκη αυτή η αλήθεια να γίνει έγκαιρα αντιληπτή από τις πολιτικές ηγεσίες του δυτικού κόσμου, επειδή στην παρούσα συγκυρία απειλούνται τα βασικά δημόσια αγαθά.
Στις νέες συνθήκες αυξημένης αβεβαιότητας και μείωσης του αισθήματος ασφάλειας με λιγότερη ευημερία και ακόμη με λιγότερη ελευθερία απειλείται ο «δυτικός τρόπος ζωής» από μια αναγκαστική, έστω και περιστασιακή, «στρατοπεδική οργάνωση» του κοινωνικού και οικονομικού βίου.
Ο Γιάννης Κυριόπουλος είναι ομότιμος καθηγητής Οικονομικών της Υγείας, πρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών της Υγείας
