Υπάρχει μια σημαντική διαφορά μεταξύ εθνικής (nationality) και εθνοτικής ταυτότητας (ethnicity), που οι θερμοκέφαλοι αδυνατούν εξ ορισμού να κατανοήσουν.

Σχηματικά: Το έθνος (nation) είναι μια φαντασιακή κοινότητα που συνδέει αποκλειστικά τα μέλη της με κοινή καταγωγή, συγκροτημένα χαρακτηριστικά, κρατική οντότητα, γεωγραφική θέση, ιστορικό παρελθόν και ιστορική αποστολή· ως τέτοιο είναι μοντέρνα εφεύρεση. Αντίθετα η εθνότητα και η εθνοτικότητα ορίζουν τις χαλαρότερες συνδέσεις που επιτρέπουν στα μέλη μιας ευρύτερης ομάδας να ταυτίζονται με τα άλλα μέλη, θεωρώντας ότι μοιράζονται κοινά χαρακτηριστικά, κουλτούρα και κληρονομιά.

Μπορούμε να μιλήσουμε για εθνοτικές ταυτότητες λίγο πολύ σε όλες τις ανθρώπινες κοινωνίες για τις οποίες έχουμε γραπτές πληροφορίες. Έτσι λοιπόν μπορεί να υπάρχουν άνθρωποι που ονομάζουν τους εαυτούς τους Έλληνες σε διαφορετικές ιστορικές στιγμές· αυτό όμως δεν σημαίνει ότι εννοούν το ίδιο με αυτό που εννοούν όσοι ονομάζουν τους εαυτούς τους Έλληνες μετά τη διαμόρφωση του ελληνικού κράτους. Η δυσκολία που έχουμε να ξεχωρίσουμε εθνοτική από εθνική ταυτότητα προκύπτει και από το γεγονός ότι η εθνική ιστοριογραφία είχε παλιότερα ως ρόλο την εξομοίωσή τους· στόχος της ήταν να δημιουργήσει ένα «εθνικό παρελθόν», ουσιαστικά προβάλλοντας την ιδέα του «εθνικού» σε ό,τι επέλεγε ως κυρίαρχη εθνοτική κληρονομιά.