|
|
Τετάρτη πρωί στη λαϊκή της οδού Φυλής. Δίπλα σε δεκάδες παραγωγούς που
πωλούν φρούτα και λαχανικά υπάρχει κι ένας παραγωγός που, όπως λέει, πουλάει
βιολογικά προϊόντα.
– Ποιο από τα προϊόντα είναι βιολογικά;
– Τα μανιτάρια.
-Και πώς το καταλαβαίνει κανείς;
– Μα δεν γίνονται αλλιώς τα μανιτάρια. Μόνο με βιολογικό τρόπο!!!
Έτσι τουλάχιστον υποστήριζε ο παραγωγός.
|
«Βιολογικές ντομάτες». Αυτό έγραφε σε ταμπέλα πάνω στον πάγκο του ο πωλητής στη λαϊκή αγορά του Γκύζη κ. Δημήτρης Ρίζος. Του ζητήσαμε πιστοποιητικό που να γράφει ότι είναι βιολογικές, αλλά δεν είχε. Υπήρχε μόνο ένα αυτοκόλλητο που έγραφε ότι για την παραγωγή τους δεν έχουν χρησιμοποιηθεί ορμόνες και εντομοκτόνα
|
Όμως, όπως αποδείχθηκε, τα συσκευασμένα μανιτάρια που είχε στον πάγκο του δεν
ήταν βιολογικά. Η ταμπελίτσα στη συσκευασία τους απλώς έγραφε ότι πρόκειται
για ελεγχόμενη καλλιέργεια χωρίς χημικά και λιπάσματα. Πουθενά το σήμα
πιστοποίησης που να αποδεικνύει ότι είναι βιολογικά, πουθενά ο όρος «προϊόν
βιολογικής γεωργίας».
Προσοχή λοιπόν και στα βιολογικά προϊόντα! Ανάμεσα στα εκατοντάδες βιολογικά
προϊόντα που βρίσκονται στα ράφια και στους πάγκους κυκλοφορούν και
βιολογικά-μαϊμούδες. Επιτήδειοι εκμεταλλεύονται την ελλιπή ενημέρωση των
καταναλωτών και την αυξημένη ζήτηση βιολογικών προϊόντων και παραπλανούν το
κοινό πουλώντας συμβατικά προϊόντα που τα «βαφτίζουν» βιολογικά και μάλιστα σε
τσουχτερές τιμές.
«Ναι, υπάρχουν τέτοια φαινόμενα», παραδέχονται σχεδόν όλοι οι φορείς που
εμπλέκονται με τα βιολογικά προϊόντα, τονίζουν όμως ότι ο ο αριθμός τους είναι
μικρός και θα εκλείψουν μόνον αν οι καταναλωτές ενημερωθούν και
εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι.
«Υπάρχει γκρίζα αγορά αλλά σε μικρό βαθμό. Τα τελευταία χρόνια το φαινόμενο
έχει περιοριστεί. Ειδικά στα συσκευασμένα προϊόντα είναι πάρα πολύ δύσκολο να
γίνει παρατυπία», αναφέρει ο πρόεδρος του Οργανισμού Πιστοποίησης Βιολογικών
Προϊόντων ΔΗΩ, κ. Σπύρος Σγούρος.
|
|
Την ίδια στιγμή, οι πρώτες έρευνες για τα βιολογικά δείχνουν ότι ακόμα και
πιστοποιημένα βιολογικά προϊόντα, αν και σε μικρό ποσοστό μπορεί να
κυκλοφορούν και να φθάνουν στο τραπέζι μας με υπολείμματα φυτοφαρμάκων. Όσο
για τους ελέγχους, από το ρεπορτάζ αποδεικνύεται ότι δεν είναι επαρκείς.
Ενδεικτικό είναι ότι ο φορέας του υπουργείου Γεωργίας που έχει εδώ και έναν
χρόνο την αρμοδιότητα επίβλεψης της βιολογικής γεωργίας (ΟΠΕΓΕΠ) αδυνατούσε να
κάνει εντατικούς ελέγχους στην αγορά γιατί δεν είχε προσωπικό.
Τα κυριότερα προβλήματα παρατηρούνται με τα προϊόντα που πωλούνται χύμα.
«Έχουμε διαπιστώσει και μας έχουν αναφέρει παραγωγοί τέτοιες ατατσθαλίες»,
λέει στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής στο Τμήμα Φυτικής Παραγωγής του Γεωπονικού
Πανεπιστημίου κ. Νικόλαος Σιδηράς. «Για παράδειγμα πωλητής σε λαϊκή αγορά είχε
ένα τελάρο με βιολογικά προϊόντα. Μόλις του τελείωναν, στο ίδιο τελάρο,
“μετάγγιζε” συμβατικά προϊόντα από διπλανό τελάρο…». Χαρακτηριστικό είναι το
περιστατικό που συνέβη στο ίδιο σε μία επίσκεψή του σε λαϊκή της Αθήνας.
«Υπήρχε ένα πάγκος που έγραφε βιολογικές ντομάτες. Ρωτάω τον παραγωγό αν έχει
πιστοποιητικό από τους τρεις Οργανισμούς Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων
(ΔΗΩ, ΒΙΟΕΛΛΑΣ, ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ). Μου λέει έχω και αντί για πιστοποιητικό μού
έδειξε απλώς τα χαρτιά κάποιου γεωπόνου».
Μπροστά σε ανάλογα περιστατικά βρέθηκαν και «ΤΑ ΝΕΑ» όταν επισκέφθηκαν δύο
λαϊκές αγορές (συμβατικών προϊόντων) της Αθήνας, στου Γκύζη, και κοντά στην
Πλατεία Αμερικής. «Βιολογικές ντομάτες 1,79 ευρώ το κιλό» – ακριβότερες δηλαδή
κατά 40 λεπτά σε σχεση με τις συμβατικές – έγραφε η ταμπέλα σε πάγκο της
λαϊκής του Γκύζη. Ο κόσμος ψώνιζε νομίζοντας ότι ήταν βιολογικές αλλά… μάπα
η ντομάτα. Πιστοποιητικό βιολογικού προϊόντος δεν είχαν παρά μόνον ένα
αυτοκόλλητο που έγραφε ότι δεν έχουν χρησιμοποιηθεί «εντομοκτόνα και ορμόνες
αλλά η καλλιέργεια έγινε με βιολογικά μέσα και ωφέλιμα έντομα». Να τι απάντησε
ο πωλητής όταν του ζητήσαμε πιστοποιητικό:
– Πώς καταλαβαίνει κάποιος ότι είναι βιολογικες οι ντομάτες;
– Είναι πιο νόστιμες. Και δεν χαλάνε όπως οι άλλες αν περάσει καιρός…
– Έχουν κάποιο πιστοποιητικό ότι είναι βιολογικές από κάποιο οργανισμό, π.χ.
από τη ΔΗΩ; Από τον…
– Δεν έχει σχέση με ΔΗΩ και οργανισμούς ο παραγωγός. Έχει πιστοποιητικό από το
υπουργείο…
Το ίδιο και τα ντοματίνια που βρίσκονταν στον πάγκο, δεν είχαν πιστοποιητικό.
Όσο για τα μανιτάρια, αυτά ήταν πιστοποιημένα.
ΕΛΕΓΧΟΙ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΕΣ…
«Μεγάλος αδελφός» για τους φορείς πιστοποίησης
Όσοι παραγωγοί κάνουν παρατυπίες τιμωρούνται, τονίζουν οι υπεύθυνοι των
οργανισμών πιστοποίησης. Για παράδειγμα, αν ανιχνευθούν χημικά στα προϊόντα, ο
οργανισμός μπορεί να διακόψει την πιστοποίηση από τον παραγωγό. Πέρυσι η ΔΗΩ
είχε διακόψει την πιστοποίηση σε περίπου 100 παραγωγούς, ενώ όπως αναφέρει ο
κ. Κώστας Διαμαντόπουλος, υπεύθυνος πιστοποίησης της ΒΙΟΕΛΛΑΣ, σε 1½ χρόνο
λειτουργίας κυρώσεις έχουν επιβληθεί σε περίπου 10 άτομα.
Οι ελέγχοντες όμως ελέγχονται; Την επίβλεψη και τον έλεγχο και των τριών
οργανισμών πιστοποίησης, αλλά και των ψευτο-παραγωγών της αγοράς έχει εδώ και
έναν χρόνο ο ΟΠΕΓΕΠ (το νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου του υπουργείου
Γεωργίας). Ωστόσο, για έναν χρόνο δεν μπορούσε να κάνει ελέγχους στην αγορά
γιατί δεν είχε το απαιτούμενο προσωπικό. Από τον Μάρτιο θα διαθέτει 95 άτομα
για τους ελέγχους σε όλη την Ελλάδα.
Πάντως, η παρατυπία μπορεί να οδηγήσει ακόμα και στη διακοπή της επιδότησης
που παίρνουν οι βιοκαλλιεργητές ή και στην ανάκληση αδείας του οργανισμού
πιστοποίησης, ανάλογα ποιος φέρει την ευθύνη. «Ο ΟΠΕΓΕΠ κάνει την έρευνα που
χρειάζεται για να διαπιστωθεί πόσο σοβαρή είναι η παρέκκλιση που διαπιστώθηκε
και να τεκμηριώσει αν οφείλεται στον παραγωγό ή τον οργανισμό. Έπειτα,
συντάσσεται μία έκθεση παραπομπής για να σταλεί στα όργανα του υπουργείου
Γεωργίας», αναφέρει ο κ. Βασιλόπουλος, διευθύνων σύμβουλος του ΟΠΕΓΕΠ.
