Αναζήτηση
Όσοι γονείς…
|
|
… στερούνται τον ύπνο εξαιτίας των ανήσυχων μωρών τους, ας παρηγορηθούν με
την τύχη των δελφινιών και των φαλαινών δολοφόνων: τα μικρά τους δεν
κοιμούνται καθόλου ολόκληρο τον πρώτο μήνα της ζωής τους. Έρευνες στην Αμερική
και τη Ρωσία δείχνουν πως τα νεογέννητα ρινοδέλφινα και οι όρκες (τις οποίες
χαρακτηρίζουμε φάλαινες, ωστόσο ανήκουν στην οικογένεια των δελφινιών), έχουν
στον ύπνο τις πιο παράξενες συνήθειες απ’ όλα τα θηλαστικά. Σε όλα τα
υπόλοιπα, των ανθρώπων περιλαμβανομένων, τα νεογέννητα κοιμούνται τις πρώτες
εβδομάδες της ζωής τους πολύ μεγάλο τμήμα της ημέρας. Μειώνουν τον ύπνο
σταδιακά μέχρι να φτάσουν τις συνήθεις ώρες ύπνου ενός ενηλίκου. Αλλά το
μοντέλο αυτό ανατρέπεται στα δύο προαναφερθέντα είδη. Τα μικρά τους μένουν
ξύπνια 24 ώρες το 24ωρο κατά τον πρώτο μήνα της ζωής τους και μόνο τότε
αρχίζουν να κοιμούνται για σύντομα χρονικά διαστήματα, μέχρι να φτάσουν τον
χρόνο που κοιμούνται τα ενήλικα άτομα του είδους τους. Το ξενύχτι των μικρών
σημαίνει πως οι μαμάδες τους δεν έχουν και πολύ χρόνο να ξεκουραστούν:
φροντίζουν τα νεογνά τους σχεδόν διαρκώς στην περίοδο αυτή και μόνο
περιστασιακά ρίχνουν έναν υπνάκο.
Οι δολοφόνοι…
… φάλαινες αναπαύονται εν γένει από πέντε ώς οκτώ ώρες την ημέρα. Είτε
μένουν στην επιφάνεια, όπου μπορούν να αναπνέουν, είτε παίρνουν αρκετό οξυγόνο
και βουτάνε για να ξαπλώσουν στον βυθό. Και άλλα είδη δελφινιών εμφανίζουν
παρόμοια συμπεριφορά στον ύπνο. Οι φύλακες στα μεγάλα θαλάσσια πάρκα είχαν από
καιρό παρατηρήσει ότι οι συνήθειες του ύπνου των ζώων αυτών άλλαζαν όταν
γεννιόταν ένα μικρό. H παρατήρηση αυτή έκανε τους Όλεγκ Λυάμιν και Ζερόμ
Σίγκελ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Λος Άντζελες να ερευνήσουν
περισσότερο το θέμα. Στο πλαίσιο μιας έρευνας, η οποία δημοσιεύτηκε χθες στην
επιθεώρηση «Nature», οι επιστήμονες παρατήρησαν δύο θηλυκές όρκες στο Θαλάσσιο
Πάρκο του Σαν Ντιέγκο και τέσσερα θηλυκά ρινοδέλφινα στο Δελφινάριο
Γκέλεντγκιγκ της Ρωσίας, για διάστημα πέντε μηνών αφού είχαν γεννήσει.
Στις φάλαινες αυτές…
…, τα μικρά δεν κοιμήθηκαν ούτε στιγμή στη διάρκεια του πρώτου μήνα της ζωής
τους και οι μητέρες άρχισαν να κοιμούνται για μικρά χρονικά διαστήματα μόνο
την τέταρτη εβδομάδα μετά τον τοκετό. Στα δελφίνια ούτε τα μικρά ούτε οι
μητέρες κοιμήθηκαν τον πρώτο μήνα μετά τον τοκετό, αν και οι μητέρες φάνηκαν
κάποιες στιγμές να αναπαύονται, αντίθετα από τα μικρά τους.
Τα ευρήματα…
… είναι σημαντικά επειδή η κοινή πεποίθηση είναι πως ο πολύς ύπνος στα πρώτα
στάδια της ζωής έχει ουσιώδη σημασία για τη φυσιολογική ανάπτυξη του εγκεφάλου
στα θηλαστικά. «Στα δελφίνια και τις όρκες», εξηγεί ο δρ Σίγκελ, «το σώμα έχει
βρει ένα τρόπο να αντισταθμίζει την απουσία ύπνου, γεγονός που σημαίνει ότι ο
ύπνος δεν είναι απαραίτητος για την ανάπτυξη. Και δημιουργείται το ερώτημα αν
οι άνθρωποι και άλλα ζώα έχουν ανεκμετάλλευτες σωματικές δυνατότητες να τα
καταφέρνουν χωρίς ύπνο».
